Przejdź do treści
14:15 Prezydent USA Donald Trump przedstawił w poniedziałek plan zakończenia wojny w Strefie Gazy. Propozycję zaakceptował premier Izraela Benjamin Netanjahu, zaś Hamas poinformował, że zaakceptował niektóre punkty planu
13:10 Zachodniopomorskie: W sobotę do południa strażacy odnotowali 76 zdarzeń związanych z silnym wiatrem. Najwięcej wyjazdów do usuwania połamanych gałęzi i powalonych drzew było w powiatach koszalińskim i goleniowskim
12:20 30 osób zostało rannych w rosyjskim ataku na stację kolejową w miejscowości Szostka w obwodzie sumskim na północnym wschodzie Ukrainy. Trafiony został pasażerski pociąg jadący do Kijowa. Jeden z wagonów się zapalił
11:35 Niderlandy: Na lotnisku Schiphol w Amsterdamie odwołano w sobotę ponad 150 lotów z powodu silnych wiatrów wywołanych przez sztorm Amy. Wśród odwołanych połączeń było co najmniej 80 przylotów i ponad 70 odlotów
11:15 Nad Europę południową i centralną nadciąga wyjątkowo silna fala ochłodzenia. Najnowsze prognozy wskazują, że temperatura może spaść nawet do -18°C, co jest zjawiskiem niezwykle rzadkim na początku października. Mróz dotknie także Polskę
Republika Kasprowy, Giewont i Rysy - takie nazwy wybraliście Państwo dla naszych kamer w studiu Republiki
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" nr 1 w Elblągu zaprasza na spotkanie z wiceprezesem PiS, europosłem Tobiaszem Bocheńskim i posłem Andrzejem Śliwką, w dniu 4 października o godz. 17:00 w Domu Rektora przy bulwarze Zygmunta Augusta 12 w Elblągu
Wydarzenie Poseł Marzena Machałek zaprasza: spotkanie z prof. Krzysztofem Szczuckim – „Tyrania praworządności. O potrzebie nowej konstytucji" – 4 października, godz. 18:00, Katolicka Szkoła Podstawowa św. Pankracego, ul. PCK 23, Jelenia Góra-Cieplice
Wydarzenie W sobotę, 4.X warszawski Klub "Gazety Polskiej i Wolni Polacy organizują w g. 16.00-17.00 happening przed Pałacem Prezydenckim. Będziemy dziękować Panu Prezydentowi za list w sprawie bezprawnego rozporządzenia ministra Żurka
Wydarzenie Warszawski Klub "Gazety Polskiej", Ruch Obrony Granic i Wolni Polacy zapraszają 6 X, o g. 10.00 przed Sąd Okręgowy w Warszawie, Al. Solidarności 127 na protest pod hasłem "Dość współpracy z Rosją". W g. 16.00 - 17.00 demonstracja przed MSZ przy Al. Szucha
Wydarzenie 10 października o godz. 16:30 odbędzie się spotkanie z Przemysławem Czarnkiem i Danielem Obajtkiem. Miejsce: Centrum Caritas, Rudnik nad Sanem
Wydarzenie 10 października o godz. 19:00 odbędzie się spotkanie z Przemysławem Czarnkiem i Danielem Obajtkiem. Miejsce: Lubelskie Centrum Konferencyjne, Lublin
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!
NBP Zarząd NBP, z inicjatywy Prezesa NBP prof. Adama Glapińskiego, zdecydował o zwiększeniu udziału złota w rezerwach do 30 proc. Obecnie NBP ma ponad 515 ton złota o wartości 200 mld zł (ok. 22 proc. rezerw). Łączne rezerwy dewizowe przekraczają 953 mld zł.

Dzisiaj obchodzimy rocznicę powstania NATO!

Źródło: canva.com

W dniu dzisiejszym przypada 75. rocznica podpisania Traktatu Północnoatlantyckiego, dokumentu założycielskiego NATO. Będzie to rocznica świętowana w obliczu rosnącej niepewności co do sytuacji na froncie w Ukrainie i przywództwa w USA.

