Przejdź do treści
21:42 Tarnów: strażacy zakończyli dogaszanie i rozbiórkę spalonych elementów hurtowni zniczy w Tarnowie. W nocy będą nadzorować pogorzelisko
21:17 Kijów: prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zapowiedział, że w piątek jego przedstawiciele spotkają się w Nowym Jorku z zespołem prezydenta Donalda Trumpa, z którym omawiać będą kwestie bezpieczeństwa Ukrainy
20:21 Rzecznik prezydenta Rafał Leśkiewicz: Karol Nawrocki 5 września - podczas powrotu z wizyty w Waszyngtonie - spotka się z papieżem Leonem XIV i premier Włoch Giorgią Meloni
19:02 Ordo Iuris: trzyletnia Lena, siostra zmarłego w maju w rodzinie zastępczej Oskara, wraca do swojego rodzinnego domu. Decyzję o uchyleniu pieczy zastępczej podjął Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe
18:12 USA: w ataku na kościół przy szkole katolickiej w Minneapolis zginęło dwoje dzieci, a 17 osób, w tym 14 dzieci zostało rannych. Napastnik, który miał ok. 20 lat, popełnił samobójstwo
17:58 Prezydent Karol Nawrocki zawetował nowelizację ustawy o zapasach ropy i gazu, a także nowelizację ustawy o środkach ochrony roślin
17:43 Siedlce: były minister zdrowia Adam Niedzielski trafił do szpitala w Siedlcach. Według pierwszych ustaleń miał zostać pobity. Jego życiu nie zagraża niebezpieczeństwo
16:40 Łódzkie: policjanci z Łodzi zatrzymali na autostradzie A2 pod Łowiczem dwóch Rosjan podejrzanych o zabójstwo w Belgii. W czwartek prokuratura w Łodzi przedstawi im zarzuty i skieruje do sądu wniosek o tymczasowe aresztowanie
16:28 Sondaż Research Partner: na PiS chce zagłosować 31,4 proc. Poza Sejmem znalazłyby się Konfederacja Korony Polskiej, partia Razem, Polska 2050 i PSL, a KO nie może liczyć na większość w żadnym z wariantów koalicyjnych
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Białystok Centrum zaprasza na obchody 79. rocznicy zamordowania Danuty Siedzikówny „Inki” w czwartek, 28 sierpnia, o godz. 17:00 do Kościoła pw. Zwiastowania NMP przy ul. Chętnika 80 w Białymstoku
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Częstochowa zaprasza do składania podpisów pod wnioskiem o referendum ws. nielegalnej migracji przez cały sierpień od 12-tej do 17-tej pod Jasną Górą przy wjeździe na parking od ul.Klasztornej
Wydarzenie W czwartek 28 sierpnia 2025r. o godzinie 16:00, w auli Wyższej Szkoły Ekonomicznej, przy ul. Zwycięstwa 14 w Białymstoku odbędzie się spotkanie z Prezesem PiS Jarosławem Kaczyńskim
Wydarzenia Klub "Gazety Polskiej" w Piotrkowie Tryb., zaprasza na PIOTRKOWSKI MARSZ PATRIOTYCZNY 1.09 godz. 18:00. Rozpoczęcie: skrzyżowanie ulicy Słowackiego z Kostromską
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" Gorzów Wielkopolski zaprasza na "Marsz ponad podziałami w obronie granic", 29 sierpnia (piątek), g. 16, z pl. Grunwaldzkiego, zakończenie przy Katedrze.Gorzów Wlkp.
Wydarzenia Klub "Gazety Polskiej" w Sydney zaprasza na manifestację wspierającą żądania Polski o należne reparacje za straty II Wojny Światowej, przed Konsulatem Niemiec, 29 sierpnia (piątek), g. 1-3 pm., 100 William Street, Woolloomooloo, Sydney
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” we Wrocławiu zaprasza na demonstrację pt. ”Żądamy należnych Polsce Reparacji od Niemiec”, 1 września (poniedziałek), g. 12 pod Urzędem Wojewódzkim, Wrocław
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” w Poznaniu zaprasza w 86. rocznicę wybuchu II WŚ na demonstrację w sprawie wypłacenia Polsce reparacji przez Niemcy, 1 września (poniedziałek), g. 12, Konsulat Honorowy Republiki Federalnej Niemiec ul. Iłłakowiczówny 11 P
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” w Krakowie, Ryszard Majdzik oraz m.in. Barbara Nowak, organizacje patriotyczne zapraszają na manifestację ws. reparacji wojennych, 1 września, g. 18, przed Konsulatem Niemieckim, ul. Stolarska, Kraków
Wydarzenie Klub "Gazety Polskiej" w Łukowie zaprasza na powiatowe obchody 86. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej, 1 września, g. 17, Cmentarz Św. Rocha, Łuków
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej w Zielonej Górze i poseł Jerzy Materna zapraszają 5 września o g. 18:00, na spotkanie z dr Józefem Orłem, prezesem Klubu Ronina oraz Markiem Budziszem, ekspertem "Strategy and Future". Miejsce: Centrala Studio Al. Zjednoczenia 92
Wydarzenie Kluby "Gazety Polskiej" USA zapraszają na spotkanie z Tomaszem Sakiewiczem, red. nacz. "Gazety Polskiej", prezesem TV Republika, 6 września (sobota), g. 7 PM. Parafia Matki Boskiej Częstochowskiej w Bostonie, 655 Dorchester Avenue, Boston, MA 021127
Wydarzenie Kluby "Gazety Polskiej" USA zapraszają na spotkanie z Tomaszem Sakiewiczem, red. nacz. "Gazety Polskiej", prezesem TV Republika, 7 września (niedziela), g. 1:00 PM. (po Mszy Św.- g. 11.00 AM) Parafia Św. Kazimierza, 91 Pulaski St., Newark, NJ
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej w Bytomiu zaprasza 8 września na spotkanie z Jakubem Maciejewskim, Anną Zyzek oraz Pawłem Piekarczykiem. Restauracja "W Starym Kinie", ul. Alojzjanów 27. Początek godz. 18:00.
Wydarzenie Klub "GP" w Aleksandrowie Łódzkim zaprasza 9 września na spotkanie z Piotrem Nisztorem. Hotel i Restauracja Pelikan, ul. Wierzbińska 58 Aleksandrów Łódzki. Godz. 18.00
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Ponad 50 lat procesu rozchodzenia się unii Szkocji i Anglii

