Przejdź do treści
09:30 Ukraina: Rozpoczęły się poszukiwania szczątków polskich żołnierzy w Zboiskach we Lwowie
09:13 USA: Około 3,2 tys. pracowników Boeinga rozpoczęło strajk na tle płacowym
08:11 Zachodniopomorskie: Policja zlikwidowała profesjonalną plantację marihuany w gminie Sławno
07:49 Liban: Pięć lat po eksplozji w Bejrucie wciąż nie znaleziono winnych
07:17 Rosja: Atak ukraińskich dronów na dworzec kolejowy w obwodzie wołgogradzkim
05:30 Hiszpańska „La Vanguardia”: pomimo znacznego spadku nielegalnej imigracji problem nie zniknie
Wydarzenie 6 sierpnia przed Sejmem, przed oraz podczas zaprzysiężenia Karola Nawrockiego, odbędzie się wielkie zgromadzenie Polaków. Później - odbędzie się biało-czerwony Marsz na Plac Zamkowy
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” w Perth Australia zaprasza na obchody 81. rocznicy Powstania Warszawskiego, 10 sierpnia 2025 r. (niedziela), g. 9.30 Msza św. - g. 10.45projekcja filmu „Sierpniowe Niebo. 63 Dni Chwały”, 35 Eighth Ave, Maylands
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Pabianice zaprasza na XI Festyn Patriotyczno-Rodzinny, 15 sierpnia 2025 r. godz. 10:00 Msza Św. Godz. 16:00 - rozpoczęcie, Parafia Św. Maksymiliana Marii Kolbego, ul. Jana Pawła II 46, Pabianice
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Unikatowa kapa wróciła po konserwacji do starowiejskiej parafii

Źródło: diecezja.bielsko.pl

Po żmudnych pracach konserwatorskich bezcenna kapa z przełomu XVI i XVII wieku - jeden z najcenniejszych paramentów liturgicznych zachowanych na terenie diecezji bielsko-żywieckiej, wróciła do parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Starej Wsi.

Z pierwotnej wersji kapy z ok. 1600 roku pozostał jedynie włoski aksamit cyzelowany. Wygląd kapy zmienił się najprawdopodobniej pod koniec XIX wieku, kiedy dodano pas i kaptur z niebieskiej tkaniny lansowanej nitką złotą i broszowaną barwnymi jedwabiami - tłumaczy diecezjalny konserwator zabytków i obiektów sakralnych ks. dr Szymon Tracz, proboszcz starowiejskiej parafii.

 

Cenny włoski aksamit

 

Jak wyjaśnia duchowny, kapę uszyto z purpurowego i bardzo drogiego włoskiego aksamitu cyzelowanego oraz tkaniny półjedwabnej z 2. poł. XIX wieku.

"Jej brzegi oraz podziały obszyto złotymi galonami, a całość podszyto wtórną, czerwoną podszewką z płótna bawełnianego, którą podczas konserwacji wymieniono na nową, bardziej pasującą kolorystycznie do zabytkowych tkanin" - opisuje duchowny.

 

Płaszcz kapy uszyto z kilku fragmentów aksamitu. Na środku zostały zszyte dwa bryty o pełnej szerokości, a po bokach kolejne dwa przycięto u dołu w formie półokręgu.

"Głównym motywem wzoru jest wazon z umieszczonymi weń mięsistymi łodygami ze stylizowanymi kwiatami i owocami granatu. Kompozycję na osi zamyka szyszka pinii ujęta w dwa lancetowate liście. Rodzaj zastosowanej dekoracji na aksamicie jest typowy dla tkanin renesansowych, zwłaszcza adamaszków, aksamitów i brokatów produkowanych we Florencji w XVI wieku" - dodaje historyk sztuki.

 

Równowartość kilku wsi

 

Zdaniem naukowca, około 1600 roku, kiedy to powstała tkanina wykorzystana w starowiejskiej kapie, tworzono materiały z motywem wazonu także w Genui i Wenecji. "W Polsce tego rodzaju tkanin zachowało się tylko kilkanaście i są przechowywane w najważniejszych skarbcach dawnej Rzeczypospolitej. Użyty do uszycia kapy aksamit kosztował w tamtych czasach równowartość kilku wsi" - zaznacza, zwracając uwagę na głęboką symbolikę owocu granatu.

