Polska 3 listopada – co wydarzyło się tego dnia
Tego dnia w Poznaniu powstała niemiecka organizacja nacjonalistyczna Hakata; rozpoczęto emisję pierwszej polskiej powieści radiowej; Kwatera Harcerzy „Pasieka” podzieliła Szare Szeregi na trzy grupy wiekowe; PPR i PPS podjęły decyzję o zwołaniu kongresu zjednoczeniowego; w katastrofie kolejowej w Juliance koło Częstochowy zginęło 25 osób; w Warszawie odbył się pogrzeb ks. Jerzego Popiełuszki, w którym wzięło udział ponad 600 tys. wiernych. Urodzili się m. in. Zygmunt Gloger, Stanisław Szeptycki, Karol Hubert Rostworowski, Stanisław Tołpa, Juliusz Bardach, Maciej Aleksy Dawidowski, Andrzej Micewski, Zbigniew Cybulski, Ernest Pohl, Jacek Koprowicz, Andrzej Juskowiak. Zmarli natomiast: Andrzej Niemojewski, Jan Ignacy Niecisław Baudouin de Courtenay, Władysław Jan Grabski, Roman Wilhelmi, Wojciech Mazurkiewicz, Gerard Cieślik oraz Joanna Bruzdowicz-Tittel.
Dzisiaj imieniny obchodzą: Hubert, Sylwia oraz Bogumił, Cezary, Chwalisław, German, Ginewra, Huberta, Marcin, Piotr, Szymon, Teofil, Walenty, Walentyn, Wenefryda i Witalis.
Nietypowe święta: Święto Myśliwych – Hubertus. Dzień Gospodyni Domowej, Dzień Frazesu, Dzień Kanapki.
1231 – Pierwsza wzmianka o Zgierzu.
1443 – Wojska króla Polski i Węgier Władysława III. pokonały Turków w bitwie pod Aleksinacem w Serbii. Było to pierwsze starcie w jego krucjacie przeciwko Turcji.
1478 - Podczas wojny zwanej „kleszą” prowadzonej przez Polskę przeciwko biskupowi Mikołajowi Tungenowi oddział polski dowodzony przez Jana Żelezińskiego zdobył warownię fromborską. Zniszczenia na szczęście nie były duże. W czasie wojny tzw. kleszej, spustoszono północną Warmię. Oprócz Fromborka wojska polskie zajęły Ornetę i Pieniężno.
1771 - Król Stanisław August został porwany przez grupę konfederatów barskich.
1845 - W Kamionce Podlaskiej urodził się Zygmunt Gloger, historyk, archeolog, etnograf, folklorysta, krajoznawca; dzieło jego życia to „Encyklopedia staropolska ilustrowana”.
1848 - W Krakowie ukazał się pierwszy numer konserwatywnego dziennika „Czas”.
1867 - W Przyłbicach koło Jaworowa urodził się Stanisław Szeptycki, dowódca III. Brygady Legionów Polskich, następnie komendant Legionów; szef Sztabu Generalnego WP (1918-1919), w czasie wojny polsko-bolszewickiej dowódca Frontu Litewsko-Białoruskiego, od marca 1920 r. dowódca 4. Armii.
1877 - W Rybnej koło Krakowa urodził się Karol Hubert Rostworowski, dramatopisarz, poeta, publicysta; związany z Obozem Wielkiej Polski i Stronnictwem Narodowym.
1894 - W Poznaniu powstała niemiecka organizacja nacjonalistyczna Deutscher Ostmarkenverein, nazywana Hakatą (od nazwisk organizatorów: Hansemann, Kennemann i Tiedemann); jej celem była germanizacja polskich ziem w zaborze pruskim.
1901 - Urodził się Stanisław Tołpa, botanik, torfoznawca, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Wrocławskiego.
1914 - Urodził się Juliusz Bardach, historyk ustroju i prawa, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, członek Polskiej Akademii Nauk, autor prac z zakresu ustroju i prawa dawnej Litwy, parlamentaryzmu polskiego, historii porównawczej prawa.
1920 - W Drohobyczu urodził się Maciej Aleksy Dawidowski, ps. Alek, instruktor harcerski, żołnierz Szarych Szeregów, jeden z bohaterów „Kamieni na szaniec” Aleksandra Kamińskiego.
1921 - W Warszawie zmarł Andrzej Niemojewski, pisarz, wolnomyśliciel, redaktor „Myśli Niepodległej”.
1926 - W Warszawie urodził się Andrzej Micewski, historyk, działacz katolicki, publicysta.
1927 - W Kniażach koło Stanisławowa urodził się Zbigniew Cybulski, aktor; w historii polskiego kina zapisał się rolami w filmach „Popiół i diament” Andrzeja Wajdy, „Salto” Tadeusza Konwickiego, „Do widzenia, do jutra” i „Jowita” Janusza Morgensterna, „Rękopis znaleziony w Saragossie” i „Jak być kochaną” Wojciecha Jerzego Hasa.