Zobowiązanie, na którym zostało ufundowane NATO, jest jedno: atak na jednego sojusznika jest atakiem na wszystkich. Na tym fundamencie zbudowaliśmy najpotężniejszy i najskuteczniejszy sojusz w historii" - powiedział w przeddzień 75. rocznicy sekretarz generalny Jens Stoltenberg. Dodał jednak, że "świętując osiągnięcia NATO, nie poprzestajemy na nich". "Europa stoi teraz w obliczu wojny na skalę, którą uważaliśmy za historię" - podkreślił.

Stoltenberg będzie gospodarzem czwartkowych uroczystości w kwaterze głównej Sojuszu w Brukseli, w których udział wezmą też ministrowie spraw zagranicznych wszystkich 32 krajów członkowskich. Specjalnie na tę ceremonię sprowadzono do Brukseli oryginał Traktatu Północnoatlantyckiego - dokument po raz pierwszy opuścił terytorium Stanów Zjednoczonych.

Traktat Północnoatlantycki podpisało w 1949 r. w Waszyngtonie 12 państw: USA, Kanada, Belgia, Dania, Francja, Islandia, Włochy, Luksemburg, Holandia, Norwegia, Portugalia i Wielka Brytania. Sojusz powstał jako przeciwwaga dla Związku Radzieckiego i miał utrzymać obecność wojsk amerykańskich w Europie po II wojnie światowej.

Zobowiązanie, o którym mówił Stoltenberg, zostało zapisane w artykule 5. traktatu. Nakazuje on pozostałym państwom członkowskim Sojuszu udzielenie pomocy "zaatakowanemu krajowi przez natychmiastowe podjęcie, indywidualnie lub z innymi krajami, działań, jakie uznają one za konieczne, z użyciem sił zbrojnych włącznie, aby przywrócić i utrzymać bezpieczeństwo obszaru północnoatlantyckiego". Art. 5., który powstał w kontekście zimnowojennym z myślą o Rosji, do tej pory uruchomiono tylko raz i w zupełnie innych okolicznościach - po zamachach terrorystycznych dokonanych przez Al-Kaidę w Stanach Zjednoczonych 11 września 2001 r. NATO już dzień później uznało je zgodnie za atak na cały Sojusz.

Agresja na jedno z państw członkowskich nie musi jednak prowadzić automatycznie do uruchomienia art. 5. Rozwiązaniem pośrednim są konsultacje, które opisuje art. 4.: "Strony będą się wspólnie konsultowały, ilekroć, zdaniem którejkolwiek z nich, zagrożone będą integralność terytorialna, niezależność polityczna lub bezpieczeństwo którejkolwiek ze stron".

Procedurę w ramach art. 4 uruchamiano w historii Sojuszu kilkukrotnie. Zabiegał o to w 2014 r. ówczesny polski prezydent Bronisław Komorowski po tym, gdy 1 marca tamtego roku wyższa liczba parlamentu Rosji wydała zgodę na użycie rosyjskich sił zbrojnych na terytorium Ukrainy. Trzy dni później, 4 marca, Rada Północnoatlantycka obradowała w tej sprawie pod przewodnictwem sekretarza generalnego Andersa Fogha Rasmussena.

Polska rozważała także uruchomienie art. 4 po wybuchu rakiety w Przewodowie w listopadzie 2022 r., w wyniku którego zginęły dwie osoby. Premier Mateusz Morawiecki uznał jednak, że konsultacje nie będą potrzebne.

Z art. 4 korzystała także Turcja. W lutym 2003 r. – jeszcze przed inwazją na Irak - w obliczu rosnącego napięcia wystąpiła o konsultacje w tym trybie, obawiając się ataku rakietowego na swoje terytorium ze strony Iraku. W 2012 r. domagała się konsultacji w związku ze swoim konfliktem z Syrią.

Konsultacje, formalne i nieformalne, dotyczą wszystkich spraw ważnych dla Sojuszu – działań wojskowych, rozwijania nowych zdolności obronnych, współpracy z państwami spoza NATO. Odbywają się w grupach roboczych i komitetach, mogą w nich uczestniczyć przedstawiciele rządów i eksperci.

W ciągu 75 lat Sojusz potroił liczbę członków. Proces rozszerzania NATO zaczął się jeszcze podczas zimnej wojny. W 1952 r. do Sojuszu dołączyły Grecja i Turcja, a w 1955 r. Republika Federalna Niemiec. W odpowiedzi na to Moskwa zainicjowała powstanie Układu Warszawskiego. W 1982 r. członkiem Sojuszu została Hiszpania.

