Autorzy badania przedstawionego na łamach magazynu „PLOS ONE” (https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0301109) zwracają uwagę na szczególną wartość topoli osiki dla europejskich lasów.

„Euroazjatycka osika i w ogóle osiki stwarzają środowisko dla innych, zależnych gatunków roślin i zwierząt. Co więcej, osikowe lasy szybko się regenerują i zasiedlają nowe tereny, więc dobrze sobie radzą z różnymi zdarzeniami takimi jak pożary, choroby, plagi szkodników czy huragany. Takie sytuacje będą się nasilały wraz z ocieplaniem się klimatu” – mówi Antonin Kusbach z Uniwersytetu w Brnie, główny autor publikacji.

Z pomocą badan terenowych, zdalnych technik obserwacyjnych i skomplikowanych metod statystycznych, naukowcy przeanalizowali stan ponad 4 mln leśnych lokalizacji na terenie Czech, aby lepiej zrozumieć obecne potencjalne habitaty dla osiki i historyczne zmiany jej występowania. Dane można odnieść także do innych regionów Centralnej Europy.

Niegdyś lasy osikowe były dużo powszechniejsze niż dzisiaj, ale wyniszczyło je komercyjne zalesianie, w którym stosuje się inne gatunki. Sytuację jednak można zmienić – uważają badacze. Miejsc, w których może rosnąć osika jest - przynajmniej w centralnej Europie – wiele. „Zmiana polityki leśnej w Europie mogłaby przywrócić te niezwykłe lasy. Z każdym akrem zalesionym osiką, będzie rozwijała się różnorodność życia roślinnego i zwierzęcego” – twierdzi współautor opracowania, Paul Rogers. Różne odmiany osiki występują w licznych miejscach na północnej półkuli – zwracają uwagę badacze. „Czasami mówi się, że w Ameryce Północnej można przejść od wybrzeża do wybrzeża i nigdy nie opuścić cienia rzucanego przez osiki. To może nie być prawda w dosłownym znaczeniu, ale pokazuje możliwości adaptacyjne tych lasów. Teraz zaczynamy lepiej rozumieć ogromny potencjał osiki w Europie” – dodaje ekspert.

Zalesienie osiką wszystkich licznych potencjalnych habitatów może być łatwiejsze niż się wydaje – zdaniem naukowców wystarczy zacząć proces, który potoczy się sam. „Moje osobiste obserwacje terenowe wskazują, że po usunięciu dużej ilości świerków norweskich po inwazji korników, osika naturalnie znalazła drogę do lasów Europy Środkowej. Może nam to pokazywać, że rozwiązanie jest relatywnie łatwe” – tłumaczy Antonin Kusbach.