Przejdź do treści
13:50 Paweł Szefernaker, szef Gabinetu Prezydenta RP: Rada Gabinetowa odbędzie się 27 sierpnia. Będzie dotyczyć przede wszystkim kwestii związanych ze stanem finansów publicznych oraz z kwestiami ustrojowymi, rozwojowymi
13:17 Portugalia: Strajkujący od lipca personel naziemny lotnisk w Portugalii, zatrudniony w spółce Menzies, ogłosił, że odstępuje od protestów
12:48 IMGW: w piątek lokalne burze na północnym zachodzie kraju
12:28 W. Brytania: Pacjenci i personel medyczny ewakuowani ze szpitala Guy’s w centrum Londynu. Doszło do wycieku chemikaliów
11:11 Polska: IMGW ostrzega przed upałami w południowej części województwa dolnośląskiego
10:54 Reuters: w spotkaniu Trump-Putin weźmie udział doradca ekonomiczny rosyjskiego przywódcy
10:38 Fala upałów w Izraelu: dwie ofiary śmiertelne, rekord temperatury w nocy
08:45 Tajwan: Ponad 140 osób rannych po przejściu tajfunu. Południowe Chiny zmagają się z ulewami
Republika Szanowni Widzowie, prosimy o przesyłanie nam zdjęć publicznych miejsc: stacji benzynowych, sklepów, barów itd. gdzie włączana jest Republika - na adres: [email protected] Za wszystkie nadesłane zdjęcia serdecznie dziękujemy!
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Otwock zaprasza na spotkanie z Tomaszem Sakiewiczem i Pawłem Piekarczykiem w środę, 20 sierpnia, o godz. 18:00 w sali widowiskowej Powiatowego Młodzieżowego Domu Kultury, ul. J. Poniatowskiego 10 w Otwocku
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Nowa Sól zaprasza na defiladę w Święto Wojska Polskiego z udziałem 14. Pułku Ułanów Jazłowieckich w piątek, 15 sierpnia, o godz. 14:00 pod rondo Ojca Medarda
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Częstochowa zaprasza do składania podpisów pod wnioskiem o referendum ws. nielegalnej migracji przez cały sierpień od 12-tej do 17-tej pod Jasną Górą przy wjeździe na parking od ul.Klasztornej
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Pabianice zaprasza na XI Festyn Patriotyczno-Rodzinny, 15 sierpnia 2025 r. godz. 10:00 Msza Św. Godz. 16:00 - rozpoczęcie, Parafia Św. Maksymiliana Marii Kolbego, ul. Jana Pawła II 46, Pabianice
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Łysiak: Żołnierze Niezłomni 1768. Konfederacja barska, czyli pierwsze antyrosyjskie powstanie!

Źródło:

Kiedy Cześnik w „Zemście” Fredry wyciąga szable do pojedynku z Rejentem, jedną z nich darzy szczególną estymą. Mówi o niej z wyraźnym wzruszeniem: „He, he, he! Pani Barska! Pod Słonimem, Podhajcami, Berdyczowem, Łomazami. Dobrze mi się wysłużyła. Inna też to sprawa była: Młódź acz dzielna, w boju dziarska, Prym dawała starszym w radzie. Tak jak w poczet Bóg nas kładzie”. Ta „pani Barska” u Cześnika nie była przypadkowa – Fredro doskonale wiedział, że konfederacja barska stanowi część narodowej pamięci, duchowej spuścizny, do której odwoływały się kolejne pokolenia Polaków zmagające się z ograniczaną suwerennością. Śladem tej duchowej pamięci były utwory poetyckie, pieśni czy romantyczne powieści, które opiewały czyny konfederatów. Żołnierze Wyklęci dobrze znali historie polskich powstań, w tym także konfederacji barskiej. „Łupaszka”, „Uskok”, „Lalek”, „Sokół” czy „Żelazny” – to byli godni dziedzice testamentu powstańców roku 1768 - pisze Tomasz Łysiak w najnowszym numerze "Gazety Polskiej".

