Przejdź do treści
22:07 USA: sekretarz skarbu Stanów Zjednoczonych oświadczył, że 23 października spodziewane jest zaostrzenie sankcji wobec Rosji przez Waszyngton
21:49 "Wall Street Journal": administracja USA zniosła kluczowe ograniczenie dotyczące wykorzystania przez Ukrainę niektórych pocisków dalekiego zasięgu przekazanych jej przez zachodnich partnerów
21:27 UE: kraje członkowskie osiągnęły jednomyślność w sprawie nałożenia na Rosję 19. pakietu sankcji
20:37 USA: komisja spraw zagranicznych Senatu USA przegłosowała trzy projekty ustaw przeciwko Rosji, w tym przepisy zakładające konfiskatę zamrożonych rosyjskich aktywów oraz uznające Rosję za państwo wspierające terroryzm
19:30 USA: amerykańskie siły zaatakowały w nocy kolejną łódź podejrzaną o transportowanie narkotyków
17:18 USA: sekretarz generalny NATO Mark Rutte ma w środę rozmawiać w Białym Domu z prezydentem USA Donaldem Trumpem o przygotowanym przez Europę i Ukrainę 12-punktowym planie pokojowym
16:33 Szwecja: prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i premier Szwecji podpisali w środę wstępne porozumienie w sprawie zakupu przez Ukrainę od 100 do 150 samolotów bojowych JAS 39 Gripen E, czyli najnowszej wersji tych maszyn
Republika Zgodnie z obietnicą, dokonaliśmy zakupu platformy pod wóz transmisyjny. Jesteśmy także w trakcie procesu zakupu dwóch kolejnych - łącznie będziemy dysponowali trzema wozami transmisyjnymi. Dziękujemy za Państwa wsparcie!
Ważne Powstał 545. Klub "Gazety Polskiej". Jest to pierwszy Klub "GP" w Ameryce Południowej (Brazylia)
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Iława zaprasza na spotkanie z Tomaszem Sakiewiczem, Andrzejem Śliwką, Ks. Prof. Jarosławem Wąsowiczem. 23 października (czwartek), g. 17:00. Kinoteka Pasja ul. Niepodległości 13a, Iława
Wydarzenie Klub GP oraz KiK w Białymstoku zapraszają na konferencję pt. „Franciszek Karpiński Poeta Prawd Bożych”. Wystąpią poeci - Waldemar Smaszcz, ks. kan. Tadeusz Golecki, 23.10, g. 18. Aula Wyższego Seminarium Duchownego, ul. Warszawska 46, Białystok
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Iława i Ostróda zapraszają na koncert Pawła Piekarczyka: 24.10, g. 18, Centrum Użyteczności Publicznej ul. Sobieskiego, Ostróda oraz 25.10, g. 17, Centrum Aktywności Lokalnej ul. Wiejska 2d, Iława
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Ryki II zaprasza na spotkanie otwarte z dziennikarzem GP, GPC - Jackiem Liziniewiczem. 23 października (czwartek) godz. 18:00. Centrum Kultury i Sportu (Pałacyk) ul. Warszawska 11, Ryki
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Rawa Mazowiecka II zaprasza na spotkanie z posłem Markiem Jakubiakiem - 27.10 (poniedziałek), godz. 17.00 - aula klasztoru ojców pasjonatów, ul. Ks. I. Skorupki 3, Rawa Mazowiecka
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Aleksandrów Łódzki zaprasza na spotkanie z Robertem Bąkiewiczem - 28.10 (wtorek), godz. 18.00, Hotel i Restauracja Pelikan, ul. Wierzbińska 58 Aleksandrów Łódzki
Wydarzenie Dorota Arciszewska-Mielewczyk oraz Klub "Gazety Polskiej" Gdynia zaprasza na spotkanie z Mariuszem Błaszczakiem. 29 października (środa) godz. 17:30. Cech Rzemiosła, ul. 10 lutego 33, Gdynia
Wydarzenie Zapraszamy na spotkanie otwarte z europosłem Patrykiem Jakim w Gliwicach - czwartek, 30 października, godz. 18:00, Hotel Malinowski, ul. Portowa 4
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!
NBP Prezes NBP prof. Adam Glapiński: zasoby złota stanowią 25 proc. wszystkich rezerw NBP, przekraczają 520 ton i są warte ok. 240 mld zł. Polacy mają coraz więcej złota dzięki przemyślanej strategii realizowanej przez niezależny bank centralny.

Słynna sprawa Trzaskowskiego. Któż to wie?

