Przejdź do treści
11:34 Rzym: papież Leon XIV na zakończenie mszy z okazji Jubileuszu Młodzieży na kampusie Tor Vergata zapewnił o bliskości z mieszkańcami Strefy Gazy i Ukrainy oraz wszystkich krajów, gdzie trwa wojna
10:03 Azja: siły morskie Chin i Rosji rozpoczęły wspólne ćwiczenia morskie na Morzu Japońskim pod kryptonimem „Interakcja morska 2025”
09:45 Ukraina: w nocy z soboty na niedzielę wojska rosyjskie ostrzelały cele cywilne w obwodzie charkowskim na wschodzie Ukrainy i mikołajowskim na południu kraju. W atakach zginęła jedna osoba, a kilka zostało rannych
09:39 Kierwiński: w piątek zapadła decyzja o przedłużeniu kontroli na granicach niemieckiej i litewskiej do 4 października; wydane rozporządzenie zostało skierowane celem notyfikacji do KE
08:18 IMGW: alertami objęto wschodnią Polskę oraz pas terenu od Pomorza po Opolszczyznę; pojawią się tam intensywne opady deszczu, silny wiatr i grad. Alerty obowiązują do godzin wieczornych
Wydarzenie 6 sierpnia przed Sejmem, przed oraz podczas zaprzysiężenia Karola Nawrockiego, odbędzie się wielkie zgromadzenie Polaków. Później - odbędzie się biało-czerwony Marsz na Plac Zamkowy
Wydarzenie Spotkanie z posłami PiS z Mariuszem Błaszczakiem, Jackiem Sasinem i Sebastianem Łukaszewiczem. Niedziela, 3 sierpnia 2025, godz. 12:30 w Starostwie Powiatowym w Sokółce, ul. Piłsudskiego 8
Wydarzenie Klub "GP" w Garwolinie i poseł Grzegorz Woźniak zapraszają do złożenia podpisów pod wnioskiem o referendum ws nielegalnej migracji, w niedzielę 3 sierpnia w Miętnem od g. 15 obok Festiwalu Etnograficznego i 4 sierpnia na targu w Maciejowicach od g. 7
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” Sydney zaprasza na uroczystą Mszę Św. z okazji 81. rocznicy Wybuchu Powstania Warszawskiego, 3 sierpnia 2025 r. (sobota), 12, Kościół pw. Św. Vincenta, 7 Bland St., Ashfield
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej Aleksandrów Łódzki zaprasza na wspólne śpiewanie piosenek powstańczych w dniu 3.08. po mszy świętej o godzinie 12:00 w kościele pw. Świętych Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała w Aleksandrowie Łódzkim
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” w Perth Australia zaprasza na obchody 81. rocznicy Powstania Warszawskiego, 10 sierpnia 2025 r. (niedziela), g. 9.30 Msza św. - g. 10.45projekcja filmu „Sierpniowe Niebo. 63 Dni Chwały”, 35 Eighth Ave, Maylands
Zaproszenie Katowicki Klub „Gazety Polskiej” zaprasza na Turniej Piłki Nożnej X Memoriał dr Andrzeja Mieleckiego dla uczczenia Bitwy Warszawskiej 1920 i Powstań Śląskich, 3 sierpnia (niedziela), g. 9, Obiekt MOSiR ul. Asnyka 27, Katowice
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Pabianice zaprasza na XI Festyn Patriotyczno-Rodzinny, 15 sierpnia 2025 r. godz. 10:00 Msza Św. Godz. 16:00 - rozpoczęcie, Parafia Św. Maksymiliana Marii Kolbego, ul. Jana Pawła II 46, Pabianice
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Alpy w jednej części maleją, a w innej idą do góry. Jak to możliwe?

Źródło: pexels.com

Nowe badania sugerują, że część Alp pnie się do góry, a część ulega erozji. Jest to sprzeczne z ustaleniami dwu analiz z lat poprzednich, które sugerowały, że góry te ani nie rosną, ani się nie kurczą.

Międzynarodowy zespół badaczy stwierdził, że wcześniejsze ustalenia są mylne po tym, jak przeanalizował różne izotopy i pierwiastki występujące w setkach rzek na terenach Alp

Jeden szczególny izotop – beryl-10 (10Be) – przykuł szczególną uwagę, ujawniając informacje o szybkości erozji w różnych częściach gór.

Izotop 10Be powstaje częściowo, gdy promieniowanie kosmiczne lub fragmenty atomów, takie jak protony, elektrony i naładowane jądra, przepływają przez ziemską atmosferę i docierają na powierzchnię planety. Kiedy uderzają w ziemię, powiedzmy w skaliste Alpy, rozpoczynają tam reakcję jądrową w atomach tlenu w kwarcu, w której wyniku powstaje 10Be.

Izotop ten gromadzi się tylko na najwyższej powierzchni Ziemi, co oznacza, że naukowcy mogą określić wiek powierzchni poprzez pomiar poziomu 10Be z osadów, które istnieją od co najmniej kilku tysiącleci. Jak? Poprzez analizę ziaren kwarcu o wysokim stężeniu tego izotopu – im większe stężenie, tym dłużej były one narażone na działanie promieni słonecznych. 

- Zasadę tę można wykorzystać również  do ilościowego określenia tempa erozji w Alpach, uśrednionego na przestrzeni kilku tysięcy lat –  powiedział w oświadczeniu współtwórca badań Fritz Schlunegger, geolog z Instytutu Nauk Geologicznych Uniwersytetu w Bernie w Szwajcarii. 

