Panel, w którym udział wzięli Anna Czartoryska-Niemczycka - aktorka, propagatorka ruchu zero waste, Kamila Koźbiał - Head of Marketing East Europe w DS Smith, Wiktoria Płocha - Sustainability Business Partner, IKEA Retail Poland, Szymon Ziobrowski – dyrektor Tatrzańskiego Parku Narodowego oraz Tomasz Baran - prezes ogólnopolskiego panelu badawczego Ariadna, poprzedziła prezentacja wyników najnowszych badań panelu Ariadna, dotyczących postrzegania ESG w Polsce. 

- Jak wynika z naszych badań, już 35 proc. konsumentów kupując produkt lub usługę zwraca uwagę, czy firma dba o środowisko. Tyle samo patrzy, czy jest odpowiedzialna społecznie. Jeszcze więcej, bo 2/3 Polaków uważa, że firmy powinny przestrzegać ESG, nawet jeśli miałoby się to przełożyć na cenę towaru lub usługi – powiedział Tomasz Baran, prezentując wyniki badań.

Uczestnicy dyskusji wskazali, że wyniki te można odczytywać w różny sposób. Z jednej strony odsetek 35 proc. konsumentów stawiających na ESG wskazuje, że jest wiele do zrobienia w dziedzinie ekologicznej świadomości. Z drugiej, firmy nie mogą sobie już dziś pozwolić, by tylu klientów stracić. Jest to zatem grupa, która wywołuje presję na przedsiębiorców.

Prawda jest też taka, że pandemia oraz wojna na Ukrainie, wpłynęły na problemy, z jakimi boryka się i biznes, i konsumenci. Losy planety zeszły na dalszy plan, gdy ponad 30 procent społeczeństwa żyje z dnia na dzień, nie posiadając żadnych oszczędności lub poduszki finansowej. 

– Wybieramy przede wszystkim to, co jest bliżej, łatwiej dostępne i tańsze, a nie ekologiczne. Wybory zdominowały kwestie ekonomiczne. To paradoks, bo tak naprawdę życie eko nie jest droższe, wręcz przeciwnie, jest najbardziej ekonomiczne – oznacza kupowanie produktów używanych, korzystanie z własnych opakowań – tłumaczyła Anna Czartoryska-Niemczycka. 

Kamila Koźbiał, szef marketingu na Europę Wschodnią w DS Smith, stwierdziła, że firmy, które szukają sposobów na optymalizacje opakowań, powołują się na chęć obniżenia kosztów. – Zbiega się to jednak w parze z tym, że chcą zmniejszyć swoje negatywne oddziaływanie na środowisko – dodawała i podkreślała, że obie te rzeczy można ze sobą pogodzić. 

– Dla jednego z klientów zmniejszyliśmy opakowania o 1 mm. To sprawiło, że na jednej palecie mógł ich zmieścić o 120 więcej, a w samochodzie – o 3600. Dzięki temu firma zredukowała CO2 o 17 proc. w skali roku – opowiadała Kamila Koźbiał, wskazując, że oszczędności dla biznesu i środowiska byłyby ogromne, gdyby tą drogą poszły inne firmy. Szczególnie ważny jest tu e-commerce, który dynamicznie się rozwija. 

– Tymczasem w 2022 r. ze względu na zbyt duże opakowania, sprzedawcy internetowi poza produktem do konsumentów dostarczyli ponad 40 milionów m3 powietrza. Samochody dostawcze wykonały prawie 2,5 mln dodatkowych kursów – wyliczała Kamila Koźbiał.

Potrzebę zwiększania świadomości nie tylko konsumentów, ale także firm podkreślał także Szymon Ziobrowski, dyrektor TPN: – Biznes posługuje się daleko idącymi uproszczeniami. Chcemy współpracować z Tatrzańskim Parkiem Narodowym – zaproponujmy posadzenie tam drzew. My nie sadzimy drzew, a chronimy naturalne procesy przyrodnicze. Edukujmy, by biznes nie posługiwał się kalkami, tylko patrzył szerzej i wspierał wartości, takie jak przyroda. Zachęcamy firmy, by włączyły się w nasze działania, w ten sposób przechodzimy od propozycji typu greenwashing do projektów, które przynoszą korzyści wszystkim stronom. 

