Przejdź do treści
23:32 Papież Leon XIV powiedział podczas pasterki w wigilijny wieczór w bazylice Świętego Piotra, że Boże Narodzenie jest „świętem wiary, miłości i nadziei”. "Ta nadzieja sprawia, że wierzący stają się zwiastunami pokoju" - dodał
21:15 Kilkanaście państw, w tym Wielka Brytania, Niemcy i Francja, potępiło zatwierdzenie przez władze Izraela budowy 19 osiedli żydowskich na Zachodnim Brzegu Jordanu. We wspólnym oświadczeniu podkreślono, że decyzja ta narusza prawo międzynarodowe
20:50 W środę mija 100 lat, odkąd w Wielkiej Brytanii ukazało się pierwsze opowiadanie A.A. Milne’a o Kubusiu Puchatku
20:00 Irański Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej przejął w środę tankowiec podejrzewany przez władze w Teheranie o przemyt paliwa – podała agencja AFP
19:50 Grupa 10 senatorów Partii Demokratycznej wezwała prezydenta USA Donalda Trumpa, by cofnął decyzję Departamentu Stanu o odwołaniu prawie 30 ambasadorów i wysokich rangą dyplomatów
18:46 Tysiące osób zgromadziło się w wigilię Bożego Narodzenia w Betlejem na Zachodnim Brzegu Jordanu. W poprzednich dwóch latach uroczystości nie były organizowane z powodu trwającej wojny
18:01 Włochy: Urząd Antymonopolowy wymierzył karę w wysokości ponad 255 mln euro liniom lotniczym Ryanair za „nadużywanie dominującej pozycji” na rynku
Republika Zapraszamy na stoisko Telewizji Republika już od 30 grudnia – przy Placu Niepodległości w Chełmie
Republika Dzieci w Libanie śpiewają najpiękniejsze polskie kolędy. Na koncert "Oddajmy dzieciom dzieciństwo" zapraszamy do Republiki w Boże Narodzenie o godzinie 20:00
Wydarzenie Telewizja Republika, województwo lubelskie i miasto Chełm zapraszają na "Wystrzałowego Sylwestra z Republiką". Wśród gwiazd m.in. Fun Factory, Kombi Łosowski, Bayer Full, Defis, Corona i Weekend. Zapraszamy 31 grudnia do Chełma i przed telewizory!
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Szczecin zaprasza na XII Żywą Szopkę, 24-26 grudnia, Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Szczecinie - Żydowcach - Kluczu, przy ul. Srebrnej 8
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Londyn zaprasza na koncert kolęd patriotycznych Pawła Piekarczyka, 2 stycznia, godz. 17.30 (po Mszy św.), w kościele Parafialnym pw. Św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Ociece
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” w Gdyni zaprasza na koncert kolęd patriotycznych Pawła Piekarczyka, 4 stycznia, godz. 16:00, Kościół p.w. Chrystusa Króla, Gdynia-Mały Kack, ul. Ks.Bp. Jana Bernarda Szlagi 3 (wjazd od ulicy Halickiej)
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” w Piotrkowie Trybunalskim zaprasza na prezentację wystawy w 130 rocznicę urodzin Gen. Stefana Roweckiego „Grota”, wystawa oddziału IPN w Łodzi czynna do 12 stycznia, Krużganki Klasztoru OO. Bernardynów w Piotrkowie Trybunalskim
NBP Nowa publikacja NBP: „Polski złoty i niezależność Narodowego Banku Polskiego jako fundamenty rozwoju gospodarczego" – książka prof. Adama Glapińskiego, Prezesa NBP. Wersja elektroniczna dostępna bezpłatnie na nbp.pl
NBP Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: Przyjęcie euro katastrofalnie spowolni rozwój gospodarczy Polski

Obywatele Cesarstwa Rzymskiego wdychali za dużo. Spadło im IQ

Źródło: turyści w strojach starożytnych Rzymian - pixabay.com

Nowe badania opublikowane w czasopiśmie naukowym „Proceedings of the National Academy of Sciences” (PNAS) sugerują, że obecność ołowiu w powietrzu, którym oddychali mieszkańcy Cesarstwa Rzymskiego, miała negatywny wpływ na ich iloraz inteligencji (IQ).

