Przejdź do treści
08:09 Ukraina: okupowanym przez Rosję Półwyspem Krymskim wstrząsnęła w nocy z piątku na sobotę seria eksplozji, w odpowiedzi na którą na kilka godzin zamknięto dla ruchu Most Krymski
Wydarzenie 6 sierpnia przed Sejmem, przed oraz podczas zaprzysiężenia Karola Nawrockiego, odbędzie się wielkie zgromadzenie Polaków. Później - odbędzie się biało-czerwony Marsz na Plac Zamkowy
Wydarzenie Spotkanie z posłami PiS z Mariuszem Błaszczakiem, Jackiem Sasinem i Sebastianem Łukaszewiczem. Niedziela, 3 sierpnia 2025, godz. 12:30 w Starostwie Powiatowym w Sokółce, ul. Piłsudskiego 8
Wydarzenie Klub "GP" w Garwolinie i poseł Grzegorz Woźniak zapraszają do złożenia podpisów pod wnioskiem o referendum ws nielegalnej migracji, w niedzielę 3 sierpnia w Miętnem od g. 15 obok Festiwalu Etnograficznego i 4 sierpnia na targu w Maciejowicach od g. 7
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” Sydney zaprasza na uroczystą Mszę Św. z okazji 81. rocznicy Wybuchu Powstania Warszawskiego, 3 sierpnia 2025 r. (sobota), 12, Kościół pw. Św. Vincenta, 7 Bland St., Ashfield
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej Aleksandrów Łódzki zaprasza na wspólne śpiewanie piosenek powstańczych w dniu 3.08. po mszy świętej o godzinie 12:00 w kościele pw. Świętych Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała w Aleksandrowie Łódzkim
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” w Perth Australia zaprasza na obchody 81. rocznicy Powstania Warszawskiego, 10 sierpnia 2025 r. (niedziela), g. 9.30 Msza św. - g. 10.45projekcja filmu „Sierpniowe Niebo. 63 Dni Chwały”, 35 Eighth Ave, Maylands
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” Twitter zaprasza na - Pokój na żywo na platformie X. Temat spotkania: „Mazurek Dąbrowskiego”, 2 sierpnia (sobota), g. 19, konto na X: @KlubyGP
Zaproszenie Katowicki Klub „Gazety Polskiej” zaprasza na Turniej Piłki Nożnej X Memoriał dr Andrzeja Mieleckiego dla uczczenia Bitwy Warszawskiej 1920 i Powstań Śląskich, 3 sierpnia (czwartek), g. 9, Obiekt MOSiR ul. Asnyka 27, Katowice
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Pabianice zaprasza na XI Festyn Patriotyczno-Rodzinny, 15 sierpnia 2025 r. godz. 10:00 Msza Św. Godz. 16:00 - rozpoczęcie, Parafia Św. Maksymiliana Marii Kolbego, ul. Jana Pawła II 46, Pabianice
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Archiwa "Parasola" ze skrytki trafiły do Muzeum Powstania Warszawskiego

Źródło: VnGrijl/ flickr.com/CC

Archiwa batalionu "Parasol" m.in. materiały wywiadowcze, wykaz nowych kryptonimów czy raport z ćwiczeń strzeleckich, odnalezione pod podłogą podczas remontu mieszkania na stołecznej Ochocie, zostały przekazane do zbiorów Muzeum Powstania Warszawskiego.

– To niesamowite, że po 70 latach udaje się jeszcze odnaleźć materiały związane z powstaniem warszawskim, że materialna pamięć o tych wydarzeniach nadal jest w Warszawie obecna i dzięki współpracy w mieszkańcami udaje się ją odnajdywać. Historia powstania jest wciąż żywa, czego dowodem jest odnalezienie kolejnej skrytki i pokazanie jej zawartości, efektu pracy wywiadu AK. Skrytka była tak dobrze przygotowana, że przez 70 lat nikt jej nie odnalazł, co jest dowodem profesjonalizmu Armii Krajowej – mówił dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski.

Joanna Szóstak, która wraz z mężem Marcinem odnalazła archiwa przyznała, że zanim kupili mieszkanie przy ul. Niemcewicza 7/9 dokładnie je obejrzeli, jednak nie dostrzegli nic niezwykłego. Lokal, który nabyli już od kolejnych już po wojnie właścicieli, wymagał jednak remontu, łącznie ze zdjęciem podłogi. – Pewnego dnia zadzwonili do nas panowie z ekipy remontowej z informacją o nietypowym znalezisku. Najpierw była to odkryta pod pierwszą warstwą podłogi pusta koperta z adresem mieszkania. Okazało się jednak, że to był wstęp, ponieważ następnego dnia, pod kolejną warstwą trafiono na kopertę z dokumentami – opowiadała Szóstak.

– Muszę przyznać, że dla nas to była wzruszająca przygoda. Zaczęliśmy je czytać ze świadomością, że to kawałek okupacyjnego życia. Na mnie największe wrażenie zrobiła historia, jak łączniczki wiozły tramwajem broń na ćwiczenia ze strzelania. Trafiły na łapankę i zaczęły broń ukrywać w pojeździe, na szczęście pomogli im polscy policjanci chowając broń w kieszeniach. Były tam też informacje o przygotowaniach oddziału do powstania. Zaczęliśmy szukać, gdzie można te archiwalia przekazać i trafiliśmy do Muzeum Powstania Warszawskiego. Mamy nadzieję, że dokumenty wniosą nowe informacje – podkreśliła ofiarodawczyni.

