Tego dnia Niemcy uchwaliły ustawę o przymusowym wywłaszczaniu Polaków; na Górnym Śląsku odbył się plebiscyt; Sejm uchwalił wniosek o postawienie przed Trybunałem Stanu ministra skarbu; na murach okupowanej Warszawy pojawił się znak Polski Walczącej; w FSO rozpoczęto seryjną produkcję samochodu „Syrena”; Krystyna Chojnowska-Liskiewicz zakończyła rejs dookoła świata. Urodzili się m. in. Władysław Kotwicz, August Emil Fieldorf, Światosław Richter, Ryszard Kotys, Henryk Muszyński, Krzysztof Kowalewski, Jerzy Duda-Gracz, Zbigniew Buczkowski. Zmarli natomiast: Augustyn Kordecki, January Suchodolski, Antoni Pajdak, Maciej Słomczyński, Andrzej Wróblewski oraz Daria Lipińska-Nałęcz.
1239 - W Salerno zmarł Hermann von Salza, od 1210 r. wielki mistrz zakonu krzyżackiego, uważany za jego właściwego twórcę.
1440 - W Trokach zamordowany został Zygmunt I Kiejstutowicz, wielki książę litewski od 1432 r.
1568 - W Tapiewie koło Królewca zmarł Albrecht Hohenzollern, wielki mistrz krzyżacki, który przeprowadził sekularyzację państwa zakonnego i przeszedł na luteranizm; pierwszy książę pruski.
1673 - W Wieruszowie zmarł Augustyn Kordecki, przeor klasztoru paulinów na Jasnej Górze, organizator obrony sanktuarium częstochowskiego przed wojskami szwedzkimi w 1655 r.
1767 - Pod protekcją cesarzowej Katarzyny II zawiązane zostały konfederacje innowierców, domagające się zrównania praw z katolikami i gwarancji wolności wyznaniowej w Rzeczypospolitej; w Toruniu konfederację zawiązali protestanci, a w Słucku prawosławni.
1848 - W Poznaniu polscy działacze ziemiańscy utworzyli Komitet Narodowy Polski.
1859 - Na scenie warszawskiego Teatru Wielkiego wystawiona została pierwsza operetka w historii polskiego teatru, było to „Małżeństwo przy latarniach” Jakuba Offenbacha w reżyserii Leopolda Matuszyńskiego.
1872 - W Ossowie pod Lidą urodził się Władysław Kotwicz, orientalista, badacz ludów kałmuckich i mongolskich, profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, pierwszy prezes Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego.
1875 - W Bojmiu niedaleko Kałuszyna zmarł January Suchodolski, malarz, oficer, uczestnik Powstania Listopadowego.
1895 - W Krakowie urodził się August Emil Fieldorf, oficer WP, organizator i szef Kedywu Komendy Głównej AK, jeden z najbardziej zasłużonych żołnierzy Armii Krajowej i polskiego podziemia niepodległościowego; skazany przez władze komunistyczne na karę śmierci, wyrok wykonano 24 lutego 1953 r.
1908 - Władze niemieckie wydały ustawę o przymusowym wywłaszczaniu Polaków decyzją Komisji Kolonizacyjnej.
1912 - W Łodzi urodził się Janusz Paluszkiewicz, aktor teatralny i filmowy, znany z filmów „Człowiek na torze”, „Awans”, „Znak orła” i roli Ignacego Gajdy w serialu Zbigniewa Chmielewskiego „Dyrektorzy”.
1915 - W Żytomierzu urodził się Światosław Richter, jeden z najwybitniejszych pianistów XX wieku.
1919 - Gen. ppor. mar. Kazimierz Porębski objął stanowisko szefa Sekcji Marynarki przy Ministerstwie Spraw Wojskowych.
1921 - Na Górnym Śląsku odbył się plebiscyt; wzięło w nim udział około 1,2 miliona osób; za przynależnością tych ziem do Niemiec głosowało 706,8 tys. uczestników plebiscytu (59,6 proc.), a za przyłączeniem do Polski 479,4 tys. (40,4 proc.).
1922 - We Lwowie urodziła się Stanisława Grabska, publicystka, działaczka katolicka, współpracowniczka „Tygodnika Powszechnego”, „Więzi” i „Znaku”. Od 1973 r. wiceprezes, a w latach 1989-1994 prezes, warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej.