Konfederacja barska została zawiązana na Podolu 29 lutego 1768 r. Jednak trudno byłoby opisywać ją, skupiając swoją uwagę jedynie na wydarzeniach bezpośrednio poprzedzających wypadki w Barze czy też te mające nastąpić w następnych miesiącach. Perspektywa musiałaby być dużo szersza i obejmować co najmniej cztery lata poprzednie – od elekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego do pierwszego rozbioru Polski w 1772 r. A i tak byłyby to ramy zbyt wąskie, bo konfederacja uznawana za pierwsze narodowe powstanie w Polsce miała daleko idące skutki, wytyczała nurt wydarzeń, dzieliła Polaków na obozy i miała wpływ na dalsze nasze losy. Co więcej – tradycja walki o niepodległość z bronią w ręku na trwałe wpisała się w nasze dzieje.

Perfidia carskiej przyjaźni


Konfederacja miała i ma swoich apologetów oraz swoich krytyków. Ci ostatni uważają, że przyniosła same szkody i skończyła się porażką, przyczyniając się w efekcie do rozbioru Rzeczypospolitej. Podobnie Polacy byli i są podzieleni w stosunku do powstań narodowych.


Autor wybitnej monografii konfederacji barskiej, prof. Władysław Konopczyński, który wydarzeniom z drugiej połowy XVIII wieku poświęcił kilkadziesiąt lat życia zawodowego, tak pisał o polskim powstaniu 1768 r. we wstępie do wyboru tekstów „konfederackich”: „Bar uodpornił dusze polskie na brutalne naciski ze Wschodu, Bar decydująco nastroił je na ton antyrosyjski. Publicystyka konfederacka odsłoniła całą perfidię carskiej gwarancji, opieki, przyjaźni”.


To jedna z najistotniejszych cech konfederacji barskiej. Bo chociaż znane są te wymieniane w podręcznikach podstawowe przyczyny wybuchu zbrojnego powstania (jakim de facto stała się ta konfederacja), czyli próba przeciwstawienia się reformom, które pod dyktando carycy wprowadzał król Stanisław August, obrona wiary katolickiej i zniesienie ustaw zrównujących w prawach politycznych innowierców z katolikami, to jedna sprawa ma wymiar pierwszorzędny i wyrastający ponad powody szczegółowe. Oto rosyjskie imperium w bezczelny sposób odzierało Polaków z wolności i uderzało w cywilizacyjne podstawy, w tym w wiarę katolicką. Wybuch powstańczy był poprzedzony wieloma wydarzeniami, w których czynny udział wziął wysłannik carycy i ministra Panina, rosyjski poseł Repnin…

