Przejdź do treści
Polska 8 września – co wydarzyło się tego dnia
TV Republika

Tego dnia Tadeusz Dołęga-Mostowicz został pobity przez sanacyjnych bojówkarzy; pod Ciepielowem Niemcy zamordowali kilkuset polskich jeńców; Ryszard Siwiec dokonał samospalenia na znak protestu przeciw inwazji wojsk UW na Czechosłowację; Jerzy Kowalczyk skazany został na karę śmierci, a Ryszard Kowalczyk na 25 lat więzienia za spowodowanie wybuchu w auli WSP w Opolu; Sejm zmienił Konstytucję dopuszczając ekstradycję obywatela polskiego. Urodzili się m. in. Jerzy Dąbrowski, Wojciech Wasiutyński, Ada Rusowicz, Mira Kubasińska, Krzysztof Krawczyk, Jerzy Radziwiłowicz, Maciej Kozłowski, Bartosz Konopka. Zmarli natomiast: Maciej z Miechowa, Justus Bornowski, Marcin Kasprzak, Jan Puzyna, Adam Bargielski, Wiktor Konopka, Hanka Ordonówna oraz Franciszek Hynek.

1253 - W Asyżu papież Innocenty IV. dokonał kanonizacji biskupa krakowskiego Stanisława

1514 - W bitwie pod Orszą wojska polsko-litewskie dowodzone przez hetmana wielkiego litewskiego Konstantego Ostrogskiego pokonały wojska moskiewskie. 

1523 - W Krakowie zmarł Maciej z Miechowa, lekarz, historyk, geograf, astrolog, profesor i rektor Akademii Krakowskiej. 

1655 - Wojska szwedzkie zajęły Warszawę. 

1717 - Na Jasnej Górze odbyła się koronacja obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej koronami Kapituły Watykańskiej papieża Klemensa XI.; na uroczystość przybyło ok. 200 tys. pielgrzymów. 

1799 – W Republice Batawskiej (obecnie Holandia) sformowano Legię Naddunajską, formację wojskową złożoną z byłych żołnierzy armii austriackiej narodowości polskiej. 

1831 - Powstanie listopadowe: Kapitulacja obleganej przez Rosjan Warszawy. 

1888 - Zainaugurowała rozgrywki angielsko-walijska The Football League, pierwsza liga piłkarska na świecie. 

1899 - W Nieborowie urodził się Jerzy Dąbrowski, inżynier mechanik, konstruktor lotniczy, autor projektu dwusilnikowego bombowca PZL-37Łoś”; w czasie II. wojny światowej oficer techniczny Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii. 

1899 - Wmurowano kamień węgielny pod budowę gmachu głównego Politechniki Warszawskiej. 

1899 – Otwarto odcinek linii kolejowej Braniewo - Frombork. Połączenie Fromborka z Elblągiem działało już od poprzedniego roku. 

1904 – W Elblągu zmarł Justus Bornowski, rodowity fromborczanin. Był malarzem specjalizującym się w malarstwie religijnym. Jego prace ozdobiły kościoły m.in. w Błudowie, Płoskini, Braniewie, Elblągu, Gdańsku, a także katedrę fromborską. Oprócz malarstwa parał się także poezją. 

1905 - Na stokach warszawskiej Cytadeli władze carskie dokonały egzekucji Marcina Kasprzaka, działacza socjalistycznego, członka PPS zaboru pruskiego i SDKPiL. 

1910 - W Warszawie urodził się Wojciech Wasiutyński, pisarz, publicysta, działacz narodowy; współtwórca deklaracji ideowej Obozu Narodowo-Radykalnego; jeden z liderów ONR-Falanga; po wybuchu wojny na emigracji we Francji, a następnie w Wielkiej Brytanii; w latach 1947-1958 redaktor „Myśli Polskiej” - organu Stronnictwa Narodowego wydawanego w Londynie; od 1958 do 1973 r. zastępca kierownika sekcji polskiej Radia Wolna Europa w Nowym Jorku; założyciel Instytutu Romana Dmowskiego. 

1911 - W Krakowie zmarł biskup krakowski, kard. Jan Puzyna

1927 - Publicysta i pisarz Tadeusz Dołęga-Mostowicz został ciężko pobity na ulicy przez sanacyjnych bojówkarzy, a następnie wywieziony na skraj lasu pod Warszawą i tam wrzucony nieprzytomny do glinianki. Życie uratował mu przypadkowy świadek. 