1927 - W Grajewie urodził się Bogusław Stachura, w latach 70. szef SB, a w stanie wojennym wiceminister spraw wewnętrznych.
1929 - Sejm uchwalił wniosek o postawienie przed Trybunałem Stanu ministra skarbu Gabriela Czechowicza; zarzuty dotyczyły m.in. przekazania z budżetu państwa do dyspozycji premiera Józefa Piłsudskiego 8 mln zł, które przeznaczono na akcję wyborczą BBWR.
1929 - W Paryżu zmarł Ferdynand Foch, marszałek Francji, w czasie I wojny światowej naczelny dowódca sił sprzymierzonych (1918), sojusznik niepodległego państwa polskiego; w 1923 r. mianowany dekretem prezydenta RP marszałkiem Polski.
1932 - W Mniowie koło Kielc urodził się Ryszard Kotys, aktor, znany m.in. z roli Mariana Paździocha w serialu „Świat według Kiepskich”, wystąpił również w filmach „Vabank”, „Kingsajz”, „Wodzirej”.
1933 - W Kościerzynie urodził się Henryk Muszyński, arcybiskup metropolita gnieźnieński (1992-2010), prymas Polski w latach 2009-2010.
1937 - W Warszawie urodził się Krzysztof Kowalewski, aktor od 1977 r. związany z warszawskim Teatrem Współczesnym; bohater radiowego cyklu „Kocham Pana, Panie Sułku”, niezapomniany Roch Kowalski z „Potopu” i Zagłoba z „Ogniem i mieczem”, odtwórca głównych ról w komediach „Miś”, „Co mi zrobisz jak mnie złapiesz” i „Brunet wieczorową porą”, a także w serialu „Rodzina Leśniewskich”.
1937 - Premiera filmu „Ordynat Michorowski” w reżyserii Henryka Szaro.
1937 - Rozpoczęła się budowa miasta i huty Stalowa Wola.
1940 - W Grenzdorfie, podobozie Stutthof, Niemcy rozstrzelali harcmistrza Alfa Liczmańskiego, komendanta Chorągwi Gdańskiej ZHP, działacza polonijnego.
1941 - W Częstochowie urodził się Jerzy Duda-Gracz, malarz, scenograf, rysownik, autor m.in. cykli malarskich: „Chopinowi”, „Motywy i Portrety Polskie”, „Obrazy Arystokratyczno-Historyczne”, „Golgota Jasnogórska”.
1942 - Na murach okupowanej Warszawy pojawił się znak Polski Walczącej - kotwica, którego autorką była Anna Smoleńska, harcerka i studentka historii sztuki na tajnym Uniwersytecie Warszawskim.
1942 - W Zgierzu Niemcy rozstrzelali podczas publicznej egzekucji 100 Polaków, a 300 wywieźli do obozów koncentracyjnych. Był to odwet za zabicie przez Józefa Mierzyńskego, członka ZWZ-AK dwóch gestapowców.
1945 - Armia Czerwona zajęła Koźle.
1948 - Założono Akademię Lekarską w Bytomiu (dziś Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach) oraz Akademię Lekarską w Szczecinie (dziś Pomorska Akademia Medyczna).
1950 - Sejm uchwalił ustawę o terenowych organach władzy państwowej - likwidacja samorządu terytorialnego.
1950 - Sejm uchwalił ustawę o przejęciu przez państwo dóbr kościelnych - tzw. dóbr martwej ręki i utworzeniu Funduszu Kościelnego; upaństwowiono 150 tys. ha, pozostawiając Kościołowi około 30 tys. ha.
1951 - W Warszawie urodził się Zbigniew Buczkowski, aktor, znany m.in. z ról w serialach „Dom”, „Graczykowie” i „Święta wojna”.
1956 - Podczas obrad VI Plenum KC PZPR, w obecności Nikity Chruszczowa, Edward Ochab wybrany został I sekretarzem KC PZPR.
1957 - W Fabryce Samochodów Osobowych na warszawskim Żeraniu rozpoczęto seryjną produkcję samochodu Syrena, pierwszego samochodu osobowego całkowicie polskiej konstrukcji.
1965 - Władze komunistyczne aresztowały Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego w związku z napisanym przez nich i kolportowanym „Listem otwartym do członków POP PZPR i członków uczelnianej organizacji ZMS przy Uniwersytecie Warszawskim”, w którym wskazywali na konflikt pomiędzy klasą robotniczą i centralną biurokracją partyjną.
