Przejdź do treści
13:34 Haiti: Gang porwał dziewięć osób z sierocińca na przedmieściach stolicy
13:18 Polska: Po ataku na lekarza w szpitalu w Oławie agresor zatrzymany na lotnisku w Katowicach
13:11 IMGW: najbliższe dni dosyć chłodne, z opadami deszczu
12:30 Holandia: Piłkarska fundacja żąda miliardów euro od FIFA za „stracone dochody” zawodników
12:05 Gdańsk: Areszt dla mężczyzny podejrzanego o gwałt i porwanie byłej partnerki
10:39 Łódzkie: Policja przejęła nielegalny tytoń i sprzęt do jego przetwarzania
10:15 Mazowieckie: Mężczyzna został postrzelony w centrum Ciechanowa, sprawca uciekł
Wydarzenie 6 sierpnia przed Sejmem, przed oraz podczas zaprzysiężenia Karola Nawrockiego, odbędzie się wielkie zgromadzenie Polaków. Później - odbędzie się biało-czerwony Marsz na Plac Zamkowy
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” w Perth Australia zaprasza na obchody 81. rocznicy Powstania Warszawskiego, 10 sierpnia 2025 r. (niedziela), g. 9.30 Msza św. - g. 10.45projekcja filmu „Sierpniowe Niebo. 63 Dni Chwały”, 35 Eighth Ave, Maylands
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Pabianice zaprasza na XI Festyn Patriotyczno-Rodzinny, 15 sierpnia 2025 r. godz. 10:00 Msza Św. Godz. 16:00 - rozpoczęcie, Parafia Św. Maksymiliana Marii Kolbego, ul. Jana Pawła II 46, Pabianice
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Uratować, kogo się da…” – wystawa o działalności konspiracyjnej Izabelli Radziwiłłowej

Źródło: materiały promocyjne

„Uratować, kogo się da, nikogo nie wydać” – to tytuł wystawy, poświęconej działalności konspiracyjnej Izabelli Radziwiłłowej. Ekspozycja, poświęcona niezłomnej księżnej, członkini AK, ratującej żydowskie dzieci przed zagładą, została otwarta w Nieborowie i jest prezentowana w historycznych wnętrzach pałacu, który przez lata był także jej domem.

Autorka ekspozycji, Elżbieta Bogaczewicz-Biernacka ukazała na kilkunastu planszach działalność okupacyjną Księżnej. – Projektowanie to myślenie o osobach – stwierdziła dodając, że kolor pomarańczowy, zastosowany na wystawie nawiązuje do pomarańczy – na jednym ze zdjęć dziewczynki, przebywające pod opieką Radziwiłłowej obierają pomarańcze – symbolizuje bezpieczeństwo, które stawało się udziałem dzieci w Nieborowie.

Innym słowem – kluczem wystawy jest wzajemność – autorka przytoczyła dramatyczne wydarzenie, gdy po aresztowaniu książęcej pary przez NKWD po 17 września 1939 r. zdenerwowana Izabella nie zabrała zimowych ubrań dla dzieci, dostarczył je Żyd, szklarz Kligerman, który nie bał się pojechać do obozu, w którym była przetrzymywana. – Wydawało się, że życie Izabelli jest jak ślady łódki na wodzie, ale pamięć po niej trwa – stwierdziła Bogaczewicz-Biernacka.

Książę Maciej Radziwiłł, prezes Fundacji Trzy Trąby (taki jest herb rodu) i współorganizator wydarzenia, mówił o ciotce Ballali (tak mówiono o niej w rodzinie), że charakteryzowała ją odwaga, skromność i bezpośredniość. Była otwarta wobec wszystkich ludzi, niezależnie od pochodzenia społecznego i usuwająca się na dalszy plan. – Dużo mówi się o rodzinie Ulmów – zaznaczył Maciej Radziwiłł, ale w tej historii była zdrada. W Nieborowie i okolicach zdrady nie było, a wójt Karolewa pod Łowiczem o nazwisku Wolf, Niemiec z pochodzenia, poinformował Księżnę, że wśród dziewczynek sierocińca ktoś rozpoznał Żydówkę. Dziecko zostało przewiezione do innej placówki.

