Przejdź do treści
20:06 Pilne: Pożar na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego wymyka się spod kontroli. Po g. 19:00 Podlaski Urząd Wojewódzki przekazał, że wojewoda podlaski powołał sztab kryzysowy
19:23 Telewizja Republika wsparła w tym roku działającą na Bliskim Wschodzie fundację Św. Chabrela. Fundacja zajmuje się pomocą i rozwojem młodych ludzi w Libanie
18:30 Przywódca Rosji Władimir Putin nie wydał rozkazu przedłużenia wielkanocnego zawieszenia broni w Ukrainie. Przedłużenie zawieszenia broni zaproponował w sobotę prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, pod warunkiem, że rozejm wielkanocny stanie się faktem
17:30 Firma kurierska DHL Express wstrzymuje dostawy do Stanów Zjednoczonych przesyłek o wartości przekraczającej 800 dol. z powodu wydłużenia odprawy celnej, która jest efektem wprowadzenia nowego systemu taryf
15:52 Ministerstwo obrony Wielkiej Brytanii poinformowało w niedzielę, że dwa brytyjskie myśliwce przechwyciły rosyjskie samoloty nad Morzem Bałtyckim w pobliżu przestrzeni powietrznej sojuszu NATO
15:05 Metropolita Warszawski abp Adrian Galbas: Rząd Donalda Tuska wypowiedział cichą wojnę Kościołowi, wartościom i rodzicom broniącym prawa do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami
13:15 Ukraina: Prezydent Zełenski poinformował, że Rosja nasila ataki pomimo rozejmu wielkanocnego
12:25 Papież Franciszek udzielił błogosławieństwa "Urbi et Orbi", czyli miastu i światu. "Niech światło pokoju promieniuje na całą Ziemię Świętą i na cały świat" - brzmiało papieskie orędzie
Debata Republiki Kolejna debata kandydatów na Prezydenta RP, której organizatorem będzie Telewizji Republika już 9 maja – proszę śledzić naszą antenę, portal i media społecznościowe
Spotkanie 29 kwietnia o godz. 18:00 odbędzie się spotkanie z publicystą TV Republika - Jakubem Maciejewskim. Miejsce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna, ul. Ściegiennego 13, Kielce
Republika Uwaga, lokalne muxy nie nadają od 1 kwietnia Republiki. Chcąc oglądać naszą stację trzeba przejść na Mux 8
Republika Solidarni z Republiką! Każda wpłata od Państwa jest dla nas ogromnym wyrazem wsparcia. Wpłaty można dokonać, wykonując przelew: Fundacja Niezależne Media, nr konta: 78 1240 1053 1111 0010 7283 0412, dopisek: Darowizna na wolne media
Radio Republika Zachęcamy do słuchania naszego internetowego Radio Republika na stronie radiotvrepublika.pl
NBP NBP informuje: Narodowy Bank Polski działając niezależnie od nacisków politycznych, zapewnia stabilność cen i wspiera zrównoważony rozwój gospodarki. Niezależność banku centralnego to fundament silnej gospodarki. NBP działa na rzecz dobrobytu Polaków

Represje wobec Polaków w Związku Sowieckim. „Mama musiała spać na cmentarzu”

Źródło: Fot. Twitter/@ipn_krakow

- U mojego ojca znaleziono książeczkę po polsku, zrobiono z niego „wroga narodu” - opowiadała Wanda Bilecka, Polka z Odessy. Matka, by przekazać mu paczkę do więzienia, musiała nocować na cmentarzu - wspominała.

- Życia pani Wandy nie można nazwać łatwym. Była ona córką zabitego przez NKWD „wroga narodu”, która razem z matką całe dzieciństwo spędziła na zesłaniu w głodzie i nędzy. Mimo trudnych życiowych losów, pani Wanda zawsze pozostawała prawdziwą Polką, dobrą katoliczką i, co najważniejsze, dobrym, otwartym, życzliwym człowiekiem - napisał Związek Polaków na Ukrainie (oddział im. Adama Mickiewicza w Odessie), który udostępnił nagranie wspomnień Bileckiej.