Źródło: Czterdziestolatek - kadr z filmu

Tytuł artykułu to tylko parafraza myśli przewodniej jednego z odcinków kultowego serialu (słynna sprawa Małkiewicza). Czy jednak to, co dzieje się dziś w Warszawie zarządzanej przez Rafała Trzaskowskiego, i wokół niego, nie nadaje się na serial? Pewnie nie byłaby to jednak komedia, choć wiele wątków mogłoby brzmieć podobnie. Choćby układy... zamiast kompetencji.

16 maja 1975 r. odbyła się premiera serialu "Czterdziestolatek". Inż. Karwowski idealnie wkomponowywał się w rzeczywistość lat 70. i propagandę sukcesu. Czas pokazał, że wiele treści poruszanych w serialu było ponadczasowych, a saga rodziny Karwowskich na trwałe wpisała się w polską popkulturę.

21-odcinkowy serial "Czterdziestolatek", emitowany w telewizji w latach 1975-1978, zyskał ogromną popularność przez to, że była to opowieść o zwykłym, uczciwym inżynierze. Niekiedy nawet naiwnym i nieporadnym w swej uczciwości. Posiadającym żonę i dwójkę nastoletnich dzieci, niezamieszanym w żadne koterie, mieszkającym w bloku, ale marzącym o działce za miastem. W życiu bohatera pojawia się m.in. kryzys wieku średniego, poszukiwanie hobby, walka z nałogiem palenia papierosów, romans. Z wątku romansowego zrobiono dodatkowo oddzielny film pełnometrażowy "Motylem jestem, czyli romans 40-latka". To wszystko w mniejszym lub większym stopniu odpowiadało losom przeciętnego polskiego czterdziestolatka.

"Idealista, pozbawiony sprytu, trochę fajtłapa, uczciwy i naiwny marzyciel. Śmieszność tej postaci polegała na tym, że wszystkie zalecenia odgórne, nawet te absurdalne i propagandowe, traktował serio i próbował realizować. Dlatego nieuchronnie wpadał na minę prawdziwego życia" – tak o swoim bohaterze mówił reżyser serialu Jerzy Gruza w 1993 r. przy okazji realizacji sequelu "Czterdziestolatek – 20 lat później".

"Staraliśmy się wraz z Krzysztofem Toeplitzem nasycić scenariusz masą charakterystycznych epizodów, konkretów i szczegółów wziętych z tzw. życia. Na 300 stronach maszynopisu stworzyliśmy 145 postaci. Gdzie jeszcze znaleźć można taką galerię postaw i typów zachowań charakterystycznych dla naszych czasów?" – wspominał w 1993 r. reżyser Jerzy Gruza.

Komediowa formuła serialu pozwoliła jego twórcom na przemycanie wielu społecznych tajemnic poliszynela. Widzowie to szybko wyłapywali i doceniali - chodziło np. o koteryjność w strukturach władzy i awanse powodowane przynależnością do partii, a nie dzięki kompetencjom, wysokie zarobki prywaciarzy, nieefektywność pracy na państwowych budowach, a nawet rodzący się w Polsce komercyjny styl życia, którego aspekty często kolidowały z prawem.

Głównego bohatera nie wikłano w niewygodne sytuacje i koniunkturalne rozgrywki. Ocierał się tylko o nie, pozostając przez cały serial prostym, naiwnym idealistą. Jego awans był niezależny od wpływów jakichkolwiek osób – na dyrektora w zjednoczeniu został wybrany przez komputer, ze względu na swoje kompetencje i cechy charakteru.

Serialowy czterdziestolatek, grany przez Andrzeja Kopiczyńskiego, idealnie wkomponował się w rzeczywistość lat 70. i propagandę sukcesu. Twórcy serialu – scenarzyści Krzysztof Toeplitz i Jerzy Gruza, który był też reżyserem – nie stronili od niewygodnych prawd. Pokazywali, że np. wyjazdy na delegacje zagraniczne były dla pracowników państwowych okazją do drobnego handlu, że wysokie stanowiska były obsadzane przez członków partii, nie zawsze kompetentnych, że przeciętny Polak stara się pokazać, nawet jeżeli go nie było na coś stać. Liczne socjologiczne aspekty były w serialu wartością dodaną.

Realia lat 70. przeminęły, dwadzieścia lat później przeżyliśmy transformację ustrojową i gospodarczą, ale mimo tych wręcz rewolucyjnych zmian okazało się, że wiele treści pokazanych w serialu było ponadczasowych. Dylematy czterdziestolatków 50 lat temu były bardzo podobne jak 30 czy 20 lat temu, a nawet dziś. To sprawiło, że serial wpisał się w polską popkulturę.

