Jak poinformowano w poniedziałek na stronach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, rząd ma się zająć projektem ustawy o osłonach socjalnych dla pracowników sektora elektroenergetycznego i branży górnictwa węgla brunatnego. Projekt przygotowało Ministerstwo Aktywów Państwowych.

Projekt zakłada wprowadzenie urlopów energetycznych, górniczych, oraz jednorazowe odprawy pieniężne dla pracowników sektora elektroenergetycznego w okresie wyłączania jednostek wytwórczych, oraz dla pracowników branży górnictwa węgla brunatnego w okresie redukcji wydobycia węgla brunatnego w związku z transformacją sektora elektroenergetycznego.

Obejmuje nie tylko pracowników, którzy z państwowych spółek trafią wraz z aktywami węglowymi do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE), ale też prywatnych firm, spełniających wskazane warunki. Wydatki z budżetu państwa na lata 2023–2033 oszacowano na 1,27 mld zł.

Ponadto, urlopy energetyczne w wymiarze do czterech lat przysługiwać będą pracownikom, którym brakuje nie więcej niż cztery lata do nabycia prawa do emerytury pomostowej, urlop będzie przysługiwał pod warunkiem, że skorzystanie z niego pozwoli pracownikowi nabyć prawo do emerytury.

Analogicznie, urlopy górnicze mają przysługiwać pracownikom górnictwa węgla brunatnego, którym brakuje co najwyżej cztery lata do nabycia prawa do emerytury górniczej. W czasie korzystania z takich urlopów pracownik ma otrzymywać 80 proc. miesięcznego wynagrodzenia obliczanego jak za urlop wypoczynkowy, do podstawy wliczać się będzie nagrody i premie branżowe.

Pracownikom, którym nie spełniają warunków przejścia na urlopy, a mają co najmniej 5-letni staż pracy, przysługiwać ma jednorazowa odprawa pieniężna - 12-krotność miesięcznego wynagrodzenia obliczanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.

Projekt przewiduje, że świadczenia socjalne, w tym koszty składek na ubezpieczenia społeczne, odprawy pieniężne oraz koszty realizacji zadań wynikających z ustawy, finansowane są z dotacji budżetowej i wypłacane do 31 grudnia 2053 r.

W grudniu 2022 r. Minister Aktywów Państwowych, przedstawiciele spółek energetycznych i związków zawodowych podpisali Umowę Społeczną, towarzyszącą tworzeniu Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego. NABE ma powstać na bazie spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, trafić do niej mają węglowe aktywa wytwórcze kontrolowanych przez państwo spółek energetycznych - PGE, Enei, Taurona i Energi z Grupy Orlen, przy czym będą to zarówno elektrownie na węgiel kamienny, jak i brunatny, oraz kopalnie węgla brunatnego. Umowa obejmuje nie tylko spółki Skarbu Państwa, ale także prywatny ZE PAK, który także eksploatuje elektrownie na węgiel brunatny.