Choć po upadku ZSRR pojawiły się głosy wzywające do rozwiązania NATO, stało się wręcz odwrotnie - Sojusz zaczął się rozszerzać o dawne kraje bloku komunistycznego. Polska wstąpiła do Sojuszu w 1999 r. wraz z Czechami i Węgrami. W 2004 r. przyjęto Bułgarię, Rumunię, Słowację i Słowenię oraz po raz pierwszy kraje należące w przeszłości do ZSRR: Litwę, Łotwę i Estonię. W 2009 r. nowymi członkami zostały Albania i Chorwacja, w 2017 r. - Czarnogóra, a w 2020 r. Macedonia Północna. Po rosyjskiej agresji na Ukrainę w 2022 r. zabiegi o przystąpienie rozpoczęły Finlandia i Szwecja - pierwsza dokonała tego rok później, druga - przed niecałym miesiącem, 7 marca.

Traktat Północnoatlantycki nie precyzuje jasno kryteriów przystąpienia do Sojuszu. Zgodnie z art. 10 członkostwo jest otwarte dla każdego "państwa europejskiego, które jest w stanie wspierać zasady niniejszego Traktatu i przyczyniać się do bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego". Ten sam artykuł mówi o tym, że akcesja dokonuje się za jednomyślną zgodą wszystkich krajów członkowskich.

O akcesję zabiegają obecnie Bośnia i Hercegowina, Gruzja i Ukraina. Spośród krajów Unii Europejskiej poza NATO są obecnie Austria i Irlandia oraz byłe kolonie brytyjskie: Malta i Cypr.

portal tvrepublika.pl, PAP

Wiadomości

Ukraina: Co najmniej 30 rannych w ataku Rosji na dworzec i pociąg pasażerski w obwodzie sumskim

Żurek próbuje rozporządzeniem zmienić ustawę

Dolewała koleżance żrące chemikalia do herbaty. Jest akt oskarżenia

Holandia: Ponad 150 lotów odwołanych na lotnisku Schiphol z powodu sztormu Amy

Żurek apolityczny, Wrzosek apolityczna a Hołownia nie jest politykiem | A. Klarenbach. Tu się mówi

Jerzy Kwaśniewski: Żurek krzyczy o autorytaryzmie, a sam robi duże gorsze rzeczy

Zwolińska z trzecim medalem na mistrzostwach świata!

Wojsko izraelskie dostało rozkaz wstrzymania działań ofensywnych w Gazie

Matecki o działaniach Żurka w wymiarze sprawiedliwości. "To jest powrót do czasów głębokiej komuny"

Jest decyzja prezydenta. Wojsko Polskie będzie dalej wspierać Straż Graniczną na granicy z Litwą i Niemcami

Płonie jedna z największych rafinerii Kremla. Ukraina kontruje 800 km w głąb Rosji

Kolejna próba likwidacji CBA. Jest gotowy projekt ustawy

Żurek czeka na apelację w sprawie niekorzystnego wyroku. Z pomocą może przyjść niekonstytucyjne rozporządzenie

Horała alarmuje: Rząd Tuska zadłuża Polskę w katastroficznym tempie

Zatrzymano groźnego przestępcę. Teraz grozi mu 8 lat więzienia

Najnowsze

Ukraina: Co najmniej 30 rannych w ataku Rosji na dworzec i pociąg pasażerski w obwodzie sumskim

Żurek apolityczny, Wrzosek apolityczna a Hołownia nie jest politykiem | A. Klarenbach. Tu się mówi

Jerzy Kwaśniewski: Żurek krzyczy o autorytaryzmie, a sam robi duże gorsze rzeczy

Zwolińska z trzecim medalem na mistrzostwach świata!

Wojsko izraelskie dostało rozkaz wstrzymania działań ofensywnych w Gazie

Żurek próbuje rozporządzeniem zmienić ustawę

Dolewała koleżance żrące chemikalia do herbaty. Jest akt oskarżenia

Holandia: Ponad 150 lotów odwołanych na lotnisku Schiphol z powodu sztormu Amy