Jej mąż dodał, że widząc, iż dokumenty dotyczą "Parasola" domyślili się, że mogą być bardzo cenne. – Oddanie ich do muzeum to nasz hołd dla Polskiego Państwa Podziemnego. Jego organizacja, jaka się wyłania z tych archiwaliów jest niesamowita, dokumenty mają sygnatury, są przepisywane z rękopisów, na cienkich bibułkach, które w razie potrzeby mogły być od razu zniszczone, to niezwykłe – zaakcentował Marcin Szóstak.

Muzealna historyk Katarzyna Utracka przypomniała, że "Parasol" to jedna z najbardziej znanych jednostek powstańczych, wykonująca akcje specjalne. Przekazane archiwalia dotyczą działalności batalionu, wykonywanych akcji likwidacyjnych, to m.in. rysopisy funkcjonariuszy warszawskiego Gestapo wykonane przez referat 997 działający w ramach kontrwywiadu Komendy Głównej AK kierowany przez por. Kazimierza Leskiego "Bradla". Są też materiały wywiadowcze dotyczące osób podejrzanych o kolaborację z Niemcami czy dokumentacja bieżącej działalności oddziału np. szkoleń, kosztorysy rysunków i fotografii do skryptu o broni czy wykaz nowych kryptonimów.

Wśród archiwaliów odnaleziono m.in. dwa zdjęcia nieznanego mężczyzny. Muzeum apeluje o pomoc w jego rozpoznaniu. Fotografie będzie można zobaczyć na stronie muzeum i na jego profilach w portalach społecznościowych.

– Udało nam się także ustalić, że mieszkanie, gdzie materiały odnaleziono to jeden z lokali konspiracyjnych, gdzie dowódca oddziału spotykał się z najbliższymi współpracownikami. Wiemy też, że skrytkę wykonał Czesław Bożym "Szprycha", specjalista w tej dziedzinie. Te materiały są dla nas kolejnym elementem układanki przedstawiającej działalność Polskiego Państwa Podziemnego. Być może takich skrytek ukrytych w mieszkaniach starych kamienic jeszcze trochę się zachowało, więc uczulamy by uważać podczas remontów, a jeżeli ktoś by znalazł jakieś dokumenty zapraszamy do nas – powiedziała Utracka.

Jak zaznaczyła główna inwentaryzator muzeum Anna Grzechnik, archiwalia trafiły do placówki w dość dobrym jak na ich wiek stanie. – Zostały już poddane dezynfekcji w Bibliotece Narodowej i czekają na podjęcie prac konserwatorskich, czyli oczyszczenie - na sucho i mokro, odkwaszenie, załatanie ubytków, wyprasowanie i umieszczenie w teczkach bezkwasowych – wyjaśniła Grzechnik. Finalnie mają trafić na ekspozycję muzealną.

pap

Wiadomości

Kambodża planuje nominować Trumpa do Pokojowej Nagrody Nobla

Prezydent podpisał nowelizację. Mniej formalności przy spadkach i darowiznach

Burze wciąż nad Polską. Ostrzeżenia IMGW dla połowy kraju

Rozkaz Trumpa we właściwym momencie. Główny port Rosji uszkodzony

Cud w Kijowie. Przeżyła upadek z 9. piętra po ataku Iskanderem

Znowu problemy z powrotem z wczasów. Odwołane loty

American Eagle broni reklamy z Sydney Sweeney. Antywoke czy rasizm?

Skandal z erotycznym blogiem. Dymisja ambasadora Austrii przy UE

Strzelanina w USA. Cztery ofiary, sprawca na wolności

„Monstrum” z australijskich koron drzew: Odkryto olbrzymiego patyczaka

Dzięki jej decyzji Trump zyska wpływ na Fed

Hamas: Nie złożymy broni, dopóki nie powstanie niepodległe państwo palestyńskie

Baumgartner zostawił 250 mln euro. Partnerce zapisał... pamiątki?!

Janusz Kowalski: Hasło "Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz" jest ciągle aktualne

Trump zażądał od firm farmaceutycznych obniżenia cen leków dla Amerykanów

Najnowsze

Kambodża planuje nominować Trumpa do Pokojowej Nagrody Nobla

cudem przeżyła upadek z 9. piętra

Cud w Kijowie. Przeżyła upadek z 9. piętra po ataku Iskanderem

36 lotów odwołanych na Maderze, a to nie koniec

Znowu problemy z powrotem z wczasów. Odwołane loty

kontrowersje wokół reklamy American Eagle

American Eagle broni reklamy z Sydney Sweeney. Antywoke czy rasizm?

skandal w Austrii

Skandal z erotycznym blogiem. Dymisja ambasadora Austrii przy UE

Andrzej Duda podpisał ustawę

Prezydent podpisał nowelizację. Mniej formalności przy spadkach i darowiznach

Burze wciąż nad Polską. Ostrzeżenia IMGW dla połowy kraju

flota rosyjska ma problem. Nie wiadomo jak duży

Rozkaz Trumpa we właściwym momencie. Główny port Rosji uszkodzony