Przejdź do treści
17:01 Bruksela: Komisja Prawna Parlamentu Europejskiego (JURI) przegłosowała skierowanie skargi do TSUE przeciwko Komisji Europejskiej - przedmiotem sporu jest procedura ustanowienia europejskiego funduszu zbrojeniowego SAFE bez zgody i udziału PE
16:11 Haga: W sposób zdecydowany zlikwidowaliśmy groźbę ze strony programu jądrowego Iranu. Iran nie będzie miał broni jądrowej - zapewnił Donald Trump, zabierając głos po zakończonym szczycie NATO
14:23 Kraje NATO potwierdziły zobowiązanie z art. 5. Traktatu Waszyngtońskiego: atak na jedno państwo to atak na wszystkie
14:22 Kraje NATO będą inwestować 5 proc. PKB rocznie w podstawowe potrzeby obronne oraz wydatki związane z obronnością i bezpieczeństwem do 2035 r.
14:20 Legnica: Ruszył proces mężczyzny, który przez cztery lata więził kobietę
13:43 IMGW: w środę silny wiatr, a w czwartek upalnie na zachodzie kraju
13:01 Niemcy: Niemiecka federacja piłkarska ukarana za unikanie płacenia podatków
12:26 Świat: Dania dołączyła do partnerstwa Kanady, Niemiec i Norwegii ws. bezpieczeństwa północnego Atlantyku
12:05 Świat: Załoga Ax-4 wejdzie na pokład ISS w czwartek ok. godz. 15.00 czasu polskiego
Radio Republika Już ponad 200 tysięcy pobrań aplikacji Radio Republika. Dołącz do grona najlepszych słuchaczy w Polsce!
Wydarzenie W czwartek w Ostrołęce odbędzie się spotkanie z europosłem Danielem Obajtkiem oraz posłem Marcinem Grabowskim. Początek o 18:00 w Wyższej Szkole Administracji Publicznej
Wydarzenie Zapraszamy w piątek na spotkanie do Krosna, godzina 18:00, Hotel Nafta. W wydarzeniu weźmie udział europoseł Daniel Obajtek oraz poseł Piotr Babinetz
Wydarzenie W piątek 27 czerwca, o godz. 18:00 w Auli Domu Katechetycznego (Plac Katedralny w Opolu) odbędzie się spotkanie z Jackiem Wroną, ekspertem ds. bezpieczeństwa
NBP NBP informuje: Było 509 ton, a jest już ponad 515 ton złota! Mamy więcej złota niż Europejski Bank Centralny, a Narodowy Bank Polski pod kierownictwem prof. Adama Glapińskiego, nadal zwiększa zasoby złota Polaków!
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

"To może tyle o sobie" - prosto z Rejsu Stanisław Tym; biogram

Źródło: kadr z filmu "Rejs" w reżyserii Marka Piwowskiego

W piątek, 87-letni Stanisław Tym, jeden z najwybitniejszych polskich satyryków, aktorów, scenarzystów, reżyserów i felietonistów, odszedł na zawsze, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w polskiej kulturze. Jego twórczość przez dekady kształtowała zbiorową wyobraźnię Polaków, tworząc z niego postać kultową i jednocześnie, co rzadkie, niezwykle skromną.

Stanisław Tym był człowiekiem, którego zdolność do uchwycenia subtelnych niuansów ludzkiej natury, a także błyskotliwe poczucie humoru, nie miały sobie równych. Z jednej strony miał dar tworzenia postaci, które rozśmieszały do łez, z drugiej – poprzez satyrę, niejednokrotnie dotykał poważnych spraw społecznych i politycznych. Jego twórczość nie miała granic – nie bał się poruszać tematów tabu, wszystko było zależne od kontekstu i osób, które słuchały jego żartów. W swoich wystąpieniach i felietonach, przypominał o tym, że „śmiać się można ze wszystkiego”. I faktycznie, jego humor był wszechstronny, pełen głębi i szczypty absurdu, co uczyniło go jednym z najważniejszych komediopisarzy od początku istnienia teatru polskiego, jak twierdził Jan Kobuszewski.

