Przejdź do treści
Polska 14 września – co wydarzyło się tego dnia
TV Republika

Tego dnia okręt podwodny „Wilk” opuścił Bałtyk, kierując się do Wielkiej Brytanii; do walki w obronie Warszawy wyruszył pierwszy batalion ochotniczy; rozpoczął się proces biskupa Czesława Kaczmarka oraz kilku innych księży; Polska nawiązała stosunki dyplomatyczne z RFN; premiera filmu „Quo vadis” Jerzego Kawalerowicza. Urodzili się m. in. Tadeusz Zieliński, Zofia Stankiewicz, Wiktor Zin, Jerzy Bereś, Jerzy Zelnik, Jerzy Popiełuszko, Małgorzata Hajewska-Krzysztofik. Zmarli natomiast: Stanisław Kostka Potocki, Irena Schirtładze, Zenon Kosidowski, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Ryszard Pietruski, Jerzy Giedroyć oraz Jan Kucz.

1309 - Wielki mistrz Zakonu Krzyżackiego Siegfried von Feuchtwangen przeniósł do Malborka stolicę państwa zakonnego. 

1745 - W Wiedniu zmarł Martino Altomonte, włoski malarz, działający m.in. na dworze króla Jana III. Sobieskiego; autor obrazów „Bitwa pod Wiedniem” oraz „Bitwa pod Parkanami”. 

1763 – Na Śląsku władze pruskie wprowadziły ustawy germanizacyjne. 

1769 - Kilkadziesiąt osób zostało zabitych lub ciężko zranionych podczas uroczystości odpustowych w Wielkim Tarpnie (dziś osiedle Grudziądza) w wyniku napaści huzarów pruskich, którzy przybyli z Prabut w celu werbowania ochotników do wojska. 

1788 - W Warszawie z inicjatywy króla Stanisława Augusta odsłonięto pomnik Jana III. Sobieskiego

1812 - Napoleon Bonaparte wraz Wielką Armią wkroczył do Moskwy. Pierwszym oddziałem napoleońskim, który wszedł do miasta, był 10. pułk polskich huzarów płk. Jana Umińskiego

1821 - W Wilanowie zmarł Stanisław Kostka Potocki, polityk, pisarz, publicysta, kolekcjoner i mecenas sztuki. 

1859 - W Skrzypczyńcach koło Humania urodził się Tadeusz Zieliński, filolog klasyczny, historyk kultury, profesor uniwersytetu w Petersburgu (1887-1920), a następnie Uniwersytetu Warszawskiego (1921-1935), autor m.in. „Religii świata antycznego”. 

1862 - Urodziła się Zofia Stankiewicz, graficzka, malarka, ilustratorka. 

1925 - W Hrubieszowie urodził się Wiktor Zin, architekt, wieloletni wykładowca Politechniki Krakowskiej, rysownik, autor popularnego cyklu telewizyjnego „Piórkiem i węglem”; w latach 1977-81 r. generalny konserwator zabytków. 

1929 - Powstanie koalicji opozycyjnych partii centrowych i lewicowych - tzw. Centrolewu. 

1930 - W Nowym Sączu urodził się Jerzy Bereś, rzeźbiarz, performer, uczeń Xawerego Dunikowskiego

1934 - W Krakowie urodził się Andrzej Kozak, aktor. 

1939 - Kampania polska: Natarcie Armii „Poznań” i „Pomorze” na Łowicz i Skierniewice zakończone przejściem do obrony na linii Bzury. 

1939 - Kampania polska: Wojska niemieckie zamknęły pierścień okrążenia wokół stolicy; Niemcy zajęli Przemyśl i Gdynię. 

1939 - Kampania polska: Okręt podwodny „Wilk” opuścił Bałtyk, kierując się do Wielkiej Brytanii. 

1939 - Kampania polska: Do walki w obronie Warszawy wyruszył pierwszy batalion ochotniczy. 

1944 – Powstanie Warszawskie: Oddziały niemieckie natarły na Górny Czerniaków. 

1944 – Powstanie Warszawskie: Poległa Irena SchirtładzeIrka”, gruzinka, sanitariuszka batalionu „Parasol”, ochotniczka; miała 16 lat. Jej ojciec był gruzińskim oficerem, szkolił polskich pilotów. Wziął udział w wojnie obronnej 1939 r.; wzięty do niewoli został zamordowany w Katyniu. 

1944 - Wojska sowieckie wspólnie z 1. Armią Wojska Polskiego zajęły prawobrzeżną część Warszawy. 

1944 – 1. Dywizja Pancerna gen. Stanisława Maczka zdobyła Gandawę. 

1945 - W Krakowie urodził się Jerzy Zelnik, aktor filmowy i teatralny, odtwórca roli Ramzesa XIII. w „FaraonieJerzego Kawalerowicza, znany również z serialu „Królowa Bona”, a także filmów „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny” i „Dzieje grzechu”. 

1947 - W Okopach na Podlasiu urodził się ks. Jerzy Popiełuszko, duszpasterz ludzi pracy, kapelan „Solidarności”; zamordowany w 1984 r. przez funkcjonariuszy IV. Departamentu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych; beatyfikowany w 2010 r. 

1949 - W Londynie ogłoszono dekret o utworzeniu na emigracji Skarbu Narodowego, który miał finansować działalność polskich władz na uchodźstwie. 

1953 - Przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie rozpoczął się proces biskupa Czesława Kaczmarka oraz kilku innych księży i świeckich pracowników kurii. Oskarżonym władze komunistyczne zarzucały działalność w zbrojnym podziemiu; bp Kaczmarek skazany został na 12 lat więzienia. 

1964 - Premiera filmu „Prawo i pięść” w reżyserii Jerzego Hoffmana i Edwarda Skórzewskiego

1965 - W Sosnowcu urodziła się Małgorzata Hajewska-Krzysztofik, aktorka Narodowego Starego Teatru; wystąpiła w filmach „Wrony”, „Szczęśliwy człowiek”, „33 sceny z życia” i „Body/Ciało”. 

1967 - W Warszawie zmarł Emil Chaberski, aktor, reżyser teatralny i filmowy. 

1972 - Polska nawiązała stosunki dyplomatyczne z Republiką Federalną Niemiec. 

1978 - W Warszawie zmarł Zenon Kosidowski, pisarz, autor książek o religiach i kulturach starożytnych. 

1981 - Jan Paweł II. ogłosił encyklikę „Laborem exercens” poświęconą ludzkiej pracy. 

1991 - W Warszawie zmarł Mieczysław Czechowicz, aktor znany m.in. z występów w Kabarecie Starszych Panów, komediowych ról w filmach „Poszukiwana, poszukiwany”, „Nie ma róży bez ognia”, a także serialu „Janosik”; swojego głosu użyczył serialowej postaci Misia Uszatka. W czasie wojny harcerz i łącznik AK. W 1945 aresztowany i torturowany przez UB. 

1995 - We Wrocławiu zmarł Bogusz Bilewski, aktor, znany z ról w filmach „Westerplatte”, „Pan Wołodyjowski”, „Potop”, „Aria dla atlety” i serialu „Janosik”. 

1996 - W Warszawie zmarł Ryszard Pietruski, aktor, dyrektor Operetki Warszawskiej (1978-1988); znany m.in. z seriali „Czarne chmury” i „Czterdziestolatek”, a także filmów „Prawo i pięść”, „Rejs” czy „Wakacje z duchami”. 

2000 - W Maisons-Laffitte pod Paryżem zmarł Jerzy Giedroyć, polityk, publicysta, twórca i redaktor paryskiej „Kultury”. 

2001 - Premiera filmu „Quo vadis” w reżyserii Jerzego Kawalerowicza

2005 – W wyniku zarzutów stawianych w tzw. aferze Orlenu Włodzimierz Cimoszewicz wycofał się ze startu w wyborach prezydenckich. 

2021 – W Warszawie zmarł Jan Kucz, rzeźbiarz, twórca m.in. pomników kardynała Stefana Wyszyńskiego w Częstochowie, Jana Kochanowskiego w Radomiu, Cyryla Ratajskiego w Poznaniu i Fryderyka Chopina w parku Południowym we Wrocławiu. Wieloletni wykładowca Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. 

źródło: PAP 

Wiadomości

Polska 19 września – co wydarzyło się tego dnia

W Lądku-Zdroju jest 75 budynków zagrażających mieszkańcom, w Stroniu Śląskim - 31. Wiemy więcej!

Fala przechodzi przez Opole! Jak wygląda sytuacja?

Klub „GP” Bartoszyce zaprasza na spotkanie z Tomaszem Sakiewiczem [SZCZEGÓŁY]

Blisko połowa Polaków pracuje więcej niż na jednym etacie...

Wieki temu najczęściej zalewane były Wybrzeże Bałtyku, Pomorze i Śląsk

Panika w Budapeszcie. Fala nadciąga...?

Lista 22 rzek o najwyższym potencjale powodziowym w Polsce

Tusk odmawia po raz piąty widzom Republiki prawa do informacji

Ewakuacja! - A kto przypilnuje domu, żeby nie okradli?

Wrocław się broni. Woda się wciąż podnosi

Próbowali dać wykradzione materiały Trumpa sztabowi Bidena

Kamala chce zaoferować nielegalnym imigrantom darmowe operacje

Fala na Bobrze dotrze dziś do Odry

Działał zgodnie z prognozą, tak jak ją rozumiał

Najnowsze

Polska 19 września – co wydarzyło się tego dnia

Blisko połowa Polaków pracuje więcej niż na jednym etacie...

Wieki temu najczęściej zalewane były Wybrzeże Bałtyku, Pomorze i Śląsk

Panika w Budapeszcie. Fala nadciąga...?

Lista 22 rzek o najwyższym potencjale powodziowym w Polsce

W Lądku-Zdroju jest 75 budynków zagrażających mieszkańcom, w Stroniu Śląskim - 31. Wiemy więcej!

Fala przechodzi przez Opole! Jak wygląda sytuacja?

Klub „GP” Bartoszyce zaprasza na spotkanie z Tomaszem Sakiewiczem [SZCZEGÓŁY]