Senat zdecydował. Struzik dostanie pożyczkę z budżetu państwa na spłatę janosikowego

Zgodnie z przyjętą jednogłośnie przez Senat poprawką - zgłoszoną przez grupę senatorów: Kazimierza Kleinę, Aleksandra Pocieja, Stanisława Jurcewicza (wszyscy z PO) i Marka Borowskiego (niezależny) i zaaprobowaną przez senackie komisje budżetu oraz samorządu terytorialnego - jeśli w 2014 r. województwo będzie musiało uiścić w ramach janosikowego więcej niż 400 mln zł, to może ubiegać się o pożyczkę z budżetu państwa na kwotę powyżej tej wartości. Chodzi tu o Mazowsze, które w przyszłym roku będzie musiało wyasygnować 640 mln zł janosikowego.

Janosikowe to systemem subwencji, który polega na przekazywaniu przez bogatsze samorządy części swoich dochodów na rzecz biedniejszych. Spośród województw jedynym płatnikiem netto janosikowego jest Mazowsze.

Jak mówił przewodniczący komisji budżetu senator PO Kazimierz Kleina, warunkiem uzyskania pożyczki będzie zaprezentowanie programu ostrożnościowego, w którym województwo przedstawi plan racjonalizacji swoich wydatków. - Ta pożyczka będzie oprocentowana, ale jednocześnie rozłożona na bardzo wiele lat - dodał Kleina.

Wcześniejszy zapis w noweli uchwalonej przez Sejm, wprowadzony za sprawą poprawki zgłoszonej przez posłów PSL przewidywał, że kwotę janosikowego powyżej 400 mln zł (czyli 240 mln zł) Mazowsze będzie mogło uiścić w ratach rozłożonych na lata 2015-2017. Zapisowi takiemu sprzeciwiały się jednak pozostałe województwa, gdyż odbyłoby się to ich kosztem. Poprawka zaproponowana przez Senat zmienia ten wcześniejszy zapis noweli.

Zmianę wprowadzoną przez senatorów pochwalił marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Jacek Protas. - Uchwała Senatu idzie w dobrym kierunku i spełnia oczekiwania województw. Jeżeli posłowie przyjmą uwagi Senatu, pomoc dla Mazowsza nie odbędzie się kosztem innych, mniej zasobnych regionów. Samorządy województw będą mogły spokojnie myśleć o realizacji zadań inwestycyjnych, które planują na przyszły rok - stwierdził.

Za poprawkę do noweli podziękował marszałek Mazowsza Adam Struzik. - Dziękujemy Senatorom RP za mądrą i roztropną decyzję. W ten sposób uda się ulżyć Mazowszu i jednocześnie nie zaszkodzić innym województwom - powiedział Struzik, cytowany w czwartkowym komunikacie.

- Zaznaczył jednak, że "konieczne są szybkie i długofalowe zmiany złych i niesprawiedliwych przepisów" o janosikowym. Według obecnie obowiązujących przepisów wysokość janosikowego ustala się na podstawie dochodów sprzed dwóch lat. "Jeśli po czasie koniunktury przychodzi kryzys i wpływy z tytułu podatku CIT drastycznie spadają, samorząd może nie mieć fizycznie pieniędzy na zapłacenie janosikowego. Z taką sytuacją mamy do czynienia w tym roku na Mazowszu. Dla przykładu w czerwcu 2013 r. dochody z CIT wyniosły 11 mln zł, a comiesięczna rata janosikowego 55 mln zł - wskazał Struzik.

Celem nowelizacji, którą przygotował rząd, jest uregulowanie kwestii dotyczącej podziału środków rezerwy subwencji ogólnej. W uzasadnieniu do przepisów wskazano, że przyjęte rozwiązania będą podstawą do przekazania jednostkom samorządu terytorialnego dodatkowych środków z budżetu państwa. Ustawa określa, dla jakich samorządów będzie przeznaczona rezerwa subwencji ogólnej. Zgodnie z nowymi przepisami będą mogły z niej skorzystać jednostki, w których dochody są niższe od średnich dochodów gmin, powiatów i województw.

Na dodatkowe pieniądze będą mogły liczyć też samorządy realizujące zadania własne z zakresu pomocy społecznej (np. na poprawę funkcjonowania domów pomocy społecznej) oraz jednostek, które zostały dotknięte stratami w infrastrukturze w wyniku zdarzeń losowych.

Uprawnione do uzyskania środków z rezerwy subwencji ogólnej będą też gminy, które w roku budżetowym dokonały wpłat do budżetu państwa.

Rezerwę subwencji ogólnej będzie dzielił minister finansów w porozumieniu z reprezentacją jednostek samorządu terytorialnego. Podstawą do wyliczenia rezerwy będą dane o wielkości subwencji ustalonej na rok budżetowy. Zgodnie z nowelą do podziału przyjmowane będą dochody i wydatki za rok bazowy wskazane w sprawozdaniach samorządów, z uwzględnieniem korekt złożonych do 30 czerwca roku budżetowego do właściwych regionalnych izb obrachunkowych.