- Pamiętam, że aresztowali go jakoś latem. (...) Wyjeżdżaliśmy z mamą i bratem na wakacje na wieś. Tata bardzo płakał, kiedy nas odprowadzał. Biegł za pociągiem i krzyczał: Frania, dbaj o dzieci! Byliśmy tam może tydzień, nagle dziadek przysyła telegram mamie: natychmiast wyjeżdżaj, Franca aresztowali - mówi na nagraniu pani Wanda.

- Mama zbiera się, wyjeżdża razem z nami. Przyjeżdża, wchodzi do domu. W domu wszystko przegrzebane. Na stole leżał portret mamy i taty. Portret był cały we łzach, jakby ktoś go oblał wodą - widocznie tak biedny płakał, żegnał się... Aresztowali go. Za co? Znaleźli książeczkę, polski modlitewnik. Znaleźli modlitwy, pieśni. Wszystko to zebrali i zrobili z niego „wroga narodu” - kontynuuje Bilecka.

„Tatę zakatowano”

W książce poświęconej represjonowanym Odessy, napisano, że jej ojciec zmarł w szpitalu z powodu choroby serca, jednak kobieta twierdziła, że to nieprawda.

- Tatę zakatowano. A skąd wiedzieliśmy? Moja mama nosiła do niego (do aresztu) paczki. Mężczyźni nosili kalesony. Mama prała je, przekazywała tacie, tata oddawał, mama znowu prała i niosła do więzienia. I nadszedł okres świąteczny. Mama poszła wymienić jego bieliznę. Przychodzi do domu, namoczyła je. Patrzy na kalesony - co tam jest takiego? A tam na kalesonach napisano: „Ze świętami winszuję Bożego Narodzenia. Frania, chroń dzieci. Bardzo mnie torturują. Nie wytrzymam. Żegnaj”. Na kalesonach tata chemicznym ołówkiem napisał pożegnanie - podkreśla Bilecka.

Jej ojca pochowano na cmentarzu nr 2 w Odessie, naprzeciwko aresztu, w którym był więziony.

1939-45: część ziem polskich ???????? była okupowana przez ZSRR.

⚫️Tysiące Polaków trafiło do więzień i obozów pracy. Często byli torturowani.

⚫️Od 1940 Polacy byli masowo deportowani w głąb ZSRS.
1940-41: Sowieci deportowali na Syberię i do Kazachstanu 320 000 obywateli ????????#80WW2 pic.twitter.com/KlOiisIn0m

— PLinLviv (@PLinLviv) September 17, 2019

- Mama nawet to widziała. Żeby przekazać ojcu paczkę, musiała nocować na cmentarzu - bo była długa kolejka, a po przekroczeniu pewnego czasu już paczek nie przyjmowali. Więc mama z siostrą taty szły tam na noc i nocowały na naszym, polskim cmentarzu, chowały się w wykopanym dole na trumnę, by ich nikt nie widział, bo chodziła milicja i sprawdzał - opowiadała kobieta na nagraniu.

- Nocą wywozili zmarłych. Podjeżdżał woźnica, pełno zmarłych, wszyscy nadzy. Mama to widziała: była tam dziura, do której wrzucali rozstrzelanych i z wierzchu przysypywali. Każdej nocy wywozili tych zmarłych. I wśród nich był tata. Bo później paczek już nie przyjmowali... - dodaje Bilecka.

Urodzony w 1902 roku Franc Bilecki był ofiarą stalinowskich represji lat 30.

Dola zesłańców

Bilecka spędziła dzieciństwo z matką na zsyłce.

