Przejdź do treści
12:23 Podkarpackie: osoby poszkodowane w ulewie mogą starać się o zasiłek do 8 tys. zł
12:00 Warszawa: syreny alarmowe zawyły w 82. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim
11:50 Włochy: w Rzymie rozpoczęła się druga runda rozmów USA-Iran ws. programu atomowego Teheranu
11:05 Opolskie: blisko pół tysiąca wniosków o wsparcie dla poszkodowanych przez powódź
10:34 Prezes PiS Jarosław Kaczyński z życzeniami na Wielkanoc: nad Polską ciemne chmury, mamy trudny czas; życzę by ten czas się skończył
10:09 Ukraina: Rosja zaatakowała minionej nocy 87 dronami i ośmioma rakietami
09:45 Łódzkie: po śmiertelnym wypadku utrudnienia na A2 w kierunku Poznania
09:18 IMGW ostrzega: w województwie podlaskim burzowo, spadnie do 20 mm deszczu
Debata Republiki Kolejna debata kandydatów na Prezydenta RP, której organizatorem będzie Telewizji Republika już 9 maja – proszę śledzić naszą antenę, portal i media społecznościowe
Spotkanie 29 kwietnia o godz. 18:00 odbędzie się spotkanie z publicystą TV Republika - Jakubem Maciejewskim. Miejsce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna, ul. Ściegiennego 13, Kielce
Republika Uwaga, lokalne muxy nie nadają od 1 kwietnia Republiki. Chcąc oglądać naszą stację trzeba przejść na Mux 8
Republika Solidarni z Republiką! Każda wpłata od Państwa jest dla nas ogromnym wyrazem wsparcia. Wpłaty można dokonać, wykonując przelew: Fundacja Niezależne Media, nr konta: 78 1240 1053 1111 0010 7283 0412, dopisek: Darowizna na wolne media
Radio Republika Zachęcamy do słuchania naszego internetowego Radio Republika na stronie radiotvrepublika.pl
NBP NBP informuje: Narodowy Bank Polski działając niezależnie od nacisków politycznych, zapewnia stabilność cen i wspiera zrównoważony rozwój gospodarki. Niezależność banku centralnego to fundament silnej gospodarki. NBP działa na rzecz dobrobytu Polaków

Konstytucja 3 maja nie uratowała nas politycznie, ale uratowała narodowo. To był swoisty testament

Źródło: wikimedia

W dniu święta Konstytucji 3 maja przypominamy materiał Adriana Siwka zamieszczony w roku 2022 na portalu Niezalezna.pl.
- Konstytucja 3 maja była bardzo potrzebnym przebłyskiem. To był taki ostatni błysk ostatniej nadziei i chociaż nie uratowała nas politycznie, to uratowała narodowo. Naród odrodził się właśnie w oparciu o konstytucje. Była ona takim testamentem - powiedział dr Krzysztof Jabłonka w rozmowie z portalem.

232 lata temu, 3 maja 1791 r., Sejm Czteroletni przyjął ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była to druga na świecie i pierwsza w Europie ustawa regulująca organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli, wciąż jeszcze podzielonych na stany.

Zapytaliśmy historyka doktora Krzysztofa Jabłonkę o to, jak uchwalenie Konstytucji 3 Maja wpłynęło na rozbiory Polski, czy dawało ono nadzieję na ich powstrzymanie, czy też wręcz przyspieszyło upadek Rzeczpospolitej.

Nasz rozmówca zauważył, że zniewolenie Rzeczpospolitej, jej uzależnienie od sąsiadów, nastąpiło już co najmniej 50 lat wcześniej. - Uchwalenie konstytucji to był moment, który pozwalał w ogóle myśleć o przyszłości. Jego celem było scalenie narodu i to się udało - ocenił.

- Rosja jeszcze przez rok była zablokowana wojną z Turcją, ale niestety zdradziły nas Prusy. Myśmy mieli traktat z Prusami, który nam gwarantował właśnie opór przeciw Rosji. Niestety Prusacy chcieli zagarnąć Gdańsk, Toruń i jeszcze inne rejony. Na to dała im zgodę caryca Katarzyna i oni wtedy zdradzili nas bez żadnego zawahania - przypomniał.

Dr Jabłonka wyjaśnił, że „początkowo w Europie niezwykle entuzjastycznie przyjęto naszą konstytucję”. - Ona została przetłumaczona sześć języków, w tym np. na szwedzki i duński. Warto zauważyć, że na język rosyjski przetłumaczono ją dopiero w XXI wieku - powiedział.