"Główną osią serii są postacie bohaterów – ludzi, którzy ukończyli lat czterdzieści. Wiek ten jest momentem, w którym jedynie od decyzji samych czterdziestolatków zależy, czy są młodzi, czy już dojrzali i stateczni. Jest to wiek, w którym człowiek jest jeszcze w pełni sił, zdolny do idealizmu, bezinteresowności, a także skłonny ulegać najrozmaitszym pokusom i atrakcjom życia, a równocześnie jest już głęboko pogrążony w koniecznościach, obligacjach i obciążeniach, zarówno życia społecznego, jak i osobistego" – w ten sposób scenarzyści pisali, w datowanym na 1973 r. konspekcie scenariusza serialu, o "satyrycznie zobaczonym konflikcie pomiędzy +chcieć+ a +móc+".

Wiele pomysłów z drugiego i trzeciego planu serialu stało się niezapomnianych do dziś, np. kobieta pracująca grana przez Irenę Kwiatkowską, łuki Karwowskiego (jako styl wystroju wnętrz) czy szczere wyznanie Jana Kobuszewskiego (grającego byłego sportowca): "Chlejesz pan? Bo ja chleję!".

Serial "Czterdziestolatek" pokazuje też historie trzech wielkich warszawskich budów lat 70. – Dworca Centralnego, Trasy Łazienkowskiej i osiedla Ursynów. Był również promocją Polskiego Fiata 126p, którego seryjna produkcja ruszyła w 1973 r. Pojazd ten nie potrzebował wprawdzie wielkiej promocji, bo i tak był marzeniem wielu, a na jego zakup trzeba było czekać w kolejce około pięciu lat.

W serialu zagrała cała plejada najlepszych polskich aktorów, niekiedy były to role epizodyczne, ale charakterystyczne i niezapomniane. Można było więc zobaczyć m.in. Annę Seniuk, Romana Kłosowskiego, Leonarda Pietraszaka, Janusza Kłosińskiego, Janusza Gajosa, Wojciecha Pokorę, Władysława Hańczę, Leona Niemczyka czy Jana Kobuszewskiego.

Zdjęcia do pierwszego odcinka rozpoczęły się na przełomie marca i kwietnia 1974 r. w Warszawie: na budowie oddanej do użytku kilka miesięcy później Trasy Łazienkowskiej, przy Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego na ul. Hożej 56 oraz w bloku przy Pańskiej 61. 16 maja 1975 r. o godzinie 21.35 Telewizja Polska wyświetliła w Programie I pierwszy pilotażowy odcinek serialu.

Źródło: Republika/PAP

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google. 

Jesteśmy na Youtube: Bądź z nami na Youtube

Jesteśmy na Facebooku: Bądź z nami na FB

Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X

Polecamy Sejm

Wiadomości

Donald Trump

Amerykanie nie zwlekali. Uderzyli w Rosję

OpenAI uruchamia przeglądarkę ChatGPT Atlas opartą na sztucznej inteligencji

Warchoł: notowania Tuska szorują po dnie, więc rozpala pożary

KRRiTV potwierdza: Republika najlepsza we wrześniu

Papież pobłogosławił kamień pod muzeum bł. ks. Jerzego w Okopach

Polski dług publiczny galopuje jak szalony. Alarm Eurostatu

Popek pochwalił się, że wydał 17 milionów na kokainę! Wojewódzki promuje patologię w telewizji

Kolejne uderzenie w Rosję. Jest zgoda UE na nowy pakiet sankcji, USA szykują swoje

Prezydent spotkał się z przedstawicielami przewoźników drogowych. Nie kryli rozczarowania postawą rządu

Ukraińcy będą mogli bez ograniczeń wykorzystywać pociski dalekiego zasięgu. Ważna decyzja Waszyngtonu

Zgorzelski o związkach partnerskich promowanych przez Kotulę: to nie jest agenda PSL-u

Stanisław Żerko komentuje ostatni wpis PO. Nie trzeba nic czytać, wystarczy zobaczyć

Piotr Lisiewicz wspomina Andrzeja Kołakowskiego i przypomina archiwalną rozmowę

Wybuch w Głubczycach. Policja wyjaśnia okoliczności zdarzenia

Elżbieta Romanowska przekazała wieści o zdrowiu ojca

Najnowsze

Donald Trump

Amerykanie nie zwlekali. Uderzyli w Rosję

Papież pobłogosławił kamień pod muzeum bł. ks. Jerzego w Okopach

Polski dług publiczny galopuje jak szalony. Alarm Eurostatu

Popek pochwalił się, że wydał 17 milionów na kokainę! Wojewódzki promuje patologię w telewizji

Kolejne uderzenie w Rosję. Jest zgoda UE na nowy pakiet sankcji, USA szykują swoje

ChatGPT Atlas

OpenAI uruchamia przeglądarkę ChatGPT Atlas opartą na sztucznej inteligencji

Warchoł: notowania Tuska szorują po dnie, więc rozpala pożary

KRRiTV potwierdza: Republika najlepsza we wrześniu