Polska 16 czerwca – co wydarzyło się tego dnia

Portal TV Republika, kk 16-06-2024, 10:00
Artykuł
PAP, dzieje.pl; grafika własna

Tego dnia w Sopocie otwarto Dom Zdrojowy, przyjęto pierwszy kodeks etyki lekarskiej; uruchomiono połączenie promowe Świnoujście-Kopenhaga; rozpoczęła się druga pielgrzymka Jana Pawła II; przez Białystok i okolice przeszła trąba powietrzna; w Starym Sączu Jan Paweł II kanonizował księżnę Kingę. Urodzili się m. in. Józef Szujski, Antoni Chruściel, Henryk Czyż, Adam Hanuszkiewicz, Andrzej Ostoja-Owsiany, Małgorzata Niemirska. Zmarli natomiast: Jan Podkowa, Jan Piwnik, Józef Feldman, Igor Śmiałowski, Sławomir Petelicki, Mieczysław Kalenik oraz Hanna Zembrzuska.

1383 – Na zjeździe możnowładztwa w Sieradzu arcybiskup gnieźnieński Bodzanta podjął nieudaną próbę przeforsowania kandydatury księcia mazowieckiego Siemowita IV na męża Jadwigi Andegaweńskiej i króla Polski.

1454 – Gdańsk uzyskał przywilej podporządkowujący Głównemu Miastu Osiek, Młode i Stare Miasto oraz przyznający monopol wyłączności praw miejskich w promieniu 5 mil (tj. 30–40 km) i gwarancję, że na tym obszarze nie zostanie zbudowany żaden zamek.

1578 – We Lwowie został ścięty kozacki watażka i przez krótki czas samozwańczy hospodar mołdawski Jan Podkowa, skazany na śmierć przez króla Stefana Batorego na stanowcze żądanie sułtana Murada III.

1781 - Odbyła się premiera komedii Fircyk w zalotach Franciszka Zabłockiego.

1792 – Z powodu wojny polsko-rosyjskiej przerwano trwające od kilku tygodni prace przy budowie Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie.

1835 - W Tarnowie urodził się Józef Szujski, współtwórca krakowskiej szkoły historycznej, publicysta, polityk, jeden z przywódców krakowskich konserwatystów - stańczyków; był posłem na galicyjski Sejm Krajowy oraz posłem do austriackiej Rady Państwa.

1895 - W Gniewczynie Łańcuckiej urodził się Antoni Chruściel, „Nurt”, „Monter”, generał, komendant Okręgu Warszawa ZWZ-AK, bezpośredni dowódca oddziałów walczących w Powstaniu Warszawskim.

1898 - W Krakowie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza.

1910 – W Sopocie otwarto Dom Zdrojowy.

1923 - W Grudziądzu urodził się Henryk Czyż, dyrygent, kompozytor, pedagog.

1924 - We Lwowie urodził się Adam Hanuszkiewicz, reżyser, aktor, współtwórca i pierwszy reżyser naczelny Teatru Telewizji; dyrektor teatrów warszawskich: Powszechnego, Narodowego i Nowego.

1931 - W Warszawie urodził się Andrzej Ostoja-Owsiany, działacz opozycyjny, członek Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, NSZZ „Solidarność” oraz Konfederacji Polski Niepodległej. W latach 1993-1997 poseł, przewodniczący Klubu Parlamentarnego KPN.

1935 - Na Walnym Zebraniu Naczelnej Izby Lekarskiej przyjęto Zbiór zasad deontologii lekarskiej, pierwszy kodeks etyki lekarskiej w niepodległej Polsce.

1942 - W odwecie za ostrzelanie przez partyzantkę sowiecką niemieckiego samochodu osobowego, Niemcy dokonali pacyfikacji wsi Rajsk w gminie Bielsk Podlaski, zabijając 149 osób.

1943 - Niemcy zakończyli ostatnią akcję wysiedleńczą w getcie lwowskim, mordując lub wywożąc do obozów pracy ponad 20 tys. Żydów; w czasie trwania akcji doszło do zbrojnego wystąpienia żydowskiego ruchu oporu.

