W Ćmielowie (woj. świętokrzyskie) odbyły się uroczystości pogrzebowe żołnierza Wojska Polskiego, dowódcy oddziału kawalerii w szeregach Narodowych Sił Zbrojnych i Armii Krajowej ppor. Tomasza Wójcika "Tarzana".
- "Tarzan" był jednym z najważniejszych i najdzielniejszych żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego – powiedział Jan Józef Kasprzyk, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Prochy ppor. Tomasza Wójcika po 70 latach zostały sprowadzone do Polski z USA. Ceremonii pogrzebowej towarzyszyła wojskowa asysty honorowa.
#Ćmielów. Żegnamy dziś śp. ppor. Tomasza Wójcika ps. „Tarzan” – ułana, żołnierza AK, partyzanta, uczestnika Kampanii Wrześniowej 1939 r. i ruchu oporu w czasie okupacji niemieckiej, dowódcę akcji likwidacyjnej ośmiu oficerów i żołnierzy Wehrmachtu, w tym generała Kurta Rennera. pic.twitter.com/D3XDfAvRCg
— UdSKiOR (@Kombatanci) July 11, 2021
Uroczystości rozpoczęły się w Woli Grójeckiej, w której 7 lipca 1944 roku w wyniku niemieckiej obławy zginęło 37 partyzantów z oddziału "Tarzana". Po odegraniu hymnu państwowego i odmówieniu modlitw odbył się apel poległych, oddano salwę honorową.
Następnie w kościele Wniebowzięcia NMP w Ćmielowie odbyła się żałobna msza św. Po Eucharystii nastąpił przemarsz na cmentarz, gdzie miała miejsce ceremonia pogrzebowa z udziałem wojskowej asysty honorowej.
- To wielki przeżycie dla całej rodziny i radosna chwila, ponieważ "Tarzan" wraca w rodzinne strony. Śmierć żołnierzy była dla niego traumą, to, że spocznie obok swoich podkomendnych jest spełnieniem jego woli – powiedział Krzysztof Jakubowski z rodziny Tomasza Wójcika.
"Tarzan" to żołnierz NOW, NSZ i AK nazywany "Ułanem z Zawichostu". To właśnie jego oddział zlikwidował pod Ożarowem w dniu 26.08.1943 r. gen. K. Rennera wraz z oficerami sztabowymi i ochroną. "Tarzan" zginął w tajemniczych okolicznościach w zamachu skrytobójczym 8 lipca 1951 r.
— NARODOWE SIŁY ZBROJNE (@zznsz) December 29, 2020
Przekazanie odznaczeń państwowych
Uroczystości pogrzebowe poprzedziło przekazanie rodzinie "Tarzana" przez Jana Józefa Kasprzyka szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych odznaczeń państwowych.
- To wielka chwila dla ziemi świętokrzyskiej, wielka chwila dla Rzeczypospolitej, która dzisiaj oddaje hołd temu partyzantowi. Wyrazem tego hołdu są dwa odznaczenia, który miałem zaszczyt wręczyć dzisiaj rodzinie - Krzyż Walecznych, który był przyznany w styczniu 1945 roku przez dowództwo Armii Krajowej oraz nadany współcześnie przez prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudę Krzyż z Mieczami Orderu Krzyża Niepodległości – powiedział Jan Józef Kasprzyk.
Uroczystości pogrzebowe ppor. Tomasza Wójcika ps. "Tarzan" w kościele Wniebowzięcia NMP w Ćmielowie poprzedziło przekazanie Rodzinie „Tarzana” przez Szefa #UdSKiOR @JanKasprzyk odznaczeń państwowych – Krzyża Walecznych oraz Krzyża z Mieczami Orderu Krzyża Niepodległości. #Pamięć pic.twitter.com/9VplnrFuC7
— UdSKiOR (@Kombatanci) July 11, 2021
Kim był ppor. Tomasz Wójcik ps. "Tarzan"?
Tomasz Wójcik ps. Tarzan ur. w 1908 r. w Zawichoście nad Wisłą. Służbę wojskową odbywał w 2. Pułku Ułanów Grochowskich w Suwałkach. Od początku wojny działał w partyzantce, w latach 1939-1943 r. był dowódcą Placówki ZWZ-AK w Zawichoście. Następnie wstąpił do Narodowych Sił Zbrojnych. W wyniku umowy por. Jana Piwnika "Ponurego" i rtm. Leonarda Zub-Zdanowicza "Zęba" z NSZ oddział "Tarzana" 8 września 1943 r. podporządkował się i wszedł w skład Zgrupowań Partyzanckich AK "Ponury". Najsłynniejszą akcją oddziału "Tarzana" było zlikwidowanie ośmiu oficerów i żołnierzy Wehrmachtu, w tym generała Kurta Rennera
Po wybuchu Powstania Warszawskiego Wójcik udał się do stolicy, gdzie walczył aż do jego zakończenia w 2. Pułku Piechoty Legionów AK. Po zakończeniu wojny w ucieczce przed agentami UB został przemycony przez Kłodzko do amerykańskiej strefy okupacyjnej w Niemczech. Następnie udał się do swojej ciotki w USA. W tajemniczych okolicznościach został skrytobójczo zamordowany 8 lipca 1951 w Chicago.
Spoczywał na cmentarzu Mount Olivet w Detroit w Stanach Zjednoczonych. Pod koniec ubiegłego roku Koło NSZ w Chicago dokonało - za zgodą rodziny - ekshumacji zwłok. W lutym 2021 r. prochy śp. Tomasza Wójcika zostały sprowadzone do Polski.
- "Tarzan" był bohaterem nie tylko ziemi świętokrzyskiej, ale całej ojczyzny - powiedział Arkadiusz Cimoch, przedstawiciel Polonii amerykańskiej i przewodniczący Koła Chicago Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych.