Trzynaście lat temu, 10 kwietnia 2010 r., w katastrofie samolotu Tu-154M w Smoleńsku zginęło 96 osób, wśród nich: prezydent Lech Kaczyński z małżonką Marią, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski oraz inne osobistości.
Polska delegacja udawała się na uroczystości 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Samolot wystartował z warszawskiego lotniska tuż przed godz. 7.30. Leciał do Smoleńska skąd członkowie delegacji samochodami mieli udać się do Katynia, gdzie na godz. 9.30 zaplanowane były uroczystości rocznicowe.
O godz. 8.41. samolot rozbił się w pobliżu lotniska Smoleńsk-Siewiernyj. Zginęli wszyscy znajdujący się na pokładzie: 89 członków delegacji i 7 osób załogi Tu-154M.
W tym samym dniu ogłoszona została żałoba narodowa, która trwała do 18 kwietnia do godz. 24.
17 kwietnia na pl. Piłsudskiego w Warszawie odbyły się państwowe uroczystości żałobne ku czci ofiar katastrofy. 18 kwietnia para prezydencka Lech i Maria Kaczyńscy spoczęli w krypcie Katedry na Wawelu. Pogrzeby ofiar katastrofy smoleńskiej odbywały się do 28 kwietnia.
„Rosja przez lata próbowała sprawić, aby świat zapomniał o Zbrodni Katyńskiej" - stwierdził dzisiaj premier Mateusz Morawiecki. Szef polskiego rządu podkreślił, że tragiczna śmierć 96 przedstawicieli polskiej elity politycznej z parą prezydencką na czele, w drodze na uroczystości związane z upamiętnieniem ofiar NKWD, pokazała prawdę o Rosji. "W tym roku Poniedziałek Wielkanocny ma dla Polaków szczególny wymiar. To właśnie dzisiaj przypada 83. rocznica Mordu Katyńskiego i 13. rocznica Katastrofy Smoleńskiej” – napisał na Twitterze Morawiecki.
Premier przypomniał, że w 1940 roku, w Lesie Katyńskim, działające z rozkazu Stalina sowieckie NKWD zamordowało 22 tysiące Polaków - oficerów, żołnierzy, funkcjonariuszy, przedstawicieli administracji i duchowieństwa. "Śmierć naszych rodaków stale przypomina nam nie tylko o cierpieniu, którego doświadczyli w sowieckich obozach, ale też o poświęceniu z jakim walczyli o wolność i niepodległość Polski" – stwierdził. Zaznaczył, że delegacja, że to właśnie po to, aby upamiętnić ofiary tej sowieckiej zbrodni, 13 lat temu, z Warszawy wyruszyła delegacja polskiej elity politycznej i państwowej z parą prezydencką na czele. Jednak 96 przedstawicielom Polski nie dane było dotrzeć na miejsce. "Na pokładzie samolotu byli dowódcy Wojska Polskiego, parlamentarzyści, działacze społeczni i rodziny katyńskie. Pamiętamy jednak, że nie dotarli do Katynia, by wspólnie oddać hołd ofiarom sowieckiej Zbrodni. Zginęli tragicznie w katastrofie pod Smoleńskiem" - napisał.
"Rosja przez lata starała się ukryć prawdę o Katyniu, a później robiła wszystko co było w jej mocy, by świat o tej historii zapomniał. Tragedia smoleńska z 10 kwietnia 2010 roku wydobyła tamtą sowiecką zbrodnię na powierzchnię, ponownie przypomniała o niej światu. Przypomniała nam także o prawdziwym obliczu Rosji" – podkreślił premier RP.
Szef polskiego rządu wskazał, że hołd należy oddać zarówno zamordowanym w Katyniu przez NKWD, jak i tym, którzy zginęli w Katastrofie Smoleńskiej. "Ich działania na rzecz wolności i suwerenności Polski są i pozostaną dla nas zawsze nieocenionym dziedzictwem" - zaznaczył.
