Przejdź do treści
Klub "Gazety Polskiej" Częstochowa zaprasza na spotkanie z prof. Piotrem Grochmalskim 15 grudnia o godz. 18:30 w Auli Tygodnika „Niedziela” przy ul. 3 Maja 12 w Częstochowie
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Poznań zaprasza na spotkanie z europosłem Patrykiem Jakim, 20 grudnia, godz. 17:00, Andersia Hotel pl. Władysława Andersa 3, Poznań
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Kalisz zaprasza na spotkanie z europosłem Patrykiem Jakim. 21 grudnia, godz. 17:00, Sala konferencyjna przy hotelu Hampton by Hilton, ul. Chopina 9, Kalisz
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!
NBP Nowa publikacja NBP: „Polski złoty i niezależność Narodowego Banku Polskiego jako fundamenty rozwoju gospodarczego" – książka prof. Adama Glapińskiego, Prezesa NBP. Wersja elektroniczna dostępna bezpłatnie na nbp.pl
NBP Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: Przyjęcie euro katastrofalnie spowolni rozwój gospodarczy Polski

38 lat temu 20-letni Bogdan Włosik zginął od kuli esbeka

Źródło: FOTO:FORTEPAN / Magyar Pál / CC BY-SA (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0)

13 października 1982 r., Nowa Huta. Od strzału w brzuch ginie z ręki esbeka młody robotnik, Bogdan Włosik. – Przysięgamy Bogusiu, że twoja ofiara nie pójdzie w zapomnienie. Stałeś się dla nas tym, czym dla stoczniowców stał się Janek Wiśniewski – napisali w nekrologu koledzy Wosika z Huty im. Lenina (w wolnej Polsce - im. T. Sendzimira) w Nowej Hucie. Śmierć młodego człowieka wywołała kolejne demonstracje i walki uliczne w Krakowie, zwłaszcza w Nowej Hucie. Niespokojnie było aż do dnia pogrzebu Bogdana Włosika.

20 tys. ludzi przyszło wówczas na Cmentarz Grębałowski w Krakowie, aby pożegnać młodego robotnika. Uroczystość stała się manifestacją przeciwko zbrodniom stanu wojennego i komunistycznego ustroju.

Strajk hutników rozpoczął się w niedzielę 13 października 1982 r. Komunistyczny reżim, starając się stłumić protest, obstawił Nową Hutę esbekami i wojskiem, a na ulice wyjechały czołgi. Do ludzi docierały informacje o aresztowaniach osób, które przyszły wesprzeć strajkujących robotników. Esbecy fotografowali i filmowali ludzi, którzy otoczyli hutę im. Lenina. 

Reżim brutalnie przerwał strajk. Czołgi zmiażdżyły bramę zakładu, a na jego teren weszły oddziały ZOMO. Krakowianie, jak w każdą miesięcznicę wprowadzenia stanu wojennego, wyszli na ulice. Oburzenie wzmagał fakt, że 8 października 1982 r. w Sejmie PRL uchwalono nową ustawę o związkach zawodowych i w ten sposób zdelegalizowano NSZZ „Solidarność”. ZOMO ruszyło na wielotysięczną demonstrację, która, z początku pokojowa, przerodziła się w wielogodzinne walki uliczne.

Podczas manifestacji, w wyniku strzału w brzuch, zginął 20-letni hutnik Bogdan Włosik. Według oficjalnej wersji milicji, użycie broni miało nastąpić „w wyniku bezpośredniego zagrożenia życia funkcjonariusza MO”. Prasa, powołując się na zeznania milicjanta, podawała, że funkcjonariusz został przewrócony i dopiero po oddaniu strzału ostrzegawczego wymierzył w brzuch robotnika. Włosik został zastrzelony przy kościele w Bieńczycach, z dala od miejsca głównych demonstracji i starć obywateli z zomowcami. Najbardziej prawdopodobna wersja wskazuje na to, że kapitan SB ubrany po cywilnemu próbował zatrzymać jednego ze stojących w grupie chłopców.

