Przejdź do treści
13:35 Polska: Prezydent podpisał nowelę w sprawie podniesienia zasiłku pogrzebowego z 4 do 7 tys. zł
12:52 Indie: Co najmniej 34 osoby zginęły w powodziach na północnym wschodzie kraju
12:35 IMGW: burze i silny deszcz w południowej Polsce
Wybory 2025 Prezydent Andrzej Duda pogratulował Karolowi Nawrockiemu zwycięstwa w wyborach prezydenckich
Wybory 2025 PKW ogłosiła oficjalnie, że wybory prezydenckie wygrał Karol Nawrocki, uzyskując 50,89 proc. głosów. Rafał Trzaskowski uzyskał 49,11 proc. głosów
Wybory 2025 Szef PKW: frekwencja w drugiej turze wyborów prezydenckich wyniosła 71,63 proc.
Protest We wtorek (3 czerwca) o godz. 12:00, pod ambasadą Niemiec przy ul. Jazdów 12 w Warszawie, odbędzie się protest pod hasłem: "Zabierzcie namiestnika!". Organizuje: Ruch Obrony Granic
NBP NBP informuje: Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: „Polska ma już 509 ton złota – więcej niż Europejski Bank Centralny! To dowód na skuteczną strategię, która wzmacnia wiarygodność Polski i buduje bezpieczeństwo finansowe obywateli"

"Kresy Wewnętrzne" : barysz i mohorycz, czyli słów kilka o kresowych transakcjach

Źródło: Portal TV Republika

Barysz na Podlasiu to poczęstunek z wódką w roli głównej, po zawarciu umowy kupna-sprzedaży. Na Chełmszczyźnie nazywa się to mohorycz. Mohorycz to zrutenizowane przez kresowych Rusinów arabskie słowo "maharidż". Barysz, analogicznie pochodzi od tureckiego "barisz". W dawnych czasach, nie tylko na Kresach, były to formalnoprawne znaki zawarcia umowy kupna-sprzedaźy, gdyż same zgodne oświadczenia woli kupującego i sprzedającego, nie wystarczały. Wymagany był barysz, mohorycz czy, na. zachodzie Polski litkup. Dopiero po spożyciu baryszu czy mohoryczy, umowa była uznana za zawartą.

Potem nie było już takiego prawnego wymogu, ale na Kresach zachowano to jako miły obyczaj. Niekiedy miało to jeszcze znaczenie prawne dla celów dowodowych. Ponoć w sądzie w Hrubieszowie,  jeszcze w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku, był stary przedwojenny sędzia, który w przypadku wątpliwości, czy rzecz została sprzedana, pytał czy pita była mohorycz.

Obecnie na Chełmszczyźnie zwyczaj picia mohoryczy raczej powoli zanika. Natomiast barysz na Podlasiu jest nieodzownym elementem wszelkich transakcji, zwłaszcza na wioskach. Dotyczy nie tylko starych tutejszych mieszkańców, ale nawet "najezdnych" takich jak ja. Gdybym odmówił spożycia baryszu jako sprzedający, uznane by to było za zniewagę dla kupującego. Gdybym nie postawił baryszu jako kupujący, uznany byłbym za kutwę i sknerę.

Czasem już przy zawieraniu umowy jest mowa o baryszu. Jeśli nie, to w dobrym stylu jest o nim pamiętać. Barysz powinien być postawiony przez kupującego. Przy zakupie zboża, zwierząt gospodarskich itp. u gospodarza, kupujący przynosi swoją wódkę a gospodarz załatwia zakąskę. Czasem drobne przysługi sąsiedzkie świadczone są tylko za sam barysz.

Kobiety na Podlasiu, choć przeważnie walczą z piciem wódki przez małżonków, to jednak alkohol w ramach baryszu nie tylko tolerują, ale i szanują jako część tutejszej tradycji. Traktują to jako zupełnie inne picie, takie uświęcone, podobnie jak z okazji świąt. Być może to jeden z powodów, dla których mężczyźni kultywują ten dawny obyczaj.

 

 

Portal TV Republika

Wiadomości

Marianna Schreiber świętuje Dzień Dziecka. Pokazała córkę i wspomniała, jak wiele przeszła: „To sens mojego życia”

Reprezentacja Polski rozpoczęła zgrupowanie w Katowicach

PILNE: Etna niespodziewanie wybuchła [WIDEO]

Błaszczak: Tusk przegrał więcej niż Trzaskowski

Przerażająca cisza. Tusk ma wystąpić w telewizji!

Deklaracje przedterminowych wyborów

Justyna Steczkowska uderza w TVP. „Złamali mi serce”. Nowe doniesienia o kulisach sporu

NBA: Kolega Sochana z wyjątkowym wyróżnieniem! Został najlepiej blokującym zawodnikiem w lidze

Wildstein bez ogródek po wyborach: dojdzie do zmiany władzy w Polsce!

Kempa: przede wszystkim przegrał Donald Tusk. Czas na emeryturę panie Donaldzie!

CPAC Polska 2025 – Podkarpacie centrum światowej debaty

Andrzej Duda: To zwycięstwo jest bezdyskusyjne i jednoznaczne

Bosak składa gratulacje Nawrockiemu i całej prawej stronie sceny politycznej

Dworska kuchnia nad Zalewem Janowskim – nowy odcinek „Smaków Polski” [wideo]

Trzaskowski zabrał głos po porażce. Przeprosił!

Najnowsze

Marianna Schreiber świętuje Dzień Dziecka. Pokazała córkę i wspomniała, jak wiele przeszła: „To sens mojego życia”

Przerażająca cisza. Tusk ma wystąpić w telewizji!

Deklaracje przedterminowych wyborów

Justyna Steczkowska uderza w TVP. „Złamali mi serce”. Nowe doniesienia o kulisach sporu

NBA: Kolega Sochana z wyjątkowym wyróżnieniem! Został najlepiej blokującym zawodnikiem w lidze

Reprezentacja Polski rozpoczęła zgrupowanie w Katowicach

PILNE: Etna niespodziewanie wybuchła [WIDEO]

Błaszczak: Tusk przegrał więcej niż Trzaskowski