Szwedzkie Harpsund stało się w środę areną burzliwej debaty na temat bezpieczeństwa w regionie nordycko-bałtyckim. Premier Finlandii, Petteri Orpo, podczas szczytu Nordycko-Bałtyckiej Ósemki (NB8) ogłosił, że Finlandia rozpoczęła dyskusję na temat możliwości wypowiedzenia Konwencji Ottawskiej, zakazującej stosowania min przeciwpiechotnych. Jak zaznaczył Orpo, o decyzji poinformowano już kraje sąsiednie, w tym Polskę

W obliczu nowych zagrożeń:

Fiński premier nie ukrywa, że decyzja o ratyfikacji traktatu w 2012 roku może być obecnie postrzegana jako "duży błąd". Przyczyną są zmieniające się uwarunkowania bezpieczeństwa w Europie, a zwłaszcza rosyjskie działania militarne na Ukrainie. – Masowe użycie sił lądowych i piechoty przez Rosję daje nowy obraz tego, jak Finlandia powinna przygotować się na użycie siły militarnej – powiedział generał Janne Jaakkola, szef fińskich sił zbrojnych.

"Prowadzimy podobną dyskusję w Estonii i śledzimy to co zrobi Finlandia" – powiedział z kolei estoński premier Kristen Michal. "Są u nas podmioty, które zalecają stosowanie tego rodzaju min" – dodał, podkreślając, że Estonia jest stroną porozumienia ottawskiego i "badane są różne opcje jak i nowe technologie".

Fińskie społeczeństwo również nie pozostaje obojętne wobec tematu. W  środę została podjęta obywatelska inicjatywa z żądaniem wypowiedzenia przez Finlandię traktatu. 6 grudnia, w dniu fińskiego święta niepodległości, ruszy zbiórka podpisów pod petycją wzywającą rząd do wypowiedzenia traktatu. W inicjatywę zaangażowały się znane osoby, takie jak były minister obrony Jussi Niinisto czy eksperci polityki międzynarodowej.

Finlandia pracuje również nad nowatorskimi technologiami uzbrojenia. Przykładem są tzw. "skoczki" lub "latające ładunki" (TOC), które zastępują tradycyjne miny przeciwpiechotne. Materiał wybuchowy w tym przypadku jest aktywowany zdalnie, co teoretycznie zmniejsza ryzyko przypadkowych ofiar cywilnych.

Decyzja Finlandii może mieć dalekosiężne skutki w regionie i wywołać efekt domina. Pytanie, czy inne państwa nordycko-bałtyckie pójdą w ślady Finlandii, pozostaje otwarte. Konwencja Ottawska, ratyfikowana dotychczas przez ponad 160 krajów, wciąż nie została przyjęta przez militarne supermocarstwa, takie jak Rosja, Chiny czy USA.

Czy zmieniające się realia bezpieczeństwa uzasadniają odejście od globalnych zobowiązań? Debata trwa, a jej wyniki mogą zmienić zasady gry w Europie Północnej i Wschodniej.

Źródło: Republika/PAP