Lista osób, które zginęły w katastrofie 10 kwietnia 2010 r.:
1. Lech Kaczyński - Prezydent RP,
2. Maria Kaczyńska - Małżonka Prezydenta RP,
3. Ryszard Kaczorowski - były Prezydent RP na uchodźstwie,
4. Joanna Agacka-Indecka - Przewodnicząca Naczelnej Rady Adwokackiej,
5. Ewa Bąkowska - wnuczka gen. bryg. Mieczysława Smorawińskiego,
6. Andrzej Błasik - Dowódca Sił Powietrznych RP,
7. Krystyna Bochenek - wicemarszałek Senatu RP,
8. Anna Maria Borowska - przedstawiciel Rodzin Katyńskich,
9. Bartosz Borowski - przedstawiciel Rodzin Katyńskich,
10. Tadeusz Buk - Dowódca Wojsk Lądowych RP,
11. Abp Miron Chodakowski - Prawosławny Ordynariusz Wojska Polskiego,
12. Czesław Cywiński - Prezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy AK,
13. Leszek Deptuła - poseł na Sejm RP,
14. Zbigniew Dębski - Kawaler Orderu Virtuti Militari,
15. Grzegorz Dolniak - poseł na Sejm RP,
16. Katarzyna Doraczyńska - Kancelaria Prezydenta RP,
17. Edward Duchnowski - Sekretarz Generalny Związku Sybiraków,
18. Aleksander Fedorowicz - tłumacz prezydencki,
19. Janina Fetlińska - senator RP,
20. Jarosław Florczak - funkcjonariusz BOR,
21. Artur Francuz - funkcjonariusz BOR,
22. Franciszek Gągor - szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego,
23. Grażyna Gęsicka - poseł na Sejm RP,
24. Kazimierz Gilarski - Dowódca Garnizonu Warszawa,
25. Przemysław Gosiewski - poseł na Sejm RP,
26. Ks. Bronisław Gostomski - ks. prałat, kapłan diecezji płockiej,
proboszcz parafii św. Andrzeja Boboli w Londynie,
27. Mariusz Handzlik - Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP,
28. Ks. Roman Indrzejczyk - kapelan Prezydenta RP,
29. Paweł Janeczek - funkcjonariusz BOR,
30. Dariusz Jankowski - Kancelaria Prezydenta RP,
31. Izabela Jaruga-Nowacka - poseł na Sejm RP,
32. O. Józef Joniec - Prezes Stowarzyszenia "Parafiada",
33. Sebastian Karpiniuk - poseł na Sejm RP,
34. Andrzej Karweta - Dowódca Marynarki Wojennej RP,
35. Mariusz Kazana - Dyrektor Protokołu Dyplomatycznego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych,
36. Janusz Kochanowski - Rzecznik Praw Obywatelskich,
37. Stanisław Komornicki - Kanclerz Kapituły Orderu Virtuti Militari,
38. Stanisław Jerzy Komorowski - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej,
39. Paweł Krajewski - funkcjonariusz BOR,
40. Andrzej Kremer - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych,
41. Ks. Zdzisław Król - kapelan Warszawskiej Rodziny Katyńskiej 1987-2007,
42. Janusz Krupski - Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych,
43. Janusz Kurtyka - Prezes Instytutu Pamięci Narodowej,
44. Ks. Andrzej Kwaśnik - kapelan Federacji Rodzin Katyńskich,
45. Bronisław Kwiatkowski - Dowódca Operacyjny Sił Zbrojnych RP,
46. Wojciech Lubiński - lekarz prezydenta RP,
47. Tadeusz Lutoborski - przedstawiciel Rodzin Katyńskich,
48. Barbara Mamińska - Kancelaria Prezydenta RP,
49. Zenona Mamontowicz-Łojek - przedstawiciel Rodzin Katyńskich,
50. Stefan Melak - Prezes Komitetu Katyńskiego,
51. Tomasz Merta - Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
52. Dariusz Michałowski - funkcjonariusz BOR,
53. Stanisław Mikke - Wiceprzewodniczący Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa,
54. Aleksandra Natalli-Świat - poseł na Sejm RP,
55. Janina Natusiewicz-Mirer - osoba towarzysząca,
56. Piotr Nosek - funkcjonariusz BOR,
57. Piotr Nurowski - Prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego,
58. Bronisława Orawiec-Loeffler - przedstawiciel Rodzin Katyńskich,
59. Ks. Jan Osiński - Ordynariat Polowy Wojska Polskiego,
60. Ks. Adam Pilch - Ewangelickie Duszpasterstwo Polowe,
61. Katarzyna Piskorska - przedstawiciel Rodzin Katyńskich,
62. Maciej Płażyński - poseł RP, Prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska",
63. Bp. Tadeusz Płoski - Ordynariusz Polowy Wojska Polskiego,
64. Agnieszka Pogródka-Węcławek - funkcjonariusz BOR,
65. Włodzimierz Potasiński - Dowódca Wojsk Specjalnych RP,
66. Andrzej Przewoźnik - Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa,
67. Krzysztof Putra - wicemarszałek Sejmu RP,
68. Ks. Ryszard Rumianek - Rektor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego,
69. Arkadiusz Rybicki - poseł na Sejm RP,
70. Andrzej Sariusz-Skąpski - Prezes Federacji Rodzin Katyńskich,
71. Wojciech Seweryn - przedstawiciel Rodzin Katyńskich,
72. Sławomir Skrzypek - Prezes Narodowego Banku Polskiego,
73. Leszek Solski - przedstawiciel Rodzin Katyńskich,
74. Władysław Stasiak - szef Kancelarii Prezydenta RP,
75. Jacek Surówka - funkcjonariusz BOR,
76. Aleksander Szczygło - szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego,
77. Jerzy Szmajdziński - wicemarszałek Sejmu RP,
78. Jolanta Szymanek-Deresz - poseł na Sejm RP,
79. Izabela Tomaszewska - Kancelaria Prezydenta RP,
80. Marek Uleryk - funkcjonariusz BOR,
81. Anna Walentynowicz - założycielka Wolnych Związków Zawodowych,
82. Teresa Walewska-Przyjałkowska - Fundacja "Golgota Wschodu",
83. Zbigniew Wassermann - poseł na Sejm RP,
84. Wiesław Woda - poseł na Sejm RP,
85. Edward Wojtas - poseł na Sejm RP,
86. Paweł Wypych - Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP,
87. Stanisław Zając - senator RP,
88. Janusz Zakrzeński - wybitny polski aktor,
89. Gabriela Zych - przedstawiciel Rodzin Katyńskich.
Lista członków załogi:
90. Arkadiusz Protasiuk - dowódca załogi,
91. Robert Grzywna - drugi pilot,
92. Andrzej Michalak - technik pokładowy,
93. Artur Ziętek - nawigator,
94. Natalia Januszko - stewardessa,
95. Barbara Maciejczyk - stewardessa,
96. Justyna Moniuszko - stewardessa.