1970 - Powołano Uniwersytet Gdański.
1971 - W Chorzowie urodziła się Agnieszka Krukówna, aktorka, związana z warszawskim Teatrem Powszechnym; znana m.in. z seriali „Janka” i „Boża podszewka”, wystąpiła również w filmach „Pestka”, „Farba” i „Fuks”.
1972 - Premiera filmu „Solaris” w reżyserii Andrieja Tarkowskiego, na podstawie powieści Stanisława Lema.
1974 - W Warszawie urodził się Andrzej Pilipiuk, pisarz, publicysta, autor cyklu książek o przygodach Jakuba Wędrowycza, serii książek „Kuzynki” oraz - pod pseudonimem Tomasz Olszakowski - 19 tomów kontynuacji przygód popularnego „Pana Samochodzika”.
1976 - W Stoczni Gdańskiej zwodowano „Caribia Express”, pierwszy kontenerowiec komorowy zbudowany w polskich stoczniach.
1978 - Po blisko dwóch latach żeglugi kpt. Krystyna Chojnowska-Liskiewicz na pokładzie jachtu „Mazurek” jako pierwsza kobieta w historii opłynęła samotnie kulę ziemską.
1982 - Stan wojenny: Prezydent Warszawy gen. Mieczysław Dębicki rozwiązał Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich; powołano w jego miejsce Stowarzyszenie Dziennikarzy PRL.
1986 - Z archikatedry gnieźnieńskiej skradziono srebrny relikwiarz św. Wojciecha.
1988 - W Krakowie urodził się Jakub Gierszał, aktor, wystąpił w filmach: „Sala samobójców”, „Hiszpanka”, „Yuma”, „Pokot”.
1988 - W Warszawie zmarł Antoni Pajdak ps. „Traugutt”, „Okrzejski”, działacz niepodległościowy, żołnierz Legionów, polityk PPS; od 1943 r. zastępca Delegata Rządu na Kraj, od 1944 r. minister-członek Krajowej Rady Ministrów; jeden z aresztowanych w 1945 r. przez NKWD przywódców Polskiego Państwa Podziemnego; w Moskwie sądzony w odrębnym procesie i skazany na 5 lat pozbawienia wolności; po odbyciu kary zesłany do Krasnojarskiego Kraju, skąd powrócił w 1955 r.; współzałożyciel KOR; w 1977 r. w mieszkaniu Antoniego Pajdaka ogłoszono apel „Do społeczeństwa polskiego” i poinformowano o powstaniu Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO).
1990 - Lech Wałęsa otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego.
1991 - Po remisie 2:2 w rewanżowym meczu w Genui z Sampdorią warszawska Legia awansowała do półfinału Pucharu Zdobywców Pucharów (w pierwszym meczu wygrała 1:0).
1992 - W Warszawie otwarto przedstawicielstwo Biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców.
1998 - W Krakowie zmarł Maciej Słomczyński, poeta, prozaik, tłumacz literatury angielskiej i anglojęzycznej, scenarzysta; popularność przyniosły mu powieści kryminalne pisane pod pseudonimami Kazimierz Kwaśniewski i Joe Alex.
1998 - Premiera filmu wojennego Demony wojny według Goi w reżyserii Władysława Pasikowskiego.
1998 - Troje byłych maturzystów (w tym pierwsza w Polsce kobieta) zostało skazanych na kary dożywotniego pozbawienie wolności za brutalne zabójstwo 22-letniej Jolanty Brzozowskiej w styczniu 1996 roku.
2002 - W Warszawie zmarł Andrzej Wróblewski „Ibis”, dziennikarz, krytyk i publicysta, związany z „Życiem Warszawy” i Polskim Radiem, autor rubryki „Byki i byczki” i audycji „Piórkiem Ibisa”.
2007 – Ogłoszono wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Alicji Tysiąc.
2022 – W Wołominie zmarła Daria Lipińska-Nałęcz, historyk, archiwistka, specjalistka w zakresie historii Polski XIX i XX wieku. W latach 1996–2006 pełniła urząd Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, a w latach 1997–2007 przewodniczyła Polskiemu Komitetowi Programu UNESCO Pamięć Świata.
Źródło: PAP
1714832959.jpeg)
1714418802.jpg)