Firmy muszą przykładać większą wagę do ekologii, ale też podejmować działania, które będą przekładały się na zrównoważone wybory kolejnych konsumentów. 

– Trzeba ich inspirować do tego np. przez pokazywanie benefitów, które się z tym wiążą. W 2021 r. wprowadziliśmy program Oddaj i Zyskaj, w którym nadajemy drugie życie używanym produktom oddanym przez naszych klientów. W zamian zyskują kartę podarunkową. Do ponownego obiegu wróciło już 1550 towarów naszej marki – komentowała Wiktoria Płocha, partner biznesowy ds. zrównoważonego rozwoju w IKEA Retail Poland.

Zdaniem ekspertów ważna jest też edukacja konsumentów. 

– Dla jednej z firm wymieniliśmy plastikowe rączki w proszku do prania. Dzięki temu zużycie przez nią plastiku spadło o 750 kg w skali roku, o czym poinformowała klientów, teraz oczekujących kolejnych proekologicznych rozwiązań. To pokazuje, ile może zdziałać strategia małych kroków – mówiła Kamila Koźbiał.

Istotne znaczenie ma też walka z greenwashingiem. Firmy podejmując działania ekologiczne, powinny stawiać na takie, które nie stworzą mylnego wrażenia u konsumentów. Jest wiele do zrobienia w dziedzinie ekologicznej świadomości. Z drugiej, firmy nie mogą sobie już dziś pozwolić, by tylu klientów stracić. Jest to zatem grupa, która wywołuje presję na przedsiębiorców.

II Kongres ESG odbył 25 stycznia 2023 r. w Centralnym Domu Technologii, w Warszawie. Wątkiem przewodnim Kongresu była transformacja zrównoważonego rozwoju, którą wymusiła wojna za naszą wschodnią granicą. Kongres ESG „Liderzy zrównoważonego rozwoju na rzecz ekosystemu ESG”, jest inicjatywą liderów zrównoważonego rozwoju na rzecz ekosystemu ESG w Polsce. Jest to forum dialogu pomiędzy przedstawicielami administracji państwowej, biznesem (liderami ESG), organizacjami pozarządowymi, środowiskami naukowymi, eksperckimi i mediami na rzecz upowszechniania raportowania ESG i wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju.

GŁÓWNE REKOMENDACJE NA RZECZ WDROŻENIA ESG – PANEL „SIŁA KONSUMENTÓW - CZYLI PRESJA MA SENS”:

• Biznes musi zrozumieć, że warto inwestować w realne działania na rzecz zrównoważonego rozwoju. Przynoszą one firmom także wymierne korzyści ekonomiczne.
• Trzeba kreować modę/trend na właściwe zachowania konsumenckie. Jednocześnie należy pamiętać, by nie wywoływać zbyt silnej presji, która często wywołuje u ludzi zachowania przeciwne.
• Firmy nie powinny rezygnować ze stawania po stronie wartości, bojąc się negatywnych opinii części klientów, czy hejtu. Hejt jest krótkoterminowy, a stawanie w słusznej sprawie zostaje z marką na dłużej. 
• Firmy powinny pamiętać, że konsumenci są bardzo wyczuleni na greenwashing, ponad 2/3 konsumentów obawia się, że firmy podejmują działania tylko z pobudek marketingowych. Przedsiębiorstwa powinny wystrzegać się takich działań.
• Potrzebna jest dalsza edukacja firm i konsumentów. Zmieniajmy świadomość metodą małych kroków – nawet nieznaczne zmiany zachowań, zwyczajów konsumenckich, ale także praktyk biznesowych przyniosą w czasie duże efekty. 

Celem drugiej edycji Kongresu ESG jest poszerzanie merytorycznej dyskusji dotyczącej standardów ESG w Polsce. Organizatorami Kongresu są Fundacja im. XBW Ignacego Krasickiego i Instytut ESG.

Wątkiem przewodnim II Kongresu ESG była transformacja zrównoważonego rozwoju, którą wymusiła wojna za naszą wschodnią granicą. W ramach Kongresu, 25 stycznia, odbyło się siedem paneli, podczas których eksperci, przedsiębiorcy, naukowcy i decydenci rozmawiali o kluczowych wyzwaniach związanych z raportowaniem ESG, wdrażaniem i zmianami związanymi ze zrównoważoną ewolucją.