Przejdź do treści
07:57 Irak: Około 50 zabitych i rannych w pożarze centrum handlowego
07:56 Śląskie: Zablokowana S52 w stronę Bielska-Białej po śmiertelnym wypadku
07:25 IMGW: burze, deszcz i wiatr na północnym zachodzie i południu kraju
07:00 USA: Groźne burze - mężczyzna zginął od uderzenia pioruna, kilkanaście osób rannych
05:35 Warszawa: Od czwartkowego poranka podziemna kolejka na linii M1 zatrzymuje się już na stacji Racławicka
03:42 USA: Służby przejęły opiekę nad 21 dziećmi urodzonymi przez surogatki dla pary z Kalifornii
Wydarzenie Poseł Dorota Arciszewska-Mielewczyk oraz Klub „Gazety Polskiej” Kościerzyna zapraszają na spotkanie z posłami Mariuszem Goskiem oraz Dariuszem Mateckim, 21 lipca, godz. 16.30, ul. 3 maja 9, Kościerzyna.
Wydarzenie Klub „GP” Wejherowo zaprasza na spotkanie autorskie z Adamem Borowskim pt."Losy PEOWIACZEK inspiracją do obrony suwerenności Polski”, 22 lipca (wtorek), godz. 18:00, sala JPII przy Kolegiacie PW. Św Trójcy ul Kościuszki, przy Placu Wejhera, Wejherowo
Wydarzenie USA: Kluby Gazety Polskiej Nowym Jorku zapraszają 23 lipca o godz. 19.00 Polonię na spotkanie autorskie z europosłem Danielem Obajtkiem, które odbędzie się w Cracovia Manor, Wallington, NJ07057
Wydarzenie Klub „GP” Milanówek zaprasza na obchody 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, 2 sierpnia, g. 15.00 Msza św. w kościele pw. Matki Bożej Bolesnej ul. Szkolna 7. Po mszy uroczystość na cmentarzu w Milanówku przy grobach Powstańców Warszawskich
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

W czasie pacyfikacji strajku w kopalni "Wujek" milicja użyła broni palnej. Zginęło wtedy dziewięciu górników - 37 lat od tragedii

Źródło: Piotr Drabik / wikimedia commons (CC BY 2.0)

37 lat temu, 16 grudnia 1981 r., w czasie pacyfikacji strajku w Kopalni Węgla Kamiennego Wujek w Katowicach milicja użyła broni palnej. Zginęło wtedy dziewięciu górników, wielu zostało rannych. Śmierć górników kopalni "Wujek" była największą tragedią stanu wojennego.

Protest w kopalni "Wujek" rozpoczął się po wprowadzeniu stanu wojennego, na wieść o zatrzymaniu szefa zakładowej Solidarności Jana Ludwiczaka. W niedzielny poranek 13 grudnia, na prośbę górników, do kopalni przyszedł z pobliskiego kościoła ks. Henryk Bolczyk, który odprawił mszę w zakładzie. Po jej zakończeniu pracownicy rozeszli się do domów.

14 grudnia pierwsza zmiana rozpoczęła strajk, wysuwając postulaty zwolnienia z więzienia Ludwiczaka i innych działaczy "S" z całego kraju, respektowania Porozumienia Jastrzębskiego oraz niewyciągania konsekwencji wobec protestujących. Do strajku przyłączali się górnicy z dalszych zmian, którzy sformułowali kolejne postulaty - zniesienia stanu wojennego i przywrócenia działalności Solidarności. Przywódcą strajku wybrano Stanisława Płatka, sekretarza komisji rewizyjnej "S" w zakładzie.

Negocjacje strajkujących z władzami nie przyniosły rezultatu. Zawiązał się komitet strajkowy. W pierwszych dniach stanu wojennego na Śląsku zastrajkowało w sumie ok. 50 zakładów. 15 grudnia do strajkujących zaczęły dochodzić wieści, że milicja i wojsko spacyfikowały niektóre strajkujące zakłady, m.in. kopalnię "Manifest Lipcowy" w Jastrzębiu Zdroju, gdzie milicjanci użyli broni palnej.