Strumień rosyjskich pieniędzy


Jak pisze Konopczyński, „to on właśnie, Repnin, zrobił Poniatowskiego królem”, a potem do spółki z ministrem Paninem, na rozkaz Katarzyny, niszczył Polskę na wszelkie sposoby, nie tylko siłą wojskową wymuszając decyzje sejmowe, ale także usiłując zniszczyć polskiego ducha, obrócić w pył narodową moralność, splugawić nas złotem, szczuć na siebie, a gdy trzeba, po prostu wywozić w niewolę. O ile, według Konopczyńskiego, car Piotr jeszcze za Sasów „zgwałcił pierwszy ciało Polski”, o tyle Katarzyna „ugięła do ziemi jej duszę”. Obie rzeczy składały się na następujący upadek Rzeczypospolitej: „Ten naród zakochany w sobie, dumny na całą Europę ze swej wolności, naród niegdyś wytworny i dostojny, światły i zdolny do postępu, naród, który Marynę i Władysława na Kreml prowadził, pędząc przed sobą dziesięćkroć liczniejsze roty służałych Moskali, polską mowę krzewił w Kijowie i Moskwie, teraz ciemny i wylękniony klęczał przed wspaniałomyślną imperatorową, prosząc o przyjaźń, opiekę i prawa. Bez straty jednej kropli krwi, po prostu zahipnotyzowany ogromem możliwych klęsk i ugłaskany blichtrem łask, wiązał się cały niepodzielnie ze sprawą rosyjską, zaczynał tonąć w idei rosyjskiej, jak tonęły w niej Kijów i Nowogród, Kazań i Astrachań”. Ten obraz niewolenia dusz dopełniały kolejne uczynki Repnina. Dość wspomnieć kwestię porwania czterech senatorów w nocy z 13 na 14 października 1767 r. – ci, którzy protestowali przeciwko łamaniu prawa przez Mikołaja Repnina, zostali przez niego porwani i wywiezieni. A byli to: biskup Kajetan Sołtyk, hetman Rzewuski wraz z synem oraz biskup Józef Jędrzej Załuski. Rosjanie czuli się już tak bezkarnie w Polsce, mając tu swoje wojsko i pełne możliwości siłowego kreowania rzeczywistości, że dokonywali gwałtów całkiem jawnych. Poza tym zresztą oddziaływali na polskie ambicje i tendencje do kłótni, wnikali w duszę szlachcica polskiego i uderzali w najsłabsze miejsca z iście szatańską przebiegłością. Do tego dodać należy szeroki strumień rosyjskich pieniędzy, który płynął z kiesy Repnina do kieszeni posłów, szlachty, magnatów, czy urzędników. Gdy dzisiaj zerknie się w jego roczne zestawienia, to włosy stają na głowie ze zgrozy.

CAŁOŚĆ CZYTAJ W NAJNOWSZYM NUMERZE GAZETY POLSKIEJ

"Gazeta Polska"

Wiadomości

Funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej protestują przeciwko dyskryminacji ich formacji

Złoto lasu na talerzu - Tradycyjne Smaki Lubelszczyzny [wideo]

Tusk musiał pokornie czekać na prezydenta Nawrockiego. Internauci komentują: „Jeszcze nigdy nie był taki mały”

SPRAWDŹ TO!

Pierwsza ocena prezydenta Nawrockiego. Tak sądzą o nim Polacy! [SONDAŻ]

Duchowny z pasją – jak ks. Grzesiak inspiruje młodych [wideo]

Tarczyński: relacje Tuska z Trumpem są fatalne i szkodzą Polsce

Dariusz Matecki ujawnia szokujący cennik wypożyczalni rowerów finansowanej z KPO

Pietrzak: Tusk powinien się pokajać i przeprosić, jako premier ma wiele do nadrobienia

Broniła polskich interesów i prawdy historycznej - w podzięce odwołano ją ze stanowiska

Straż graniczna przechwyciła ponton z liczbą 106 nielegalnych migrantów na pokładzie!

Były szef MON ostrzega: Resort czeka bankructwo!

W związku z upałami ogłoszono najwyższy alert pogodowy!

Szef MON: umowa na modernizację F-16 podpisana, duża korzyść dla PGZ

AKTUALIZACJA

PILNE: Hanna Radziejowska odwołana z funkcji dyrektorki berlińskiej filii Instytutu Pileckiego

Żurek chce przejąć KRS na wzór TVP – Fijołek ujawnia szczegóły

Najnowsze

Funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej protestują przeciwko dyskryminacji ich formacji

Duchowny z pasją – jak ks. Grzesiak inspiruje młodych [wideo]

Dominik Tarczyński

Tarczyński: relacje Tuska z Trumpem są fatalne i szkodzą Polsce

Dariusz Matecki ujawnia cennik rowerów z KPO

Dariusz Matecki ujawnia szokujący cennik wypożyczalni rowerów finansowanej z KPO

Pietrzak: Tusk powinien się pokajać i przeprosić, jako premier ma wiele do nadrobienia

Złoto lasu na talerzu - Tradycyjne Smaki Lubelszczyzny [wideo]

Tusk musiał pokornie czekać na prezydenta Nawrockiego. Internauci komentują: „Jeszcze nigdy nie był taki mały”

SPRAWDŹ TO!

Pierwsza ocena prezydenta Nawrockiego. Tak sądzą o nim Polacy! [SONDAŻ]