Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli polskie urzędy kontroli skarbowej oraz urzędy skarbowe nie radzą sobie z zapobieganiem wyprowadzania dochodów poza Polskę przez firmy zagraniczne. Firmy te w ten sposób unikają płacenia podatków.
Sprawdzone przez Najwyższą Izbę Kontroli urzędy kontroli skarbowej oraz urzędy skarbowe nie przeprowadziły wystarczających działań, które skutecznie zapobiegłyby uchylaniu się od opodatkowania przez podmioty z udziałem kapitału zagranicznego, poprzez transferowanie dochodów poza polski system podatkowy – informuje NIK.
Zdaniem kontrolerów NIK organy podatkowe i organy kontroli skarbowej nie były przygotowane do realizacji swoich zadań w tym zakresie. Chodzi o kontrole dotyczące prawidłowości rozliczeń z budżetem państwa podmiotów z udziałem kapitału zagranicznego. NIK podkreśla, że przeprowadzono jedynie nieliczne kontrole weryfikujące legalność transferu dochodów przez podmioty gospodarcze.
NIK zwraca też uwagę, że w polskim systemie podatkowym wciąż nie ma klauzuli generalnej przeciwko unikaniu opodatkowania. Klauzula to rozwiązanie prawne stosowane wobec podatników podejmujących fikcyjne działania gospodarcze i tworzących sztuczne konstrukcje prawne, które mają im przynieść znaczne korzyści podatkowe.
Negatywne zjawisko unikania opodatkowania istnieje w każdym kraju o gospodarce rynkowej, a klauzula generalna jest jednym z najczęściej spotykanych sposobów zwalczania tego zjawiska w krajach rozwiniętych. Wprowadzenie klauzuli jest zalecane przez Komisję Europejską i OECD. W wielu krajach (np. Francja, Niemcy, Irlandia, Szwecja, Kanada) rozwiązania wprowadzające ogólną klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania funkcjonują od wielu lat – wyjaśnia NIK.
W komunikacie do raportu podkreślono, że co prawda minister finansów przygotował projekty rozwiązań prawnych, które pozwolą na wprowadzenie ogólnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, jednak ze skierowanego w czerwcu 2015 roku do Sejmu projektu zmiany ustawy Ordynacja podatkowa - klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania została wyłączona.