Polska 10 czerwca – co wydarzyło się tego dnia

Portal TV Republika, kk 10-06-2024, 12:20
Artykuł
PAP, dzieje.pl; grafika własna

Tego dnia delegalizowano ON-R; bunt i próba zbiorowej ucieczki około 350 więźniów polskich z KL Auschwitz; po zdradzie jednego z członków została zdekonspirowana organizacja antykomunistyczna „Ruch”; zakończyła się pierwsza pielgrzymka do Polski Jana Pawła II; premiera „Poloneza Caro”; Marek Belka został wybrany na stanowisko prezesa NBP. Urodzili się m. in. Jerzy Ziętek, Piotr Zaremba, Henryk Tomaszewski, Jacek Trznadel, Magda Teresa Wójcik, Violetta Villas, Alicja Grześkowiak, Wojciech Eichelberger, Anna Jantar. Zmarli natomiast: Ludwik Krzywicki, Grzegorz Fitelberg oraz Henryk Stażewski.

1294 – Książę łęczycki Kazimierz II zginął pod Trojanowem nad Bzurą w bitwie z litewskimi najeźdźcami pod wodzą księcia Witenesa.

1807 - Pod Lidzbarkiem Warmińskim doszło do bitwy pomiędzy wojskami francuskimi i rosyjskimi.

1900 - W Krakowie na dziedzińcu Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego odsłonięto pomnik Mikołaja Kopernika.

 1901 - W Szobiszowicach, obecnie dzielnica Gliwic, urodził się Jerzy Ziętek, uczestnik Powstań Śląskich, członek BBWR; od 1945 r. wojewoda śląski, członek KC PZPR (1964-81), przewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach (1964-73).

1902 – Sosnowiec uzyskał prawa miejskie.

1910 - W Heidelbergu urodził się Piotr Zaremba, architekt, pierwszy polski prezydent Szczecina w latach 1945-50.

1914 - W Warszawie urodził się Henryk Tomaszewski, grafik, ilustrator, współtwórca polskiej szkoły plakatu.

1920 - Wojna polsko-bolszewicka: odwrót wojsk polskich z Kijowa.

1930 - W Olkuszu urodził się Jacek Trznadel, krytyk literacki, pisarz, poeta, eseista; autor prac z zakresu historii literatury, m.in. „Twórczość Leśmiana. Próba przekroju” i „Czytanie Norwida. Próby”; współpracował z paryską „Kulturą” i wydawnictwami tzw. drugiego obiegu; najbardziej znaną jego książką jest „Hańba domowa” - wydany w 1986 r. zbiór wywiadów z pisarzami tworzącymi w okresie stalinizmu.

1934 - W Wilnie urodziła się Magda Teresa Wójcik, aktorka, reżyser, współzałożycielka Teatru Adekwatnego; znana m.in. z roli Łucji w filmie Janusza Zaorskiego „Matka Królów”.

1934 – Zdelegalizowano Obóz Narodowo-Radykalny.

1938 - W Liege w Belgii urodziła się Violetta Villas, właściwie Czesława Cieślak, piosenkarka, wykonawczyni przebojów „Do ciebie, mamo”, „Nie ma miłości bez zazdrości”, „Przyjdzie na to czas”, „Szczęście” i „Oczi cziornyje”.

1941 - W Świrzu w woj. lwowskim urodziła się Alicja Grześkowiak, prawniczka, wykładowca KUL; w latach 1997-2001 marszałek Senatu.

1941 - W Warszawie zmarł Ludwik Krzywicki, działacz socjalistyczny, więzień carski, wybitny socjolog, pedagog, współzałożyciel Głównego Urzędu Statystycznego.

1942 - KL Auschwitz: Bunt i próba zbiorowej ucieczki około 350 więźniów polskich z karnej kompanii w Birkenau; ucieczka udała się siedmiu z nich, zginęło ponad 300.

1943 - W odwecie za pomoc udzieloną Żydom niemiecka żandarmeria spacyfikowała wieś Hucisko koło Rzeszowa, mordując 21 osób (mieszkańców Huciska oraz sąsiedniej wsi Przewrotne).

1944 - W Warszawie urodził się Wojciech Eichelberger, psycholog, popularyzator psychoterapii, autor książek „Kobieta bez winy i strachu”, „Pomóż sobie, daj światu odetchnąć”, „Zdradzony przez ojca”.

1946 - Utworzono Wrocławskie Towarzystwo Naukowe.

1950 - W Poznaniu urodziła się Anna Jantar, jedna z najpopularniejszych polskich piosenkarek w latach 70., wykonawczyni przebojów „Tyle słońca w całym mieście”, „Nic nie może wiecznie trwać”, „Staruszek świat” i „Za każdy uśmiech”.

1953 - W Katowicach zmarł Grzegorz Fitelberg, dyrygent, kompozytor, skrzypek.

1963 - Premiera filmu Daleka jest droga w reżyserii Bohdana Poręby.

1969 - Premiera filmu Skok w reżyserii Kazimierza Kutza.

1970 - Wskutek zdrady jednego z członków została zdekonspirowana przez SB organizacja antykomunistyczna Ruch.

1978 – Polska pokonała Meksyk 3:1 w swym trzecim meczu grupowym na piłkarskich Mistrzostwach Świata w Argentynie i awansowała do II rundy.

1979 - Zakończyła się pierwsza pielgrzymka do Polski papieża Jana Pawła II.

1985 - Premiera filmu „Yesterday” w reżyserii Radosława Piwowarskiego.

1988 - W Warszawie zmarł Henryk Stażewski, malarz, współtwórca nurtu abstrakcji geometrycznej.

1991 - Premiera modelu FSO Polonez Caro.

1997 - W Krośnie papież Jan Paweł II kanonizował Jana z Dukli.

2000 - Wystartowała telewizyjna stacja muzyczna Viva Polska.

2002 - W czasie Mistrzostw Świata w piłce nożnej w Korei Południowej reprezentacja Polski przegrała z Portugalią 0:4.

2010 – Były premier Marek Belka został wybrany przez Sejm RP na stanowisko prezesa Narodowego Banku Polskiego.

Źródło: PAP

Komentarze
Zobacz także
Nasze programy