Górnicy z "Wujka", nie wiedząc jeszcze wówczas, że strzelano do robotników w Manifeście, rozpoczęli przygotowania do obrony swojego zakładu. Bronią stały się łopaty, kilofy, łańcuchy, zaostrzone pręty, cegły i śruby. Następnego dnia kopalnię, gdzie strajkowało już ok. 3 tys. górników, otoczyły oddziały milicji, czołgi i wozy pancerne. Wokół zebrał się też tłum kobiet, młodzieży i dzieci. Do strajkujących poszli przedstawiciele wojska, by nakłonić ich do poddania się. Propozycja została odrzucona. Wtedy armatkami wodnymi, przy 16-stopniowym mrozie, zaatakowano ludzi otaczających zakład. Milicjanci obrzucili tłum gazami łzawiącymi i świecami dymnymi. Następnie czołgi sforsowały kopalniany mur, a uzbrojone oddziały ZOMO wkroczyły na teren zakładu. Górnicy byli ostrzeliwani środkami chemicznymi i polewani wodą. Stawiali jednak dalej opór. W czasie walki górnicy ujęli trzech milicjantów, a resztę pacyfikujących zmusili do wycofania. Po tym do akcji wprowadzony został pluton specjalny ZOMO, padły strzały. Na miejscu zginęło sześciu górników, jeden zmarł kilka godzin po operacji, dwóch kolejnych na początku stycznia 1982 r. Dla Józefa Czekalskiego, Krzysztofa Gizy, Ryszarda Gzika, Bogusława Kopczaka, Zenona Zająca, Zbigniewa Wilka, Andrzej Pełki, Jan Stawisińskiego i Joachima Gnidy była to ostatnia szychta w życiu. 22 górników zostało postrzelonych. Nie jest znana liczba tych, którzy zostali lżej ranni, m.in. zatruci gazem łzawiącym.

Służba bezpieczeństwa zatrzymała osiem osób, które oskarżono o organizowanie i kierowanie strajkiem w "Wujku". W lutym 1982 r. czterej z nich otrzymało wyroki od 3 do 4 lat więzienia, czterej inni zostali uniewinnieni.

Gen. Czesław Kiszczak, oskarżony o przyczynienie się do śmierci górników w "Wujku" przed warszawskim sądem. Pierwsze postępowanie toczyło się w latach 1994 r. - w 1996 r. Sąd Okręgowy uniewinnił Kiszczaka.

W 2004 r. skazał go jednak na 2 lata więzienia w zawieszeniu. W 2008 r. sprawę umorzono z powodu przedawnienia. W 2011 r. ponownie Kiszczaka uniewinniono. Wszystkie wyroki uchylał potem Sąd Apelacyjny w Warszawie, który zwracał sprawy do SO. Kiszczak zmarł w listopadzie 2015 r.

 

IAR, Telewizja Republika

Wiadomości

Przez lata rozbawiała Polaków do łez. "To najsmutniejszy poranek..."

W piątek ruszają rozgrywki PKO BP Ekstraklasy!

Dlaczego Sikorski skarży się na biskupów Papieżowi?

Zlikwidowano prorosyjską grupę hakerską NoName. Odpowiadała za cyberataki na kraje wspierające Ukrainę

Horror w Las Palmas: 17-latka podpalona przez imigranta

Agnieszka Holland: Tusk zarządza masą upadłościową koalicji

Surogatki urodziły parze 21 dzieci. Bo chcieli dużej rodziny...

Byli współpracownicy milczą: czy Joe i Jill Biden staną przed Kongresem?

Rosyjska ropa na plażach. Turyści oburzeni, władze bezradne

Nie żyje Joanna Kołaczkowska. Kabaret Hrabi przekazał poruszającą wiadomość

Potężne trzęsienie ziemi u wybrzeży Alaski! Wydano alert przed tsunami

Koniec ze słodzeniem Coca Coli syropem glukozowo-fruktozowym

Moc zagrywki dała zwycięstwo! Polska pokonuje Iran 3:2 w VNL

Sikorski do biskupów: niech zrzucą sukienki i idą do PiS. Goście Republiki komentują

Belgia: spłonęła scena festiwalu Tomorrowland. Zagrać mieli m.in.: Eric Prydz, Armin van Buuren i David Guetta

Najnowsze

Nie żyje Joanna Kołaczkowska. Kabaret Hrabi przekazał poruszającą wiadomość

Zlikwidowano prorosyjską grupę hakerską NoName. Odpowiadała za cyberataki na kraje wspierające Ukrainę

Horror w Las Palmas: 17-latka podpalona przez imigranta

Agnieszka Holland: Tusk zarządza masą upadłościową koalicji

Surogatki urodziły parze 21 dzieci. Bo chcieli dużej rodziny...

Przez lata rozbawiała Polaków do łez. "To najsmutniejszy poranek..."

W piątek ruszają rozgrywki PKO BP Ekstraklasy!

Dlaczego Sikorski skarży się na biskupów Papieżowi?