- Dobrze, że był to Kirowohrad, bo przecież na Sybir wysyłali! Tam pewnie byśmy nie przeżyli. Przyjechaliśmy. Trzeba iść do rejonowego komitetu wykonawczego. Mama zostawiła nas na ławeczce. Posiedźcie tu, ja zaraz wrócę - powiedziała. Poszła tam, wzięli od niej odciski palców, coś jeszcze zrobili, żeby nigdzie nie uciekła. Wychodzi mama, tak biedna płakała... Mówi: wzięli ode mnie odciski palców i napisali, że „jest wrogiem narodu” - wspominała Bilecka.

Później przysłano po nich woźnicę z koniem. Zawieźli ich do mieszczącej się za miastem cegielni. Dyrektor zakładu powiedział jednak matce, że nie ma dla niej pracy, bo jest wrogiem narodu i nie ma wakatów. Skierowano ich do drugiej cegielni.

- Przywożą nas. Pod drzewem, jeśli dobrze pamiętam, był to piękny, ogromny kasztan, wyrzucili nas i odjechali. Było nas pięć rodzin. Troje dzieci, a reszta to kobiety. Siedzimy pod tym drzewem, zapada noc... Mama idzie szukać jakiegoś dyrektora tej cegielni. Mówi: rzucili nas pod drzewo, co mamy robić? Pomóżcie nam!

Dyrektor odpowiedział, że nie ma na miejscu pustych mieszkań. Zakwaterowano ich w starym klubie. 

- Niczego tam nie było, cały obdarty. (...) Prowadzą nas tam, wielka sala, przynoszą siano, rzucają: o, tu będziecie spać. A mamę przed wyjazdem okradli do cna, nawet nie mieliśmy w co się przebrać... - mówi Bilecka na nagraniu.

Wanda Bilecka była jednym z założycieli odeskiego oddziału Związku Polaków na Ukrainie. Działaczka, która otrzymała odznakę Zasłużonej dla Kultury Polskiej, zmarła w ubiegłym roku w wieku 91 lat.

 

Dzieje.pl

Wiadomości

Kolejne prowokacje Rosjan nad Morzem Bałtyckim

Nieznane krypty i zaginiony dwór odkryte w Prusicach pod Wrocławiem

Pilne: Pożar na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego. Sytuacja wymyka się spod kontroli

Zbliża się kanonizacja jednego z najmłodszych świętych. Jest z pochodzenia Polakiem

"Gość Dzisiaj": godz. 20:00 w Telewizji Republika. Zapraszamy

Telewizja Republika wspiera chrześcijan z Libanu

Pilne: Nie będzie rozejmu na Ukrainie. Zawieszenie broni potrwa tylko do północy

Macierewicz: sytuacja posła Mateckiego jest dramatyczna, a to wybitny człowiek

Wielkie patriotyczne spotkanie w Lublinie! Spotkajmy się 26 kwietnia

Wstań wcześnie rano, weź lornetkę i obserwuj zjawisko, które powtórzy się za 1000 lat

Pęzioł: większa agresja jest kierowana w stronę sympatyków i polityków PiS-u

Jesteśmy świadkami zamachu na polskość

Po Wielkanocy koalicja 13 grudnia zajmie się "związkami partnerskimi"

Niemiecka gospodarka ledwie dyszy

Wojciech Szczęsny świętuje 35. urodziny! Kameralna impreza i wyjątkowy gest od klubu

Najnowsze

Kolejne prowokacje Rosjan nad Morzem Bałtyckim

"Gość Dzisiaj": godz. 20:00 w Telewizji Republika. Zapraszamy

Telewizja Republika wspiera chrześcijan z Libanu

Pilne: Nie będzie rozejmu na Ukrainie. Zawieszenie broni potrwa tylko do północy

Macierewicz: sytuacja posła Mateckiego jest dramatyczna, a to wybitny człowiek

Nieznane krypty i zaginiony dwór odkryte w Prusicach pod Wrocławiem

Pilne: Pożar na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego. Sytuacja wymyka się spod kontroli

Zbliża się kanonizacja jednego z najmłodszych świętych. Jest z pochodzenia Polakiem