Ekscelencje, Szanowni Panowie Prezydenci Państw Grupy Wyszehradzkiej,

Bardzo serdecznie witam na konferencji prasowej kończącej szczyt Prezydentów Państw Grupy Wyszehradzkiej, organizowany podczas polskiej prezydencji. Szczyt, który miałem jako Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej zaszczyt prowadzić. Przede wszystkim bardzo serdecznie dziękuję Panom Prezydentom i Panu Przewodniczącemu za to spotkanie, tutaj w Polsce, w moim kraju, w pięknym regionie podkarpackim, w Rzeszowie. Mieliśmy dwa dni bardzo dobrych spotkań, bardzo dobrych obrad. Wczoraj spotkaliśmy się w Pałacu w Łańcucie. Rozmawialiśmy o sprawach bardzo ważnych dla przyszłości naszych krajów, naszych narodów, ale i Unii Europejskiej. Rozmawialiśmy na temat przyszłości młodych pokoleń, na temat tego co zrobić, aby w naszych państwach, w państwach Grupy Wyszehradzkiej, młodzi ludzie odnajdowali szanse dla siebie, jakie w związku z tym są zadania polityków, jaką ponoszą oni odpowiedzialność za przyszłość rozwoju społeczeństw, ale przede wszystkim także za przyszłość rozwoju gospodarczego w kraju, za stwarzanie szansy dla młodych ludzi. Wymienialiśmy się różnego rodzaju inicjatywami, które są planowane lub zostały przeprowadzone w naszych krajach. Rozmawialiśmy o kwestii właśnie tworzenia szans dla młodych, o polityce prowadzonej wobec rodzin, aby młodzi tworzyli rodziny, aby mieli dzieci, o tym, aby pokonywać problemy demograficzne. Ale mówiliśmy także o szansach zawodowych, o szansach w zakresie kształcenia.

To była bardzo dobra rozmowa, tak jak powiedziałem, każdy z nas przedstawił, jak to wygląda w jego kraju, jakie są realizowane pomysły. Myślę, że ta wzajemna wymiana, i doświadczeń, i pomysłów na rozwiązywanie tych problemów, była dla nas wszystkich bardzo ciekawa i pouczająca. Doszliśmy do wniosku, że będzie można próbować proponować w swoich krajach, proponować naszym rządom wprowadzenie konkretnych programów, które w państwach Grupy Wyszehradzkiej są dla młodych realizowane.

Następnie pojechaliśmy do Markowej, do Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów. Bardzo dziękuję Panom Prezydentom, że zechcieli to muzeum ze mną zwiedzić. Markowa jest dla polskiej pamięci historycznej, dla współistnienia narodu polskiego i żydowskiego, niezwykle ważnym miejscem. To nowe muzeum otworzyliśmy w marcu tego roku i cieszę się, że Panowie mogli zobaczyć tę ekspozycję, i na własne oczy zapoznać się z tą tragiczną, ale także i piękną historią współistnienia naszych narodów oraz z tym jak Polacy starali się wspierać Żydów ratując życie wielu spośród nich, w czasie dramatycznych lat Holocaustu, realizowanego na zajętych przez Niemców polskich ziemiach, przez niemieckich nazistów.

Był to wstęp do dyskusji, którą rozpoczęliśmy jako drugą sesję obrad Prezydentów Państw Grupy Wyszehradzkiej, gdzie mówiliśmy o historii naszych narodów, gdzie mówiliśmy o tożsamości, gdzie mówiliśmy o naszych wspólnych wartościach oraz o tym jaką w związku z tym wartość i drogę powinniśmy przyjąć w ramach Unii Europejskiej. Tutaj zgodziliśmy się wszyscy co do jednego. Myślę, że mogę to powiedzieć, a mianowicie, że wszyscy chcemy Europy Ojczyzn, ale zarazem absolutnie nie wyobrażamy sobie naszych Ojczyzn bez Europy. Otóż chcemy mówić w Europie, w tych sprawach dla nas najważniejszych, jednym głosem. Uważamy, że na tym polega nasza siła i nasza wartość, ale nie tylko dla nas samych.

Uważamy, że na tym polega, także nasza wartość dla zjednoczonej Europy. Głęboko w to wierzymy, że właśnie te nasze wartości, które są wspólne i które nasze narody w sobie niosą, są wielkim pożytkiem dla Unii Europejskiej. Tak jak mówił o tym kiedyś Ojciec św. Jan Paweł II, kiedy de facto przekonywał Polaków, moich rodaków, do tego, abyśmy byli za wstąpieniem do Unii Europejskiej. Mówił wtedy, że nasz naród, ze swoimi chrześcijańskimi korzeniami, wnosi do Europy wielką wartość.