Źródło: FLICKR.COM/THE LAIRD OF OLDHAM/CC BY-SA 2.0

– Wielu Szkotów czuje się wyalienowanych z brytyjskiego życia politycznego. Początki procesu rozchodzenia się unii Szkocji i Anglii sięgają lat 60., a przyspieszyła go Margaret Thatcher – powiedział pisarz i dziennikarz Neal Ascherson.

 Oba kraje połączyła unia dynastyczna (1603 r.) i unia państwowa (1707 r.), Szkocja zachowała własny system prawa, państwowy kościół prezbiteriański i inne odrębności.

– Unia Anglii i Szkocji była transakcją „coś za coś”, częściowo wymuszoną przez niepowodzenia szkockiej kolonizacji, zwłaszcza w Panamie. Szkoci rezygnowali z własnego rządu i parlamentu, w zamian byli dopuszczeni do współtworzenia brytyjskiego imperium – przypomina Ascherson.

W miarę rozpadu imperium po II wojnie światowej podstawą angielsko-szkockiego konsensusu była budowa "welfare state" (państwa dobrobytu) i idea państwowej własności przemysłu - pisał w "Guardianie" szkocki historyk Tom Devine. Ale okres od połowy lat 40. do połowy lat 70. był dla unii Szkocji z Anglią "ciszą przed burzą"; terminem burzy Devine określa rządy Margaret Thatcher.

Choć postulat przywrócenia szkockiego parlamentu w kontekście zwiększenia autonomii wewnętrznej wysuwano już w drugim półwieczu XIX wieku i rozważano reaktywowanie go przed I wojną światową, szkocki nacjonalizm we współczesnym wydaniu Szkockiej Partii Narodowej (SNP) sięga 1934 roku. Partia, długie lata będąca na politycznym marginesie, zaistniała w 1967 r., gdy jej kandydatka Winnie Ewing nieoczekiwanie zdobyła mandat w wyborach uzupełniających do Izby Gmin.

Po odkryciu złóż ropy naftowej w latach 70. nacjonaliści argumentowali, że ropa należy się Szkotom.

Próba udobruchania nacjonalistów przywróceniem szkockiego zgromadzenia parlamentarnego, podjęta przez laburzystowski rząd Jamesa Callaghana, nie powiodła się z powodu niskiej frekwencji w referendum w 1979 r. i przyczyniła się do upadku jego rządu. Parlament W Edynburgu reaktywowano 20 lat później za rządów Tony'ego Blaira.

Następczyni Callaghana Margaret Thatcher (1979-90) oskarżana jest o to, że jej polityka przyspieszyła upadek szkockiego przemysłu (w latach 1976-87 Szkocja straciła ok. 1/3 potencjału produkcyjnego) i że traktowała Szkotów jak króliki doświadczalne, testując na nich w 1989 r. podatek pogłówny, co doprowadziło do największych społecznych protestów od czasu strajku górników z 1984-85 r.

– Także postthatcherowskie rządy Johna Majora (1990-97), Tony'ego Blaira (1997-07), Gordona Browna (2007-10) i obecne Davida Camerona prowadziły zasadniczo tę samą, niepopularną w Szkocji neoliberalną politykę wolnorynkowego fundamentalizmu, mimo że szkoccy wyborcy na nią nie głosowali. W ostatnich 15-20 latach Szkoci mieli przeświadczenie, że rządzi nimi inny rząd, niż ten, na który głosowali – tłumaczy Ascherson.

Np. w wyborach z 2010 r. Szkoci wybrali do Izby Gmin tylko jednego konserwatywnego posła, a brytyjskim premierem został lider tej partii David Cameron. Utorowało to drogę nacjonalistom, którzy w 2011 r. wygrali w Szkocji wybory i utworzyli samodzielny rząd.

