Przejdź do treści
07:59 PSP: w sobotę strażacy interweniowali 215 razy w związku z silnym wiatrem
07:17 USA: Zełenski po raz pierwszy odwiedzi Mar-a-Lago - „zimowy Biały Dom”
06:53 USA: W niedzielę kolejne rozmowy Trumpa z Zełenskim o planie pokojowym
Wydarzenie Telewizja Republika, województwo lubelskie i miasto Chełm zapraszają na "Wystrzałowego Sylwestra z Republiką". Wśród gwiazd m.in. Fun Factory, Kombi Łosowski, Bayer Full, Defis, Corona i Weekend. Zapraszamy 31 grudnia do Chełma i przed telewizory!
Republika Zapraszamy na stoisko Telewizji Republika już od 30 grudnia – przy Placu Niepodległości w Chełmie
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Londyn zaprasza na koncert kolęd patriotycznych Pawła Piekarczyka, 2 stycznia, godz. 17.30 (po Mszy św.), w kościele Parafialnym pw. Św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Ociece koło Ropczyc
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" w Olsztynie zaprasza na spotkanie z posłem Andrzejem Śliwką, które odbędzie się w Szczytnie, przy ul. Solidarności 9 (świetlica Spółdzielni Mieszkaniowej), 3 stycznia 2026 r. (sobota) o godz. 17:00
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” w Gdyni zaprasza na koncert kolęd patriotycznych Pawła Piekarczyka, 4 stycznia, godz. 16:00, Kościół p.w. Chrystusa Króla, Gdynia-Mały Kack, ul. Ks.Bp. Jana Bernarda Szlagi 3 (wjazd od ulicy Halickiej)
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” w Piotrkowie Trybunalskim zaprasza na prezentację wystawy w 130 rocznicę urodzin Gen. Stefana Roweckiego „Grota”, wystawa oddziału IPN w Łodzi czynna do 12 stycznia, Krużganki Klasztoru OO. Bernardynów w Piotrkowie Trybunalskim
NBP Nowa publikacja NBP: „Polski złoty i niezależność Narodowego Banku Polskiego jako fundamenty rozwoju gospodarczego" – książka prof. Adama Glapińskiego, Prezesa NBP. Wersja elektroniczna dostępna bezpłatnie na nbp.pl
NBP Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: Przyjęcie euro katastrofalnie spowolni rozwój gospodarczy Polski

Obywatele Cesarstwa Rzymskiego wdychali za dużo. Spadło im IQ

Źródło: turyści w strojach starożytnych Rzymian - pixabay.com

Nowe badania opublikowane w czasopiśmie naukowym „Proceedings of the National Academy of Sciences” (PNAS) sugerują, że obecność ołowiu w powietrzu, którym oddychali mieszkańcy Cesarstwa Rzymskiego, miała negatywny wpływ na ich iloraz inteligencji (IQ).

Badacze z Desert Research Institute w Nevadzie, USA, po przeanalizowaniu rdzeni lodowych z Arktyki, powiązali rzymskie zamiłowanie do srebra z zanieczyszczeniem ołowiem w Europie w okresie od 500 r. p.n.e. do 600 r. n.e. Intensywne wydobycie srebra, niezbędnego do bicia monet, prowadziło do uwalniania dużych ilości ołowiu, który jako produkt uboczny trafiał do atmosfery.

Według naukowców, ta ekspozycja na ołów spowodowała spadek IQ Rzymian o 2,5 do 3,5 punktu. Ołów transportowany przez prądy powietrzne osadzał się w Arktyce w formie śniegu, gdzie jego ślady zostały wykryte w rdzeniach lodowych.

Chociaż badanie nie rozstrzyga, czy zatrucie ołowiem było bezpośrednią przyczyną upadku imperium, profesor Bruce Lanphear z Uniwersytetu Simona Frasera w Kanadzie, który nie brał udziału w badaniach, uważa, że „był to jeden z czynników - ale nie jedyny - który przyczynił się do upadku”.

Joseph McConnell, główny autor badania, podkreślił, że znalezisko jest „pierwszym przykładem zanieczyszczenia przemysłowego w historii świata”. Zgodnie z jego obliczeniami, produkcja 100 gramów srebra generowała tonę ołowiu. Badacze szacują, że działalność górnicza w Cesarstwie Rzymskim uwolniła do atmosfery od 3300 do 4600 ton ołowiu. Następnie, modelując jego rozprzestrzenianie, doszli do wniosku, że ołów przenikał do organizmów Rzymian, powodując spadek zdolności intelektualnych.

Badanie opierało się na analizie stężenia ołowiu w rdzeniach lodowych, przy czym poziom ołowiu był wyjątkowo niski, około jednej cząsteczki ołowiu na trylion cząsteczek wody. Aby oszacować pierwotną ilość emitowanego ołowiu, naukowcy wykonali obliczenia wstecz, posługując się modelami atmosfery i różnymi hipotezami dotyczącymi lokalizacji kopalń.

Źródło: Republika/ANSA/The New York Times/NBC

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X


 

Wiadomości

Co czeka nas w pogodzie przez najbliższe dni? [PROGNOZA]

Tragiczna śmierć piłkarza: udusił się monetą podczas meczu

Kiedy Kierwiński znajdzie wszystkie balony z Białorusi?

Rewolucja w Gmailu: Google wprowadza możliwość zmiany

Mężczyzna zmarł po 8 godzinach oczekiwania w szpitalu w Edmonton

Tylko 10,56 proc. młodych w Brukseli to Belgowie

Etna: intensywne fontanny lawy do 400 m wysokości

Pogoda paraliżuje Stany Zjednoczone

Silny wiatr wpycha wody z zalewu do rzeki. Miasto szykuje sią na najgorsze

„Times”: jeśli ten rok nie przyniesie pokoju, działania wojenne osłabną

Potężne wichury nad Finlandią. Laponia odwołała loty

Tak Poznań przywitał prezydenta. A jak Szłapkę i reprezentanta Czarzastego?

Gosek o balonach z Białorusi: Tusk nadal nie wie, co się wydarzyło

Zmiany w obronie Realu? Przyszłość jednego z liderów stoi pod znakiem zapytania

O godz. 23:45 zapraszamy do Republiki na program "Odbudowani". Gościem będzie reżyser Jan Sobierajski

Najnowsze

Co czeka nas w pogodzie przez najbliższe dni? [PROGNOZA]

Prashanta Sreekum

Mężczyzna zmarł po 8 godzinach oczekiwania w szpitalu w Edmonton

coraz mniej Belgów w Belgii

Tylko 10,56 proc. młodych w Brukseli to Belgowie

lawa wulkanu Etna

Etna: intensywne fontanny lawy do 400 m wysokości

powodzie w USA

Pogoda paraliżuje Stany Zjednoczone

piłkarz zmarł na stadionie

Tragiczna śmierć piłkarza: udusił się monetą podczas meczu

Kiedy Kierwiński znajdzie wszystkie balony z Białorusi?

poczta gmail

Rewolucja w Gmailu: Google wprowadza możliwość zmiany