1935 - Wybory do Sejmu IV. kadencji.

1938 - Premiera filmu „Druga młodość” w reż. Michała Waszyńskiego

1939 - Kampania polska: Decyzja marsz. Edwarda Śmigłego-Rydza o oparciu obrony o rzeki Bug - Wisła – San. 

1939 - Kampania polska: Utworzenie Armii „Warszawa” pod dowództwem gen. Juliusza Rómmla. Prezydent stolicy Stefan Starzyński mianowany komisarzem cywilnym przy Dowództwie Obrony Warszawy. 

1939 - Kampania polska: Nieudana próba zdobycia Warszawy z marszu przez wojska niemieckiej 4. Dywizji Pancernej, szturm odparto na skraju zwartej zabudowy miasta w rejonie skrzyżowania ulic Grójeckiej i Częstochowskiej; radio i prasa niemiecka doniosły o rzekomym zdobyciu stolicy Polski. 

1939 - Kampania polska: Wojska niemieckie wkroczyły do Łodzi i Krosna. 

1939 - Kampania polska: Pod Ciepielowem Niemcy zamordowali kilkuset polskich jeńców. 

1939 – Kampania polska: Niemcy spalili żywcem 60. Żydów w drewnianej synagodze w Lipsku na Mazowszu. 

1939 - W procesie pierwszej grupy obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku Niemcy skazali na śmierć 28 osób. 

1939 - Kampania polska: We wsi Opatowiec na Kielecczyźnie Niemcy rozstrzelali 45. polskich jeńców. 

1942 - W niemieckim obozie koncentracyjnym Dachau zamordowany został ksiądz Adam Bargielski, wikariusz parafii Myszyniec; beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II. w 1999 r. 

1944 - W Wilnie urodziła się Ada Rusowicz, piosenkarka, wokalistka zespołu „Niebiesko-Czarni”. 

1944 - Bitwa 9. Pułku Strzelców Konnych Armii Krajowej z oddziałami niemieckimi w rejonie rezerwatu Czerwone Bagno na Podlasiu. W ramach akcji „Burza” została stoczona największa na Podlasiu bitwa partyzancka – oddziału AK pod dowództwem rotm. Wiktora Konopki - podczas walk zginęło około 110. partyzantów (w tym dowódca) i 1500. Niemców. 

1944 - W Bodzechowie niedaleko Ostrowca Świętokrzyskiego urodziła się Mira Kubasińska, piosenkarka, legenda polskiego rocka i bluesa; wykonawczyni przebojów „Gdybyś kochał, hej” i „Na drugim brzegu tęczy”; największą sławę zdobyła w latach 60. i 70. występując z zespołem „Breakout”. 

1945Płk Jan MazurkiewiczRadosław”, w czasie II. wojny światowej zastępca, a następnie szef Kedywu KG AK, podczas Powstania Warszawskiego dowódca Zgrupowania „Radosław”, wezwał byłych żołnierzy Armii Krajowej do ujawnienia się. 

1946 - Rząd wydał dekret o ustroju rolnym i osadnictwie na Ziemiach Odzyskanych. 

1946 - W Katowicach urodził się Krzysztof Krawczyk, piosenkarz, wokalista zespołu „Trubadurzy” (1963-1973); wykonawca przebojów „Pamiętam Ciebie z tamtych lat”, „Jak minął dzień”, „Byle było tak”, „Parostatek”, „Mój przyjacielu”. 

1950 - W Bejrucie zmarła Hanka Ordonówna, piosenkarka, tancerka, aktorka; jej szlagiery „Na pierwszy znak” czy „Miłość ci wszystko wybaczy” należą do klasyki polskiej muzyki. 

1950 - W Warszawie urodził się Jerzy Radziwiłowicz, aktor, przez wiele lat związany ze Starym Teatrem w Krakowie, od 1998 r. w Teatrze Narodowym w Warszawie; znany m.in. z ról w filmach Andrzeja WajdyCzłowiek z marmuru” i „Człowiek z żelaza”, a także filmów „W zawieszeniu”, „Pokłosie” oraz serialu „Glina”. 

1957 - W Kargowej w województwie lubuskim urodził się Maciej Kozłowski, aktor, znany m.in. z ról w filmach „Ogniem i mieczem”, „Wiedźmin” i „Psy”. 