1929 - W Warszawie zmarł Jan Ignacy Niecisław Baudouin de Courtenay, językoznawca; w 1922 r. wysunięty przez mniejszości narodowe, jako kandydat w wyborach prezydenta RP.
1932 - W Rudzie Śląskiej urodził się Ernest Pohl, piłkarz, zawodnik m.in. Górnika Zabrze i Legii Warszawa; najskuteczniejszy strzelec w historii ekstraklasy z dorobkiem 186. goli; w latach 1955-1964 wystąpił w 46. meczach reprezentacji Polski, w których zdobył 39 goli.
1936 - Rozpoczęła się emisja pierwszej polskiej powieści radiowej; była nią książka „Dni powszednie państwa Kowalskich” Marii Kuncewiczowej.
1939 – W lasach piaśnickich koło Wejherowa Niemcy rozstrzelali co najmniej 82. Polaków.
1942 - Główna Kwatera Harcerzy „Pasieka” podjęła decyzję o podziale Szarych Szeregów na trzy grupy wiekowe: chłopców w wieku 12-14 lat, tzw. Zawiszaków, szkolono w ratownictwie i łączności; starsi, w wieku 15-17 lat, tworzyli Bojowe Szkoły (BS), w których prowadzono szkolenie wojskowe oraz przygotowywano do służby w oddziałach rozpoznawczych, zwiadowczych i łączności, harcerze BS brali udział w akcjach Organizacji Małego Sabotażu Wawer; młodzież powyżej 18. lat tworzyła Grupy Szturmowe (GSz) pełniące służbę dywersyjną.
1943 - W ramach tzw. akcji „Erntefest” („Dożynki”) Niemcy zamordowali około 42 tys. Żydów z dystryktu lubelskiego; ponad 18 tys. z nich zginęło w obozie koncentracyjnym na Majdanku.
1946 - Ukazał się pierwszy numer „Stolicy”, warszawskiego tygodnika ilustrowanego.
1947 - W Łodzi urodził się Jacek Koprowicz, reżyser i scenarzysta filmowy.
1948 - KC PPR i CKW PPS na wspólnym posiedzeniu podjęły decyzję o zwołaniu kongresu zjednoczeniowego i przyjęły projekt statutu partii.
1959 - Premiera filmu „Awantura o Basię” w reżyserii Marii Kaniewskiej.
1970 - W Gostyniu urodził się Andrzej Juskowiak, piłkarz, reprezentant Polski, zdobywca srebrnego medalu olimpijskiego i tytułu króla strzelców na igrzyskach w Barcelonie (1992); zawodnik m.in. Lecha Poznań, Sportingu Lizbona, Borussii Moenchengladbach i VfL Wolfsburg.
1970 - Zmarł Władysław Jan Grabski (syn Władysława Grabskiego), polski pisarz, publicysta i poeta.
1976 - W katastrofie kolejowej w Juliance koło Częstochowy zginęło 25 osób, a ponad 60. zostało rannych.
1984 - W Warszawie odbył się pogrzeb ks. Jerzego Popiełuszki, zamordowanego przez funkcjonariuszy IV. departamentu MSW; w pogrzebie wzięło udział ponad 600 tys. wiernych oraz blisko tysiąc księży. Mszy żałobnej przewodniczył prymas Józef Glemp. Ksiądz Popiełuszko pochowany został przy kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu.
1991 - W Warszawie zmarł Roman Wilhelmi, aktor, znany m.in. z ról w serialach „Czterej pancerni i pies”, „Alternatywy 4”, „Kariera Nikodema Dyzmy” oraz filmach „Zaklęte rewiry”, „Widziadło”, „Ćma”.
2007 - Zmarł Wojciech Mazurkiewicz, dziennikarz, poeta, autor skeczy radiowych, programów telewizyjnych i estradowych.
2013 - W Chorzowie zmarł Gerard Cieślik, piłkarz; zawodnik Ruchu Chorzów (1948-1959); w I. lidzie rozegrał 237 spotkań, zdobywając 167. goli; w reprezentacji Polski zagrał 45 razy, strzelając 27 bramek.
2013 - Na cmentarzu w podwarszawskich Laskach odbył się pogrzeb Tadeusza Mazowieckiego, działacza opozycji demokratycznej, redaktora naczelnego „Tygodnika Solidarność”; pierwszego po II. wojnie światowej niekomunistycznego premiera w Polsce (1989-1991).
2021 – W Taillet we Francji zmarła Joanna Bruzdowicz-Tittel, polska kompozytorka, pianistka i krytyk muzyczny.
źródło: PAP
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.