Statystyki wskazują, że w skali roku poronieniem kończy się nawet 15-20 proc. zdiagnozowanych ciąż, a ok. 1300 kolejnych kończy się urodzeniem martwego dziecka. Rodzice w tej bardzo trudnej sytuacji często pozostawieni są sami sobie.

„Nikt mi nie powiedział, że mogę je pochować” – to jedna z często powtarzanych skarg matek, które przeżyły dramat utraty dziecka przed narodzeniem. Choć zgodnie z prawem każdemu przysługuje prawo do pochówku, w przypadku dzieci zmarłych w prenatalnej fazie rozwoju nierzadko okazuje się to niemożliwe lub nadmiernie utrudnione.

Bezradni rodzice w chaosie sprzecznych informacji

Z naszych informacji wynika, że niektóre szpitale nawet nie informują rodziców o przysługującym im prawie do pochówku, inne niewłaściwie obchodzą się ze zwłokami, a czasem nie potrafią ustalić miejsca ich przechowywania. Zwłaszcza te ostatnie sytuacje przywodzą na myśl podejrzenie, że ciało dziecka zostało potraktowane jako odpad medyczny i zutylizowane, mimo że obowiązujący stan prawny nakazuje dokonanie godnego pochówku każdego człowieka, także dziecka utraconego, niezależnie od tego, na jakim etapie ciąży zmarło. Wiemy również o przypadkach, w których szpitale utrudniają identyfikację płci dziecka, tak potrzebną, by nadać mu imię i godnie je pożegnać, ale również niezbędną do ubiegania się o zasiłek pogrzebowy.

Presja na rodzicach

Dramatycznej sytuacji rodziców nie polepsza fakt, że są poddawani – często w dobrej wierze – ogromnej presji, by nie organizować pogrzebu swojemu przedwcześnie zmarłemu dziecku. Wśród wielu lekarzy, położnych i samych poszkodowanych wciąż pokutuje przekonanie, że istnienie grobu nienarodzonego dziecka spotęguje cierpienie i przedłuży ból po stracie, zamiast go uśmierzyć i pozwolić przejść przez naturalny i potrzebny etap żałoby.

Zdarza się też, że rodzice spotykają się z niezrozumieniem i brakiem delikatności ze strony personelu medycznego, który mówiąc o dziecku, używa takich sformułowań jak np. „zabranie materiału” czy „utylizacja płodu”. To przysparza cierpień i utrudnia decyzję o organizacji pogrzebu.

Zrozpaczeni rodzice szukają pomocy na forach internetowych, na których aż roi się od przekłamań i półprawd. Wszystko to sprawia, że dostają sprzeczne informacje zarówno na temat możliwości dalszego postępowania z ciałem dziecka, jak i organizacji jego pogrzebu czy uzyskania zasiłku pogrzebowego, który pozwoli pokryć koszty związane z pochówkiem.

Poradnik Ordo Iuris

Dlatego przygotowaliśmy ulotkę informacyjną, a także praktyczny poradnik, które w jasny i przejrzysty sposób pomogą rodzicom przejść te najtrudniejsze chwile. Wyjaśniamy w nich m.in. kto może pochować dziecko utracone, komu należy się zasiłek pogrzebowy, czy konieczna jest rejestracja zgonu w urzędzie stanu cywilnego, na kim spoczywa obowiązek sfinansowania badań genetycznych ustalających płeć dziecka, które zmarło na wczesnym etapie ciąży itd. Odpowiadając na potrzeby rodziców i lekarzy, zamierzamy rozpowszechnić opracowane przez nas materiały na oddziałach ginekologiczno-położniczych w polskich szpitalach.Można je również pobrać na stronie dzieciutracone.ordoiuris.pl.

Zwracam się do Pani z prośbą o pomoc w rozpropagowaniu naszych materiałów informacyjnych. Proszę mi wierzyć, że na rzetelne wskazówki w tej sprawie czekają tysiące Polaków, którzy stracili swoje dzieci, zanim zdążyły się urodzić.

Pragnę również zapewnić, że nasi prawnicy udzielą kompleksowego i bezpłatnego wsparcia prawnego wszystkim osobom, które napotkają trudności w realizacji prawa do pochówku dziecka utraconego przed narodzeniem (kontakt na adres e-mail [email protected]).

Jerzy Kwaśniewski / Ordo Iuris