1958 - W katastrofie balonu w Szatarpach koło Kościerzyny zginął dwukrotny zdobywca Pucharu Gordona Bennetta mjr Franciszek Hynek

1968 - Ryszard Siwiec dokonał samospalenia na znak protestu przeciw inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację; podpalił się na oczach tłumów podczas centralnych dożynek na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie. 

1970 - Premiera filmu „Krajobraz po bitwie” w reż. Andrzeja Wajdy

1972 - W Myślenicach urodził się Bartosz Konopka, reżyser; w 2010 r. nominowany do Oscara za film „Królik po berlińsku” w kategorii najlepszy dokument krótkometrażowy. 

1972 - Sąd Wojewódzki w Opolu uznał braci Kowalczyków za winnych wybuchu w auli Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu, do którego doszło w przeddzień zapowiadanych uroczystości z okazji Dnia Milicjanta. Jerzy Kowalczyk skazany został na karę śmierci, a Ryszard Kowalczyk na 25 lat pozbawienia wolności. W styczniu 1973 r. Rada Państwa złagodziła wyrok na Jerzego Kowalczyka, skazując go - podobnie jak jego brata - na 25 lat więzienia. 

1977 - W Telewizji Polskiej wyemitowano pierwszy odcinek programu popularnonaukowego „Sonda”. 

1981 - W Gdańsku na I. Zjeździe Delegatów NSZZ „Solidarność” uchwalono „Posłanie do ludzi pracy Europy Wschodniej”. 

1982 - Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego skazał na 25 lat więzienia Roberta Chechłacza - członka założonej przez grupę nastolatków organizacji „Siły Zbrojne Polski Podziemnej”, głównego oskarżonego o zabójstwo st. sierż. MO Zdzisława Karosa

1984 - Premiera filmu „Umarłem, aby żyć” w reż. Stanisława Jędryki

1994 – Prezydent RP, Lech Wałęsa, wydał zarządzenie o uznaniu za pomnik historii fromborskiego Zespołu Katedralnego. Granice zespołu ograniczają ulice: Kopernika, Krasickiego, Katedralna. 

1997 - Premiera filmu „Historie miłosne” w reż. Jerzego Stuhra

2000 - Premiera filmu „Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową” w reżyserii Krzysztofa Zanussiego

2006 - Premiera filmu „Plac Zbawiciela” w reżyserii Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauze

2006 - Sejm RP przyjął ustawę o zmianie Konstytucji dopuszczającą ekstradycję obywatela polskiego. 

źródło: PAP 

Wiadomości

W jaki sposób przedstawiać dzieciom złożoność obecnego świata?

TRZEBA ZOBACZYĆ!

Atak rakietą Oriesznik. Jaki był cel Putina?

Polska wieś i kultura ludowa

Śląsk zrobił niespodziankę wiceliderowi

Strajk rolników w Medyce. Republika jest na miejscu! [LIVE]

Starcia na tle wyznaniowym. Kilkadziesiąt ofiar!

SPRAWDŹ TO!

Więzienie za niewygodne pytanie? W sieci wrze po akcji Adamiak-Jelonek! [KOMENTARZE]

Polska 23 listopada – co wydarzyło się tego dnia

Mnisi do klasztoru byli wciągani linami...

W sobotę znów poprószy śnieg! [PROGNOZA]

Rekordowe wzrosty inwestycji w branżę paliwową. Wiemy więcej!

Czym kierują się członkowie PO w wyborze kandydata?

Nie wiedzieli, kiedy ze sceny zejść. Demokraci kroczą przed...

Kanada. Dantejskie sceny w Montrealu. Spalili kukłę Żyda

To się może przydać na Andrzejki

Najnowsze

W jaki sposób przedstawiać dzieciom złożoność obecnego świata?

Strajk rolników w Medyce. Republika jest na miejscu! [LIVE]

Starcia na tle wyznaniowym. Kilkadziesiąt ofiar!

Więzienie za niewygodne pytanie? W sieci wrze po akcji Adamiak-Jelonek! [KOMENTARZE]

SPRAWDŹ TO!

Polska 23 listopada – co wydarzyło się tego dnia

Atak rakietą Oriesznik. Jaki był cel Putina?

TRZEBA ZOBACZYĆ!

Polska wieś i kultura ludowa

Śląsk zrobił niespodziankę wiceliderowi