Bortę starowiejskiej kapy i kaptur wykonano z tkaniny półjedwabnej, zdobionej złotą nitką i wzbogaconej barwnymi jedwabiami. 

"Wzór stanowią dwie regularnie wijące się liściaste gałązki z wydłużonymi mięsistymi liśćmi, stylizowanymi kwiatami i kulistymi owocami. Tego typu materiały były produkowane na terenie Prus, Austrii i Saksonii już w 2 poł. XVIII w. A po roku 1775 chętnie sprowadzano je do Polski zwłaszcza z Prus, dzięki zawartej bardzo korzystnej umowie celnej" - zauważa.

 

Z pierwotnej wersji kapy z ok. 1600 roku pozostał jedynie włoski aksamit cyzelowany.

"Wszystkie części aksamitu zostały zszyte ściegami ręcznymi nitką jedwabną. Wygląd kapy zmienił się najprawdopodobniej pod koniec XIX wieku, kiedy dodano pas i kaptur z niebieskiej tkaniny lansowanej nitką złotą i broszowaną barwnymi jedwabiami. W tym czasie zapewne dodano złote galony. Niestety tkanina ta, mimo iż wizualnie jest bardzo efektowna, to jednak bardzo słaba technicznie i to ona wymagała największych zabiegów konserwatorskich" - tłumaczy ks. Tracz.

 

Konieczność oczyszczenia tkaniny

 

Celem konserwacji było przede wszystkim oczyszczenie tkanin, z których uszyto kapę z grubej warstwy kurzu, który wysuszał jedwabne włókna przyczyniając się do ich degradacji. Ponadto na całej powierzchni usunięto dawne reparacje, zabezpieczono przetarcia i ubytki. Unikatową kapę, można podziwiać w przyparafialnym muzeum.

Prace konserwatorskie przeprowadziła ceniona konserwatorka tkanin Barbara Kalfas. Zostały sfinansowane dzięki ofiarności parafian oraz dotacji województwa śląskiego.

 

Źródło: diecezja.bielsko.pl

Źródło: Republika, diecezja.bielsko.pl

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X

Wiadomości

Tour de France kobiet: Znamy zwyciężczynię! Polki w czołówce

Nisztor w Radiu Republika: Gawłowski wierzył do końca w doktrynę Neumanna

Z USA płyną dobre informacje odnośnie cen ropy

Karol Nawrocki a koalicja 13 grudnia. Żurek już snuje wizje o przyszłości!

Przełom w niemieckiej piłce. Bundesliga wprowadza nowe technologie!

Nierówna walka strażaków z ponad 100 pożarami lasów i łąk

Rosyjska gospodarka na krawędzi? Grochmalski demaskuje propagandę Kremla

Zgasła gwiazda lat 80. – nie żyje Loni Anderson

Polska koszykówka budzi się przed EuroBasketem – Islandia pokonana

Premier Węgier wzywa do sojuszu chrześcijan w Europie Środkowej i obrony przed imigracją

Elon Musk wzywa Irlandię i inne kraje do opuszczenia UE. Po decyzji TSUE

Dramat dzieci w Gazie: zamiast mleka – piasek, pasza i zioła

Wulkan Kraseninnikov na Kamczatce obudził się po blisko pięciu wiekach

Superinteligencja od Mety. Rewolucja w okularach

Tragedia w Stambule: Brytyjczyk zmarł podczas przeszczepu włosów

Najnowsze

Tour de France kobiet: Znamy zwyciężczynię! Polki w czołówce

Przełom w niemieckiej piłce. Bundesliga wprowadza nowe technologie!

Nierówna walka strażaków z ponad 100 pożarami lasów i łąk

Piotr Grochmalski

Rosyjska gospodarka na krawędzi? Grochmalski demaskuje propagandę Kremla

Zgasła gwiazda lat 80. – nie żyje Loni Anderson

Piotr Nisztor w Radiu Republika

Nisztor w Radiu Republika: Gawłowski wierzył do końca w doktrynę Neumanna

Z USA płyną dobre informacje odnośnie cen ropy

Karol Nawrocki a koalicja 13 grudnia. Żurek już snuje wizje o przyszłości!