Badacze z Desert Research Institute w Nevadzie, USA, po przeanalizowaniu rdzeni lodowych z Arktyki, powiązali rzymskie zamiłowanie do srebra z zanieczyszczeniem ołowiem w Europie w okresie od 500 r. p.n.e. do 600 r. n.e. Intensywne wydobycie srebra, niezbędnego do bicia monet, prowadziło do uwalniania dużych ilości ołowiu, który jako produkt uboczny trafiał do atmosfery.

Według naukowców, ta ekspozycja na ołów spowodowała spadek IQ Rzymian o 2,5 do 3,5 punktu. Ołów transportowany przez prądy powietrzne osadzał się w Arktyce w formie śniegu, gdzie jego ślady zostały wykryte w rdzeniach lodowych.

Chociaż badanie nie rozstrzyga, czy zatrucie ołowiem było bezpośrednią przyczyną upadku imperium, profesor Bruce Lanphear z Uniwersytetu Simona Frasera w Kanadzie, który nie brał udziału w badaniach, uważa, że „był to jeden z czynników - ale nie jedyny - który przyczynił się do upadku”.

Joseph McConnell, główny autor badania, podkreślił, że znalezisko jest „pierwszym przykładem zanieczyszczenia przemysłowego w historii świata”. Zgodnie z jego obliczeniami, produkcja 100 gramów srebra generowała tonę ołowiu. Badacze szacują, że działalność górnicza w Cesarstwie Rzymskim uwolniła do atmosfery od 3300 do 4600 ton ołowiu. Następnie, modelując jego rozprzestrzenianie, doszli do wniosku, że ołów przenikał do organizmów Rzymian, powodując spadek zdolności intelektualnych.

Badanie opierało się na analizie stężenia ołowiu w rdzeniach lodowych, przy czym poziom ołowiu był wyjątkowo niski, około jednej cząsteczki ołowiu na trylion cząsteczek wody. Aby oszacować pierwotną ilość emitowanego ołowiu, naukowcy wykonali obliczenia wstecz, posługując się modelami atmosfery i różnymi hipotezami dotyczącymi lokalizacji kopalń.

Źródło: Republika/ANSA/The New York Times/NBC

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.

Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X


 

Wiadomości

szopka bożonarodzeniowa przed kościołem Królowej Pokoju w Calgary

Metropolita warszawski: rządzący są rządzącymi, nie właścicielami

USA śledzą ruchy Świętego Mikołaja. Tradycja ma 70 lat

Kiedy pojawiają się prezenty pod choinką i co symbolizuje ten zwyczaj

Pasterka z Niepokalanowa [NA ŻYWO]

Pierwsza pasterka Leona XIV: nadzieja sprawia, że wierzący stają się zwiastunami pokoju

Watykan pochwalił się liczbą wiernych, którzy przybyli w 2025 roku

Były życzenia, był... boks. Prezydent Nawrocki spędził Wigilię z żołnierzami

Błogosławieństwo Urbi et Orbi. Oglądaj w Republice! [SZCZEGÓŁY]

Niemcy chętnie pójdą w te święta do kościoła? Są wyniki sondażu

O 23:59 zapraszamy na pasterkę z Niepokalanowa

Po 17 latach Jessica Mercedes miała spotkać się z ojcem, ten jednak nie przyjechał.

Zmiany w darmowych lekach. Resort zdrowia szuka oszczędności

Część warszawiaków w wigilię bez wody

Jaki procent domowych budżetów przeznaczyliśmy w tym roku na prezenty?

Po dwuletniej przerwie w Betlejem ponownie uroczystości Bożego Narodzenia

Najnowsze

szopka bożonarodzeniowa przed kościołem Królowej Pokoju w Calgary

Metropolita warszawski: rządzący są rządzącymi, nie właścicielami

Pierwsza pasterka Leona XIV: nadzieja sprawia, że wierzący stają się zwiastunami pokoju

Watykan pochwalił się liczbą wiernych, którzy przybyli w 2025 roku

Były życzenia, był... boks. Prezydent Nawrocki spędził Wigilię z żołnierzami

Błogosławieństwo Urbi et Orbi. Oglądaj w Republice! [SZCZEGÓŁY]

Donald Trump

USA śledzą ruchy Świętego Mikołaja. Tradycja ma 70 lat

Święty Mikołaj z Miry

Kiedy pojawiają się prezenty pod choinką i co symbolizuje ten zwyczaj

Pasterka z Niepokalanowa [NA ŻYWO]