1944 - W Jewłaszach nad Niemnem w walce z Niemcami poległ Jan PiwnikPonury” - cichociemny, oficer „Wachlarza”, szef Kedywu Okręgu Radomsko-Kieleckiego Armii Krajowej, dowódca partyzanckich zgrupowań walczących w Górach Świętokrzyskich i oddziału dywersyjnego na Nowogródczyźnie.

1944 - Napad UPA na pociąg osobowy na trasie Bełżec-Rawa Ruska, w trakcie którego zamordowano 41-75 Polaków.

1946 - W Krakowie zmarł Józef Feldman, historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1947 - W Warszawie urodziła się Małgorzata Niemirska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Indeks”, „Spotkanie na Atlantyku”, a także w serialu „Czterej pancerni i pies”.

1965 - Wystrzelono pierwszą polską rakietę meteorologiczną Meteor.

1977 - Uruchomiono połączenie promowe Świnoujście-Kopenhaga.

1977 - Przewodniczącym prezydium Rady Najwyższej ZSRS został Leonid Breżniew; od października 1964 r. sekretarz generalny KPZS.

1980 - Premiera filmu „Sowizdrzał Świętokrzyski” w reżyserii Henryka Kluby.

1983 - Rozpoczęła się druga pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski (16-23 czerwca).

1987 – Przez Białystok i okolice przeszła trąba powietrzna, powodując uszkodzenia 106 budynków i raniąc kilkanaście osób.

1997 - Na antenie TVP1 wyemitowano w ramach konkursu na telenowelę pierwszy odcinek serialu Klan.

1999 - W Starym Sączu papież Jan Paweł II kanonizował księżnę Kingę, żonę księcia krakowskiego Bolesława Wstydliwego.

2000 - Premiera filmu „To ja, złodziej” w reżyserii Jacka Bromskiego.

2006 - W Warszawie zmarł Igor Śmiałowski, aktor, przez wiele lat występował na scenach Teatru Narodowego w Warszawie, następnie w Teatrze Komedia i Teatrze Polskim; zagrał w filmach „Miasto nieujarzmione”, „Młodość Chopina”, „Znachor”, a także w serialach „Stawka większa niż życie”, „Chłopi” i „Kariera Nikodema Dyzmy”.

2008 - Polska przegrała z Chorwacją 0:1 w swym trzecim meczu grupowym na piłkarskich Mistrzostwach Europy w Austrii i Szwajcarii i odpadła z turnieju.

2012 - W Warszawie zmarł gen. bryg. Sławomir Petelicki – twórca i dwukrotny dowódca jednostki wojskowej GROM - Grupy Reagowania Operacyjno Mobilnego przygotowanej do prowadzenia operacji specjalnych oraz misji antyterrorystycznych.

2012 – Polska przegrała we Wrocławiu w swym trzecim meczu fazy grupowej Euro 2012 z Czechami 0:1 i odpadła z turnieju.

2016 - W rozegranym na podparyskim Stade de France drugim meczu grupowym podczas Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Polska zremisowała bezbramkowo z Niemcami.

2017 – W Międzyrzecu Podlaskim zmarł Mieczysław Kalenik, aktor znany najbardziej z roli Zbyszka z Bogdańca w filmie „KrzyżacyAleksandra Forda. Grał w stołecznych teatrach m.in: Powszechnym (1958-59), Narodowym (1959-75), Nowym (1975-81) i Polskim (1981-2000).

2023 – W Warszawie zmarła Hanna Zembrzuska, aktorka filmowa i teatralna. Grała na deskach teatrów warszawskich: Ateneum (1957-59), Narodowego (1959-69), Polskiego (1969-75), Na Woli (1983-86) oraz Teatru Kwadrat (dwukrotny angaż w latach 1976-83 i 1986- 2012). Zagrała w 20 spektaklach Teatru Telewizji i wielu słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.

Źródło: PAP

Komentarze
Zobacz także
Nasze programy