Przejdź do treści
14:40 Włochy: Premier Meloni wykluczyła możliwość porozumienia z Mercosur w najbliższych dniach
13:50 W. Brytania: Lekarze rezydenci rozpoczęli pięciodniowy strajk na tle płacowym
13:19 IMGW: Kolejne ciepłe grudniowe dni. Do 13 st. C na południu kraju, lokalne opady i mgły
12:57 Norwegia: W Oslo padł rekord temperatury - najcieplejsza grudniowa noc od blisko 90 lat
11:42 Polska: Polscy żołnierze będą działali w Grupie Zadaniowej NATO m.in. Bałtyku - prezydent podpisał postanowienie
Wydarzenia Zapraszamy na spotkanie z ks. dr Jarosławem Wąsowiczem. 18 grudnia, godz. 16:30-18:00, Miejsce: Al. Solidarności 129/131, Warszawa
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Poznań zaprasza na spotkanie z europosłem Patrykiem Jakim, 20 grudnia, godz. 17:00, Andersia Hotel pl. Władysława Andersa 3, Poznań
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Kalisz zaprasza na spotkanie z europosłem Patrykiem Jakim. 21 grudnia, godz. 17:00, Sala konferencyjna przy hotelu Hampton by Hilton, ul. Chopina 9, Kalisz
NBP Nowa publikacja NBP: „Polski złoty i niezależność Narodowego Banku Polskiego jako fundamenty rozwoju gospodarczego" – książka prof. Adama Glapińskiego, Prezesa NBP. Wersja elektroniczna dostępna bezpłatnie na nbp.pl
NBP Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: Przyjęcie euro katastrofalnie spowolni rozwój gospodarczy Polski

38 lat temu 20-letni Bogdan Włosik zginął od kuli esbeka

Źródło: FOTO:FORTEPAN / Magyar Pál / CC BY-SA (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0)

13 października 1982 r., Nowa Huta. Od strzału w brzuch ginie z ręki esbeka młody robotnik, Bogdan Włosik. – Przysięgamy Bogusiu, że twoja ofiara nie pójdzie w zapomnienie. Stałeś się dla nas tym, czym dla stoczniowców stał się Janek Wiśniewski – napisali w nekrologu koledzy Wosika z Huty im. Lenina (w wolnej Polsce - im. T. Sendzimira) w Nowej Hucie. Śmierć młodego człowieka wywołała kolejne demonstracje i walki uliczne w Krakowie, zwłaszcza w Nowej Hucie. Niespokojnie było aż do dnia pogrzebu Bogdana Włosika.

20 tys. ludzi przyszło wówczas na Cmentarz Grębałowski w Krakowie, aby pożegnać młodego robotnika. Uroczystość stała się manifestacją przeciwko zbrodniom stanu wojennego i komunistycznego ustroju.

Strajk hutników rozpoczął się w niedzielę 13 października 1982 r. Komunistyczny reżim, starając się stłumić protest, obstawił Nową Hutę esbekami i wojskiem, a na ulice wyjechały czołgi. Do ludzi docierały informacje o aresztowaniach osób, które przyszły wesprzeć strajkujących robotników. Esbecy fotografowali i filmowali ludzi, którzy otoczyli hutę im. Lenina. 

Reżim brutalnie przerwał strajk. Czołgi zmiażdżyły bramę zakładu, a na jego teren weszły oddziały ZOMO. Krakowianie, jak w każdą miesięcznicę wprowadzenia stanu wojennego, wyszli na ulice. Oburzenie wzmagał fakt, że 8 października 1982 r. w Sejmie PRL uchwalono nową ustawę o związkach zawodowych i w ten sposób zdelegalizowano NSZZ „Solidarność”. ZOMO ruszyło na wielotysięczną demonstrację, która, z początku pokojowa, przerodziła się w wielogodzinne walki uliczne.

Podczas manifestacji, w wyniku strzału w brzuch, zginął 20-letni hutnik Bogdan Włosik. Według oficjalnej wersji milicji, użycie broni miało nastąpić „w wyniku bezpośredniego zagrożenia życia funkcjonariusza MO”. Prasa, powołując się na zeznania milicjanta, podawała, że funkcjonariusz został przewrócony i dopiero po oddaniu strzału ostrzegawczego wymierzył w brzuch robotnika. Włosik został zastrzelony przy kościele w Bieńczycach, z dala od miejsca głównych demonstracji i starć obywateli z zomowcami. Najbardziej prawdopodobna wersja wskazuje na to, że kapitan SB ubrany po cywilnemu próbował zatrzymać jednego ze stojących w grupie chłopców.