 

Od chemika do satyrka

Urodzony 17 lipca 1937 roku w Małkini Górnej, Stanisław Tym swoją artystyczną drogę rozpoczął dość nietypowo – od studiów chemicznych na Politechnice Warszawskiej oraz przetwórstwa na SGGW. Jednak pasja do sztuki, szczególnie tej związanej z teatrem i kabaretem, skłoniła go do zmiany kierunku i rozpoczęcia nauki w PWST w Warszawie, gdzie nie tylko zdobywał doświadczenie aktorskie, ale i pisał pierwsze teksty satyryczne. To właśnie w studenckim Teatrze Satyryków narodziła się jego kariera.

Stanisław Tym miał niezwykłą zdolność uchwycenia i wykorzystywania języka, który – choć często uliczny – w jego wykonaniu brzmiał wyrafinowanie i celnie trafiał w sedno. Był mistrzem w używaniu humoru do wyrażania krytyki społecznej, co doskonale widać w jego najlepszych dziełach. Roman Dziewoński, reżyser, wspominał go jako kogoś, kto z pełną pokorą „uczył się zawodu”, a jego teksty, takie jak „Ucz się, Jasiu” z Kabaretu Dudek czy „Pisać, pisać, pisać”, stały się częścią języka ulicy, wchodząc niepostrzeżenie w społeczną świadomość.

 

Kabaret, Film i Teatr – trzy światy twórczości

Stanisław Tym był nie tylko autorem genialnych tekstów kabaretowych, ale także współtwórcą niezapomnianych filmów. W jego dorobku znajdują się takie kultowe produkcje jak „Miś” – gdzie był zarówno scenarzystą, jak i współreżyserem, „Rejs” Marka Piwowskiego, „Rozmowy kontrolowane” Sylwestra Chęcińskiego oraz „Ryś”, film, który sam zrealizował, choć uważał go za „nieudany”. Niemniej jednak, „Ryś” pozostaje jednym z tych obrazów, które najlepiej oddają klimat lat 90. i stan polskiego społeczeństwa po transformacji ustrojowej.

Jego działalność filmowa była tylko jednym z aspektów jego twórczości. Tym był także wybitnym reżyserem teatralnym – współpracował z takimi teatrami jak Teatr Dramatyczny w Elblągu, Teatr Rampa w Warszawie oraz Teatr Powszechny. Jego sztuki teatralne, takie jak „Ciemny grylaż” czy „Kochany panie Ionesco!”, niosły ze sobą głęboki ładunek intelektualny, pełen tragikomicznych refleksji na temat kondycji ludzkiej.

 

Wielki Felietonista i Twórca Rysunków

Choć przede wszystkim kojarzymy go z kabaretem, filmem i teatrem, Tym miał również ogromny wpływ na media. Od lat 70. był związany z polską prasą, publikując felietony w takich pismach jak „Wprost”, „Rzeczpospolita” i „Tygodnik Kulturalny”. Jego teksty były błyskotliwe, przenikliwe, często satyryczne, ale także pełne głębokiej refleksji nad polską rzeczywistością. W ostatnich latach, jego felietony pojawiały się regularnie w tygodniku „Polityka”, gdzie Tym, będąc już u schyłku swojej kariery, nadal potrafił zadziwiać przenikliwością swojego umysłu.

Również jako rysownik zyskał uznanie – w 1955 roku zadebiutował w zakładowym pisemku Zakładów Przemysłu Cukierniczego 22 Lipca, a jego satyryczne rysunki były publikowane m.in. w „Fotelu”. Jego prace wciąż fascynowały swoją celnością i subtelnym humorem.

 

Nagrody i uznanie

Tym był laureatem wielu prestiżowych nagród, które potwierdzają jego wyjątkowy talent. Wśród nich znajduje się Nagroda Kisiela za najlepszy publicystyczny tekst, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” czy tytuł Mistrza Mowy Polskiej. Był także uhonorowany Nagrodą 100-lecia ZAiKS-u. Jego dorobek nie ograniczał się jednak tylko do zdobywanych nagród. To przede wszystkim jego twórczość, która przez dekady bawiła i skłaniała do myślenia, sprawia, że Stanisław Tym pozostanie w pamięci jako jeden z najwybitniejszych twórców polskiej kultury.