Skaliste ziarna zawierające 10Be są w Alpach wypłukiwane do górskich potoków i rzek, które przenoszą je na równiny. Tak więc, jeśli w korytach rzek znajduje się dużo 10Be o dość niskim stężeniu, sugeruje to, że osad powstał niedawno, a góry erodują dość szybko. 

W trakcie badań naukowcy dokonali ogromnego przeszukania pod kątem ziaren kwarcu ponad 350 rzek biegnących przez Alpy.

- Dzięki tej strategii możemy po raz pierwszy rozrysować obraz erozji w całych europejskich Alpach i zbadać jej mechanizmy napędowe –  powiedział w oświadczeniu pierwszy autor badania Romain Delunel, geolog z Instytutu Nauk Geologicznych Uniwersytetu w Bernie w Szwajcarii.

Badanie wykazało, że w niektórych miejscach Alpy w istocie się kurczą – na przykład w Valais, stanie południowej Szwajcarii. Tempo erozji wynosi tam prawie 7,5 metra na tysiąclecie, podczas gdy we wschodniej części tego kraju w ciągu ostatnich 1000 lat odnotowano obniżenie pasma gór o 1,4 centymetra.

- To tempo erozji jest tak niskie, że prawie nudne – skomentował Schlunegger. 

Jednak nie wszędzie Alpy ulegają erozji. Naukowcy ustalili, że centralna część gór nadal się rozrasta – dzięki wypiętrzeniu, które wyprzedza erozję.

- Jest to duża niespodzianka, ponieważ do tej pory zakładaliśmy, że wypiętrzenie i erozja są w równowadze – wyjaśnił iSchlunegger. 
Okazało się, że ten region alp rośnie około 80 centymetrów w ciągu 1000 lat. Oznacza to, że środkowe alpy rosną zaskakująco szybko.

Tymczasem w Alpach Zachodnich erozja i wypiętrzenie funkcjonują w równowadze, a w Alpach Wschodnich erozja postępuje szybciej niż wypiętrzenie.

Dlaczego erozja ma miejsce tylko w w niektórych częściach Alp?

Deszcz i śnieg nie mają wymiernego wpływu na to zjawisko, ale stoki i topografia gór. Wiele ze skalnych ścian zostało wyrzeźbionych przez ostatnie duże zlodowacenia, co więcej, "bardzo strome krajobrazy" nie prowadzą do zwiększenia poziomu erozji. To była kolejna niespodzianka, ponieważ wcześniej uważano, że bardzo stromy teren bardzo szybko się eroduje. Nie do końca wiemy, dlaczego tak jest, dlatego widzimy potrzebę prowadzenia dalszych badań.

national-geographic.pl

Wiadomości

Finał Ligi Narodów: o 13 nasi siatkarze zmierzą się z Włochami w walce o złoto!

"Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba". 79. rocznica skazania na śmierć przez komunistyczny reżim Danuty Siedzikówny - „Inki"

Papież Leon XIV zachęca młodych: nie zadawalajcie się czymś mniejszym

Dominik Tarczyński, Janusz Kowalski, Piotr Masłowski i Mirona Hołda gośćmi "Politycznej Kawy" Tomasza Sakiewicza o godzinie 11.30

Msza na zakończenie Jubileuszu Młodzieży. Przybyło około miliona pielgrzymów

Kolejne trzęsienie ziemi na Wyspach Kurylskich. Jest ostrzeżenie przed tsunami

Granice Polski nadal nieszczelne. Przedłużono kontrole na granicach Polski z Niemcami i Litwą

Ukraińskie drony poraziły rosyjskie zakłady zbrojeniowe i magazyny paliwa [WIDEO]

Niemiecka policja skontrolowana na przejściu w Gubinie. Działała pod przykrywką "wspólnych patroli" [WIDEO]

Burze, upał i intensywne opady deszczu. IMGW wydał alerty, sprawdź dla jakich części Polski

World Athletics wprowadza obowiązkowy test genetyczny dla lekkoatletek

Apel ambasady dla Polaków wyjeżdżających do Chorwacji. "Zostawcie nerwy w domu"

Krajowy Rejestr Długów podaje: e-commerce zadłużony na 158 milionów złotych

Rośnie fala przemocy w Niemczech

Pożar na lotnisku w Soczi. Ukraińcy trafili magazyn paliw

Najnowsze

Finał Ligi Narodów: o 13 nasi siatkarze zmierzą się z Włochami w walce o złoto!

Msza na zakończenie Jubileuszu Młodzieży. Przybyło około miliona pielgrzymów

Kolejne trzęsienie ziemi na Wyspach Kurylskich. Jest ostrzeżenie przed tsunami

Granice Polski nadal nieszczelne. Przedłużono kontrole na granicach Polski z Niemcami i Litwą

Ukraińskie drony poraziły rosyjskie zakłady zbrojeniowe i magazyny paliwa [WIDEO]

"Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba". 79. rocznica skazania na śmierć przez komunistyczny reżim Danuty Siedzikówny - „Inki"

Papież Leon XIV zachęca młodych: nie zadawalajcie się czymś mniejszym

Dominik Tarczyński, Janusz Kowalski, Piotr Masłowski i Mirona Hołda gośćmi "Politycznej Kawy" Tomasza Sakiewicza o godzinie 11.30