– Jeden z chłopców krzyknął: "Kapuś" i wtedy mężczyzna rzucił się do ucieczki. Esbek schował się do klatki schodowej. W jego stronę poszedł Bogdan i zobaczyliśmy, że z tej klatki wybiega mężczyzna – wspominała koleżanka hutnika, która była świadkiem jego zabójstwa. Jak relacjonowała, grupa usłyszała „dwa dziwne dźwięki”, jednak nikt nie zdawał sobie sprawy, że były to strzały. Esbek zaczął uciekać w stronę komisariatu przy ul. Złotej Jesieni, a Bogdan Włosik przewrócił się.

20-letni robotnik trafił do szpitala, jednak nie udało się uratować jego życia. Zmarł na stole operacyjnym, a wieść o zabójstwie szybko rozeszła się po mieście, stając się przyczyną kolejnych demonstracji w Nowej Hucie. Wierni tłumnie modlili się w intencji Włosika w pobliskich kościołach. ZOMO atakowało obywateli nawet w świątyniach.

20 października 20 tys. ludzi przyszło odprowadzić chłopaka w ostatnią drogę, a uroczystość stała się kolejną manifestacją przeciwko ustrojowi komunistycznemu i wprowadzonemu niespełna rok wcześniej stanowi wojennemu. Komunistyczny reżim zrzucał winę za śmierć 20-latka na „anarchistyczne siły wywołujące zamieszki”, według przekazów propagandowych, oficer miał być ścigany przez demonstrantów krzyczących „łapać ubeka” i strzelał w obronie własnej. Świadkowie kwestionowali tę wersję wydarzeń.

Rodziców zabitego odwiedził sam gen. Wojciech Jaruzelski. Funkcjonariusz, który zastrzelił Bogdana Włosika - kpt. Andrzej Augustyn -pracował w SB aż do 1987 r., po czym w wieku 40 lat przeszedł na uprzywilejowaną esbecką emeryturę. W grudniu 1991 r. został skazany na 8 lat więzienia, sąd apelacyjny podwyższył karę do 10 lat. Ostatecznie jednak wyszedł na wolność po pięciu i pół roku, otrzymawszy przedterminowe zwolnienie.

Polskie Radio, IAR

Polecamy Sejm

Wiadomości

Pilne spotkanie sekretarza generalnego NATO w Polsce. Będzie rozmowa Rutte - Nawrocki

URE podał stawki za prąd od 1 stycznia 2026

Decydująca kolejka Ligi Konferencji. Raków pewny gry wiosną, Lech i Jagiellonia walczą o awans

Prokuratura Żurka chce dopaść Antoniego Macierewicza. Jest akt oskarżenia

Czy Rosja mentalnie funkcjonuje jeszcze w XIX wieku?

Jedyny SUKCES rządów Tuska: memy i cytaty z internetu

4 tys. euro od Niemców za gehennę II wojny światowej. Ostra reakcja Pawła Jabłońskiego

Lewandowski w MLS? Chicago Fire i Inter Miami chcą Polaka

Manasterski: ministerstwo rolnictwa MUSI walczyć z napływającą żywnością do Polski!

Wyłudzili ponad 11 mln zł w obrocie paliwami. Są już zatrzymani!

Historyczne złoto. Bracia Ziętkowie mistrzami świata FIFAe

Niemiecki minister obrony sceptyczny wobec wysyłania wojsk do Ukrainy

Proces ws. kłamstw TVN o tragedii smoleńskiej odroczony

HIT! Widzew Łódź finalizuje najdroższy transfer w historii Ekstraklasy

Ostro w Sejmie! Matysiak wywołała Siemoniaka: "gdzie są służby?!" [WIDEO]

Najnowsze

Pilne spotkanie sekretarza generalnego NATO w Polsce. Będzie rozmowa Rutte - Nawrocki

Czy Rosja mentalnie funkcjonuje jeszcze w XIX wieku?

Jedyny SUKCES rządów Tuska: memy i cytaty z internetu

4 tys. euro od Niemców za gehennę II wojny światowej. Ostra reakcja Pawła Jabłońskiego

4 tys. euro od Niemców za gehennę II wojny światowej. Ostra reakcja Pawła Jabłońskiego

Lewandowski w MLS? Chicago Fire i Inter Miami chcą Polaka

URE podał stawki za prąd od 1 stycznia 2026

Decydująca kolejka Ligi Konferencji. Raków pewny gry wiosną, Lech i Jagiellonia walczą o awans

Prokuratura Żurka chce dopaść Antoniego Macierewicza. Jest akt oskarżenia