Wszyscy wierzymy, że tak właśnie jest, że to jest nasze wspólne działanie w ważnych sprawach europejskich, pokazywanie pewnej naszej świeżości w Europie. Dlatego, że my mamy jednak inną historię niż Europa Zachodnia, zwłaszcza jeżeli chodzi o XX wiek. Jest niezwykle ważne to, żebyśmy my przekazywali swoje doświadczenie. Z jednym wszyscy się zgodziliśmy, że czarne lata komunizmu, przez które przeszły nasze narody, powodują, że w naszych społeczeństwach jest niezwykle silny duch wolności. Otóż tamto doświadczenie nauczyło nas jednego: walki ze wszystkim, co próbuje nam się z zewnątrz narzucić. Powoduje to, że mamy wielkie pragnienie samorozwoju, że mamy wielkie pragnienie zachowania naszych wartości, ale mamy też wielkie pragnienie wspólnoty, w ramach tego wszystkiego, co w zakresie wolności właśnie daje Unia Europejska. Dlatego nie mamy wątpliwości, że wszyscy chcemy tworzyć tę wspólnotę europejską i chcemy, żeby ona funkcjonowała jak najlepiej.

I dzisiejszy, ostatni element naszego spotkania, trzecia sesja, na której z wielką radością powitałem Pana Wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej, Pana Marosza Szewczowicza, który zarazem jest komisarzem do spraw między innymi unii energetycznej. To były bardzo konkretne rozmowy na temat polityki energetycznej Unii Europejskiej, ale przede wszystkim na temat sytuacji energetycznej, głównie jeżeli chodzi o sektor gazowy w Europie Środkowej. Rozmawialiśmy bardzo konkretnie o planach. W tym naszym spotkaniu dzisiejszym wziął jeszcze udział Pan Minister w Kancelarii Premiera Rzeczypospolitej, Pan Piotr Naimski, wziął udział Poseł do Parlamentu Europejskiego, Pan Tomasz Poręba i Prezes Zarządu spółki Gaz-System, Pan Tomasz Stępień.

Rozmawialiśmy o polskich planach, rozmawialiśmy o tym, jaki może być ich wpływ, jeżeli chodzi o rozwój sektora gazowego i dywersyfikację dostaw, na przyszłość energetyczną naszej części Europy. Rozmawialiśmy także o kwestii planowanego gazociągu Nord Stream 2. I tutaj stanowisko naszych państw jest jednoznaczne, a mianowicie wszyscy Panowie Prezydenci podtrzymują, że brak jest uzasadnienia ekonomicznego dla tej inwestycji. Natomiast jest przekonanie o tym, że ta inwestycja w gruncie rzeczy ma charakter polityczny, a przede wszystkim, że jej realizacja zaburzy możliwość budowania sprawnej unii energetycznej w Europie, sprawnej to znaczy takiej, która rzeczywiście zapewni konkurencyjność dostaw, a tym samym rzeczywistą dywersyfikację źródeł dostaw gazu do Europy. (…) I tutaj było bardzo silnie podnoszone, zwłaszcza ze strony polskiej, czyli przeze mnie jako prezydenta, przez Pana Ministra Piotra Naimskiego, że konieczna jest dywersyfikacja dostaw, konieczne jest poszukiwanie nowych źródeł. Tak jak właśnie tym poszukiwaniem nowych źródeł jest zrealizowany przez Polskę gazoport w Świnoujściu, który umożliwia dostawy gazu skroplonego LNG z różnych źródeł na całym świecie, ponieważ można kupować go od różnych dostawców. A więc tutaj jest pełna konkurencyjność, jeżeli chodzi o ceny i terminy dostaw. Konieczna jest i także uzasadniona budowa nowego gazociągu z szelfu norweskiego, poprzez Danię do Polski, abyśmy również od dostawcy norweskiego mogli otrzymywać gaz do Polski.

Dyskutowaliśmy na te tematy bardzo wnikliwie. Ogromnie dziękuję Panom Prezydentom za obecność tutaj w Rzeszowie, i wczoraj w Łańcucie. Ogromnie dziękuję za wszystkie głosy, które padły na poszczególnych sesjach, niezwykle ciekawych, niezwykle otwarte dyskusje, w bardzo przyjacielskiej atmosferze, co pokazuje doskonałą współpracę i potwierdza doskonałą współpracę nas, jako Prezydentów Państw Grupy Wyszehradzkiej. Bardzo dziękuję, także Panu Wiceprzewodniczącemu Komisji Europejskiej, Panu Komisarzowi, za przedstawienie dzisiaj tego, jak wyglądają prace w Komisji Europejskiej, w tych kwestiach, o których rozmawialiśmy – chodzi o rozwój infrastruktury gazowej i przyszłe rozwiązania w tym zakresie.

Dziękuję bardzo jeszcze raz za to spotkanie i oddaję głos Panom Prezydentom.