– Jeden z chłopców krzyknął: "Kapuś" i wtedy mężczyzna rzucił się do ucieczki. Esbek schował się do klatki schodowej. W jego stronę poszedł Bogdan i zobaczyliśmy, że z tej klatki wybiega mężczyzna – wspominała koleżanka hutnika, która była świadkiem jego zabójstwa. Jak relacjonowała, grupa usłyszała „dwa dziwne dźwięki”, jednak nikt nie zdawał sobie sprawy, że były to strzały. Esbek zaczął uciekać w stronę komisariatu przy ul. Złotej Jesieni, a Bogdan Włosik przewrócił się.

20-letni robotnik trafił do szpitala, jednak nie udało się uratować jego życia. Zmarł na stole operacyjnym, a wieść o zabójstwie szybko rozeszła się po mieście, stając się przyczyną kolejnych demonstracji w Nowej Hucie. Wierni tłumnie modlili się w intencji Włosika w pobliskich kościołach. ZOMO atakowało obywateli nawet w świątyniach.

20 października 20 tys. ludzi przyszło odprowadzić chłopaka w ostatnią drogę, a uroczystość stała się kolejną manifestacją przeciwko ustrojowi komunistycznemu i wprowadzonemu niespełna rok wcześniej stanowi wojennemu. Komunistyczny reżim zrzucał winę za śmierć 20-latka na „anarchistyczne siły wywołujące zamieszki”, według przekazów propagandowych, oficer miał być ścigany przez demonstrantów krzyczących „łapać ubeka” i strzelał w obronie własnej. Świadkowie kwestionowali tę wersję wydarzeń.

Rodziców zabitego odwiedził sam gen. Wojciech Jaruzelski. Funkcjonariusz, który zastrzelił Bogdana Włosika - kpt. Andrzej Augustyn -pracował w SB aż do 1987 r., po czym w wieku 40 lat przeszedł na uprzywilejowaną esbecką emeryturę. W grudniu 1991 r. został skazany na 8 lat więzienia, sąd apelacyjny podwyższył karę do 10 lat. Ostatecznie jednak wyszedł na wolność po pięciu i pół roku, otrzymawszy przedterminowe zwolnienie.

Polskie Radio, IAR

Wiadomości

Ukraina NATO

Ukraina gotowa zrezygnować z członkostwa w NATO. Jeden warunek

Kanada: policja zwiększa patrole po antysemickim ataku w Australii

Kreml wściekle reaguje na słowa szefa NATO

Australia: strzelali ojciec i syn - 16 zabitych, 40 rannych

Chile wybiera najbardziej prawicowego prezydenta od dekad

Tragiczne powodzie w Maroku. 21 ofiar

HIT DNIA

Poseł Marek Jakubiak przekazał niecodzienną nowinę

W "Wyborczej" pojawi się artykuł wymierzony w Cenckiewicza. Szef BBN-u uspokaja. "Prawda zwycięży"

Szczyty nienawiści Sadurskiego. Powiązał prezydenta Nawrockiego z atakiem w Australii

Bialacki: założyli mi opaskę, podpatrywałem i zrozumiałem, że zmierzamy na zachód

Niemcy obawiają się boomu turystycznego w Polsce. Przeraża ich porażka nad Bałtykiem

Spurs i Knicks w finale NBA Cup

Garbatka-Letnisko: Murem za „Mirkiem” – szkolna społeczność kontra zarzuty władz

Błaszczak o Tusku: Na czele polskiego rządu stoi człowiek niepoważny

Pierwsza Dama z wizytą w Klinice Paley European Institute. Marta Nawrocka odpowiedziała na wyjątkowe zaproszenie 10-latka

Najnowsze

Ukraina NATO

Ukraina gotowa zrezygnować z członkostwa w NATO. Jeden warunek

Chile wybiera najbardziej prawicowego prezydenta od dekad

Tragiczne powodzie w Maroku. 21 ofiar

HIT DNIA

Poseł Marek Jakubiak przekazał niecodzienną nowinę

W "Wyborczej" pojawi się artykuł wymierzony w Cenckiewicza. Szef BBN-u uspokaja. "Prawda zwycięży"

Kanada: policja zwiększa patrole po antysemickim ataku w Australii

Dimitrij Pieskow

Kreml wściekle reaguje na słowa szefa NATO

Australia: strzelali ojciec i syn - 16 zabitych, 40 rannych