Historyk, prof. Jan Milewski, prywatnie zięć Izabelli, mówił o jej odwadze, determinacji w obronie substancji narodowej – ochronie polskich i żydowskich współobywateli. – Łączyła w sobie wiele różnych cech, bardzo silne wartości, podejmowała trafne decyzje, konsekwentnie dążyła do celu. Miała bardzo specyficzne poczucie humoru i umiejętność zjednywania sobie ludzi – podkreślił prof. Milewski. Była przy tym bardzo skromna, nie lubiła opowiadać o sobie, zostawiła po sobie mało relacji bezpośrednich. Umiała dobrze zakamuflować żydowskie dziewczynki i wybrała metodę „wtapiania” ich w polskie otoczenie, co okazało się bardzo skuteczne. Miała silny instynkt społeczny, organizowała wiele inicjatyw na rzecz ubogich. Do Żydów miała specjalną sympatię, znała ich od dzieciństwa – stwierdził prof. Milewski.

Monika Antczak, kustosze Muzeum w Nieborowie i organizatorka wystawy podkreśliła, że jest ona hołdem, złożonym niezwykłej kobiecie, która ratowała i walczyła, narażając własne życie. Dziennikarka Alina Petrowa-Wasilewicz mówiła o wierności zasadom księżnej Izabelli we wszystkich wydarzeniach jej życia – w czasie okupacji i na zesłaniu w Związku Sowieckim, a także w latach PRL-u, gdy przez dekadę mieszkała w suterynie i zmagała się ze zgrzebną codziennością.

Wystawa „Uratować kogo się da, nikogo nie wydać” będzie czynna w Nieborowie do 23 września 2024 roku.

***

Izabella z Radziwiłłow Radziwiłłowa z linii dawidgródeckiej historycznego rodu, urodziła się w 1915 w Nieświeżu. Lata dziecinne spędziła w Mańkiewiczach, gdy jej ojciec, książę Karol, odziedziczył po poległym w wojnie polsko-bolszewickim bracie Stanisławie ordynację dawidgródecką. Zgodnie z tradycją Ballala, gdyż tak sama nazwała się w dzieciństwie, kształciła się najpierw w domu, później w warszawskim gimnazjum Jadwigi Kowalczykówny i Jadwigi Jawurkówny, nazywanym Szkołą na Wiejskiej. Rodzicom zależało, żeby ich jedynaczka uczyła się w gronie dziewcząt, pochodzących z różnych warstw społecznych

kai.pl

Polecamy Sejm

Wiadomości

Jest areszt dla podejrzanego o gwałt i porwanie byłej partnerki

Muzeum Tatrzańskie w Jurgowie

TRZEBA ZOBACZYĆ!

Prezydent spotka się z marszałkiem. Wiemy, czego będzie dotyczyć rozmowa

Bocheński: nowy minister zaczyna swoje urzędowanie od kłamstwa

Tysiące hoteli w Europie chce pozwać popularną platformę

SPRAWDŹ TO!

Wiceminister złożyła rezygnację z resortu Żurka. Dziękuje... Bodnarowi!

Gosek: Żurek jest ministrem z łapanki

Kuchnia z widokiem na Roztocze [wideo]

Pracodawca Godny Zaufania. Długoletnia tradycja i prestiż

Artykuł sponsorowany

Sąd zdecydował ws. terminala w Świnoujściu. Narracja eko-aktywistów obalona

Tusk i Niemcy chcą sprzedać interesy polskiego rolnictwa

Postrzelono mężczyznę w centrum Ciechanowa. Wiemy więcej!

Człowiek, który zna Roztocze jak własną kieszeń [wideo]

HIT! Szczerba zdradził plan koalicji? Chodzi o Karola Nawrockiego!

Pracownicy Boeinga rozpoczęli strajk. Jakie mają postulaty?

Najnowsze

Jest areszt dla podejrzanego o gwałt i porwanie byłej partnerki

Tysiące hoteli w Europie chce pozwać popularną platformę

SPRAWDŹ TO!

Wiceminister złożyła rezygnację z resortu Żurka. Dziękuje... Bodnarowi!

Gosek: Żurek jest ministrem z łapanki

Kuchnia z widokiem na Roztocze [wideo]

Muzeum Tatrzańskie w Jurgowie

Duda Hołownia w Sejmie

TRZEBA ZOBACZYĆ!

Prezydent spotka się z marszałkiem. Wiemy, czego będzie dotyczyć rozmowa

Bocheński: nowy minister zaczyna swoje urzędowanie od kłamstwa