- Tuż po jej uchwaleniu Prusy były nią zachwycone. Król pruski gratulował nam jej uchwalenia, widząc w niej pewną osłonę przed Rosją. Niestety, jednym z ważniejszych punktów konstytucji była niepodzielność terytorium. W Prusach zdawano sobie sprawę, że odnowiona Rzeczpospolita upomni się o to, co jej zabrano podczas I rozbioru w 1772 roku. Najwięcej i najboleśniej oprócz Rosji zagarnęła Austria, ale Prusy też wgryzły nam się w Kujawy, Pomorze. Wtedy w powietrzu zawisła groźba kontaktu z Prusami - powiedział.

Historyk zauważył, że w Europie zmieniła się wówczas koniunktura. - Król Polski próbował to ratować, podlizując się w ostatniej chwili carycy Katarzynie, przystępując do Targowicy, która też jeszcze nie była najgorsza, bo też gwarantowała w swojej proklamacji całość terytorium. Trzeba była dopiero powołać ostatnią zdradziecką konfederację, czyli grodzieńską. I ta dopiero wyraziła zgodę na eutanazję Rzeczpospolitej - powiedział.

Nasz rozmówca ocenił, że „po II rozbiorze w 1793 roku w zasadzie przestaliśmy istnieć politycznie”. - To była atrapa, której nikt nie chciał. To obrażało wszystkich. Albo wszystko tracimy i zaczynamy od nowa, albo coś odzyskamy - to była podstawa pod powstanie kościuszkowskie w 1794 - stwierdził.

- Sama konstytucja była bardzo potrzebnym przebłyskiem. To był taki ostatni błysk nadziei i chociaż nie uratowała nas politycznie, to uratowała narodowo. Naród odrodził się właśnie w oparciu o konstytucje. Była ona takim testamentem - zauważył.

Krzysztof Jabłonka zwrócił uwagę, ze konstytucja ułożyła ponadto stosunki pomiędzy poszczególnymi stanami Rzeczpospolitej. - Zostali tam umieszczeni i Żydzi i mieszczaństwo i nawet o chłopach się mówiło, że jak przychodzą w granicę Rzeczpospolitej, to są ludźmi wolnymi. No i wtedy caryca się za koronę złapała, że wszyscy chłopi do nas przejdą, co rzeczywiście przez jakiś czas się działo - zakończył.

niezalezna.pl

Wiadomości

"Wyborcza" hejtuje apel katechetów. Dotyczy święconki i prawa do lekcji religii w szkole

Polityczna burza w Senacie. Michał Kamiński oskarża Kidawę-Błońską

Rafał Brzoska odchodzi od Tuska. Mówi o patologiach systemu

Jakie jest znaczenie wielkanocnej święconki?

Polityczna burza w Senacie. Michał Kamiński oskarża Kidawę-Błońską

Prawosławny hierarcha krytycznie o świecie: triumf hedonizmu i zysku

Jarosław Kaczyński na Wielkanoc: nad Polską dzisiaj ciemne chmury. Mamy trudny czas i życzę Państwu, by ten czas się skończył

Chiny podbijają Afrykę. Mocno zaznaczają swoją obecność w portach

Uszkodzenia budynków, zalane piwnice. Piątkowa ulewa poczyniła duże szkody

Wielkanoc z sercem. Republika organizuje śniadanie dla potrzebujących

Republika podbija świat Minecrafta. I spełnia życzenia urodzinowe swoich widzów! [WIDEO]

Wielka Sobota: Kościół przypomina o nieusuwalności chrztu

Pekin pomaga Huti. Namierza statki, które stawały się celem ich ataków rakietowych

Prognoza pogody na Wielkanoc: ominie nas zła pogoda, miejscami popada

Rekordy chrztów dorosłych: zaskakujące dane z Kościoła Francji

Najnowsze

"Wyborcza" hejtuje apel katechetów. Dotyczy święconki i prawa do lekcji religii w szkole

Polityczna burza w Senacie. Michał Kamiński oskarża Kidawę-Błońską

Prawosławny hierarcha krytycznie o świecie: triumf hedonizmu i zysku

Jarosław Kaczyński na Wielkanoc: nad Polską dzisiaj ciemne chmury. Mamy trudny czas i życzę Państwu, by ten czas się skończył

Chiny podbijają Afrykę. Mocno zaznaczają swoją obecność w portach

Polityczna burza w Senacie. Michał Kamiński oskarża Kidawę-Błońską

Rafał Brzoska odchodzi od Tuska. Mówi o patologiach systemu

Jakie jest znaczenie wielkanocnej święconki?