 

Wspomnienia przyjaciół i współpracowników

Zmarły artysta pozostawił po sobie grono wiernych przyjaciół i współpracowników. Wiktor Zborowski, który uważał go za mistrza, wspominał, że Tym był osobą o niezrównanej erudycji i wiedzy, a jego poczucie humoru potrafiło rozbawić do łez.To był majster pod każdym względem” – mówił Zborowski, zaznaczając, że Tym był wybitnym umysłem, którego twórczość nie miała sobie równych. Roman Dziewoński, który współpracował z Tymem w kabarecie Dudek, opisywał go jako osobę, która nie tylko była w stanie zrozumieć i uchwycić ducha epoki, ale także z niewiarygodną łatwością przekształcała go w satyrę, która wkrótce stawała się częścią polskiego języka i kultury.

 

Stanisław Tym: w wielkiej pokorze

Tym, mimo swojej wielkości, był osobą niezwykle skromną. Mimo że jego twórczość i talent zostały docenione przez wielu, on sam nie dostrzegał tego, że stał się częścią klasyki polskiej literatury i sztuki. Był osobą, która nie szukała sławy, ale w pokorze oddawała się pracy twórczej, która – jak mówił – „spełniała jej obowiązki”. W tym sensie, jego wielkość tkwiła w tej właśnie pokorze i autentyczności, które czyniły go tak bliskim i ukochanym przez wielu.

Stanisław Tym pozostaje jednym z najwybitniejszych twórców polskiej kultury, który na zawsze wpisał się w historię kabaretu, filmu, teatru i felietonistyki. Jego twórczość będzie żyła przez pokolenia, a jego dziedzictwo, pełne niezatartego śladu humoru, mądrości i refleksji nad ludzką naturą, pozostanie nieocenionym wkładem w polską sztukę i kulturę. Choć Tym odszedł, jego duch nadal będzie obecny w każdym śmiechu, każdej refleksji, którą wywoła jego twórczość.

Źródło: Republika/PAP

Wiadomości

Hańba pod bramą Zachemu – pomnik ofiar niemieckiej okupacji zasłonięty gruzem i śmieciami

Europosłowie pozywają von der Leyen za fundusz SAFE

„Na niekorzyść Trzaskowskiego”, czyli zyskuje Nawrocki. Internauci komentują ponowne liczenie głosów

Historyczna decyzja NATO. Sojusz przeznaczy 5 proc. PKB na obronność

Rekord pobrań! Aplikacja Radia Republika bije rekordy popularności

Przewoził nielegalne środki ochrony roślin. Ma problemy!

Zakłócenia w kursowaniu pociągów TGV. Wiemy jaka jest przyczyna!

EURO 2025 kobiet: Debiut Polek i wielkie zainteresowanie turniejem

Co najmniej 10 osób zginęło po ulewnych deszczach!

Quebonafide: "Nie głosowałem na Trzaskowskiego". Raper zaskoczył politycznym wyznaniem u Stanowskiego

Kurzejewski: budżet rządu Tuska się nie spina, będzie szukanie cięć

Barcelona wraca na Camp Nou! Znamy datę pierwszego meczu

Umowa UE - Mercosur - zagrożenie dla polskiego rolnictwa

Śmierć Barbary Skrzypek. Jest nowy komunikat prokuratury

Szczyt sojuszu NATO w Hadze

Najnowsze

Hańba pod bramą Zachemu – pomnik ofiar niemieckiej okupacji zasłonięty gruzem i śmieciami

Rekord pobrań! Aplikacja Radia Republika bije rekordy popularności

Przewoził nielegalne środki ochrony roślin. Ma problemy!

Zakłócenia w kursowaniu pociągów TGV. Wiemy jaka jest przyczyna!

EURO 2025 kobiet: Debiut Polek i wielkie zainteresowanie turniejem

Europosłowie pozywają von der Leyen za fundusz SAFE

„Na niekorzyść Trzaskowskiego”, czyli zyskuje Nawrocki. Internauci komentują ponowne liczenie głosów

Historyczna decyzja NATO. Sojusz przeznaczy 5 proc. PKB na obronność