Wśród innych powodów rozdźwięków w unii Szkocji i Anglii Ascherson wymienia cięcia wydatków publicznych zarządzone przez rząd Camerona, oznaczające zmniejszenie subsydiów Londynu dla Szkocji.

Znaczenie ma także to, że w odróżnieniu od eurosceptycznego nastawienia obecnego brytyjskiego rządu, większość szkockiej opinii ma pozytywny stosunek do UE. – Szkoci niechętni są też stacjonowaniu u nich brytyjskiego nuklearnego straszaka systemu Trident i wielu z nich sądzi, że Londyn nie zainwestował przychodów z ropy naftowej na Morzu Północnym w długofalowy potencjał kraju, lecz użył ich na finansowanie cięć podatków – wylicza Ascherson.

Devine wskazuje, iż u podłoża rozchodzenia się unii Anglii i Szkocji tkwi także wspólna percepcja wroga (Francuzów, Hiszpanów, Niemców, Związku Radzieckiego) i obrona protestantyzmu. Oba te czynniki straciły na znaczeniu po wejściu Wielkiej Brytanii do EWG w 1973 r., rozpadzie ZSRR w 1991 r. oraz wskutek postępów sekularyzacji.

Według Aschersona, Szkocja widziałaby się w grupie państw skandynawskich, jak Norwegia czy Dania, w których silna tradycja socjaldemokratyczna oparła się neoliberalnej gospodarce wolnorynkowej, a tamtejsza opinia uważa, że państwo ma do odegrania ważną rolę w wydatkach publicznych i działaniach na rzecz społecznej równości.

Minister ds. Szkocji Alistair Carmichael w rządzie Camerona na spotkaniu z dziennikarzami zagranicznymi ostrzegał, że Szkocja straci na podziale kraju, będącego piątą największą gospodarką świata, posiadającą czwarty najwyższy w świecie budżet obronny, miejsce w Radzie Bezpieczeństwa i G7.

– Sednem debaty referendalnej jest spór między dwoma różnymi wizjami konstytucyjnego modelu Zjednoczonego Królestwa, a nie spór Szkocji z jego pozostałymi częściami składowymi – argumentował minister.

pap

Wiadomości

bagaż lotniskowy

Ryanair zaostrza politykę bagażową

Debata u Ewy Bugały. Mocne słowa o deficycie i złamanych obietnicach rządu Tuska

Rzecznik prezydenta: finanse publiczne w złym stanie, rząd nie dał odpowiedzi

Adam Niedzielski wydał oświadczenie po brutalnym ataku. Dziękuje za wsparcie

Niemiecka gazeta szkaluje Nawrockiego. Padają słowa o zdradzie i nienawiści i podłości

Fogiel krytykuje umowę z Mercosur. Zwracał uwagę na działania prezydenta Nawrockiego i manipulacjach koalicji 13 grudnia

Ważne weto prezydenta Nawrockiego do ustawy o zapasach ropy i gazu. Jakie pułapki zawierała?

Deficyt i dziura budżetowa Tuska tematami Rady Gabinetowej

Michalik odleciała po wyborach: „Ja naprawdę się zaczynam zastanawiać, czy rząd nie powinien rządzić przez dekrety”

Niemcy muszą na niego mocno naciskać. Tusk deklaruje, że ominie weto prezydenta ws. wiatraków

IPN: 17 września odbędzie się pogrzeb piętnastu ofiar zbrodni katyńskiej

Dobrzyński odchodzi z MSWiA. Wiadomo już, kto go zastąpi

TYLKO U NAS

Zielona Góra. Radny Jacek Budziński: Platforma chce przenieść obrady rady miasta do byłej siedziby PZPR

Trzyletnia Lena, siostra zmarłego w rodzinie zastępczej Oskara, wraca do domu. Sąd nie spieszył się z wydaniem decyzji

Tribbs musiał przerwać koncert z powodu nieuleczalnej choroby

Najnowsze

bagaż lotniskowy

Ryanair zaostrza politykę bagażową

Karol Nawrocki

Niemiecka gazeta szkaluje Nawrockiego. Padają słowa o zdradzie i nienawiści i podłości

Fogiel krytykuje umowę z Mercosur. Zwracał uwagę na działania prezydenta Nawrockiego i manipulacjach koalicji 13 grudnia

Weto prezydenta Nawrockiego ws. gazu

Ważne weto prezydenta Nawrockiego do ustawy o zapasach ropy i gazu. Jakie pułapki zawierała?

Deficyt i dziura budżetowa Tuska tematami Rady Gabinetowej

Republika Wieczór

Debata u Ewy Bugały. Mocne słowa o deficycie i złamanych obietnicach rządu Tuska

Rafał Leśkiewicz

Rzecznik prezydenta: finanse publiczne w złym stanie, rząd nie dał odpowiedzi

Adam Niedzielski

Adam Niedzielski wydał oświadczenie po brutalnym ataku. Dziękuje za wsparcie