Wzrost poziomu wody w morzach i oceanach to tylko jedno z wielu następstw zmian klimatycznych. Zagrożenie powodzi najbardziej dotyczy mieszkańców nadmorskich miast, w tym przykładowo Wenecji. Przyszłość tego miasta u wybrzeży Adriatyku leży pod znakiem zapytania, a prognozy nie są optymistyczne.
Najnowsza ocena ryzyka powodziowego dla Wenecji wskazuje na to, że podnoszenie się poziomu wody w Morzu Śródziemnym i Adriatyku będzie odrywało kluczową rolę w planowaniu przyszłej infrastruktury miasta. Prognozy opracowali naukowcy z Università del Salento, ISMAR — Institute of Marine Sciences i University Ca 'Foscari of Venice. Według danych zebranych na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat, do końca XXI wieku prawdopodobieństwo zalania Wenecji znacznie wzrośnie.
Szacunki naukowców, jeśli chodzi o podnoszenie się poziomu wody w morzach i oceanach, nie są jednoznaczne. Wahają się w przedziale od 17 cm do nawet 120 cm do końca stulecia. Tempo podnoszenia się poziomu wód jest zależne od wielu czynników, w tym wzrostu temperatur i topnienia lodowców. Nie bez znaczenia są również wciąż badane procesy fizyczne, jakie zachodzą w Morzu Śródziemnym i Adriatyku.
Na zmiany klimatyczne wpływa wiele czynnikków
– W funkcjonowaniu klimatu zawierają się ważne sprzężenia zwrotne, związane na przykład z dynamiką pokrywy lodowej. Aby uzyskać jak najbardziej wiarygodne prognozy, musimy je zrozumieć i przeprowadzać symulacje – tłumaczy Davide Zanchettin, główny autor badań.
Szczegółowe prognozy wzrostu poziomu mórz są nad wyraz istotne przy szacowaniu ryzyka powodziowego, zwłaszczazwłaszcza że na ten proces oddziałują też inne ekstremalne zjawiska. Do tej pory podtopienia w Wenecji przypisywano falom sztormowym wywołanym przez wiatry sirocco. W niedalekiej przyszłości gama czynników może poszerzyć się między innymi o meteotsunami czy fale atmosferyczne.
Doraźną ochroną dla Wenecji przed powodziami jest system MoSE (Modulo Sperimentale Elettromeccanico) używany od października 2020 r. Projekt polega na prognozowaniu poziomu wody na 4-6 godzin przed szczytowym momentem i otwieraniu lub zamykaniu specjalnych zapór.
Dokładne prognozy są istotne dla bezpieczeństwa miasta
– System MoSE jest obsługiwany zgodnie z prognozą. Jeśli prognozy będą błędne, to działania również będą nieadekwatne do zagrożenia. To ważne zarówno z ekonomicznego, jak i ekologicznego punktu widzenia. Właśnie dlatego wiarygodne prognozy są tak istotne – podkreśla Georg Umgiesser, współautor badań.
Obecnie jeden z najczarniejszych scenariuszy przewiduje, że w 2075 r. zapory wodne wokół miasta musiałyby być zamknięte przez cały rok. To na szczęście mało prawdopodobne. Przynajmniej na razie.
– Poziom morza to paskudna bestia. Moglibyśmy całkowicie powstrzymać globalne ocieplenie i zaprzestać korzystania z paliw kopalnych, a mimo to wzrost nadal by się utrzymywał, choć w znacznie wolniejszym tempie – komentuje Piero Lionello, współautor oceny ryzyka powodziowego dla Wenecji. Jak dodaje, mieszkańcy Wenecji będą musieli zmienić dotychczasowe strategie adaptacyjne.
