Na madryckim uniwersytecie CEU San Pablo zainaugurowany został Wydział Historii, Pamięci i Tożsamości zajmujący się badaniami nad totalitaryzmami. Inicjatywa utworzenia nowej jednostki badawczej oraz jej nazwa pochodzi od twórczości św. Jana Pawła II.
Hiszpański historyk Dr Jose Luis Orella Martinez wyjaśnił, że choć Jan Paweł II kojarzony jest głównie z badaniami dotyczącymi teologii oraz antropologii rodziny, to książka "Pamięć i tożsamość" zawiera w sobie ważne zagadnienia dotyczące systemów politycznych i społecznych.
Przyznał, że nawiązanie w nazwie nowego wydziału na uniwersytecie CEU San Pablo w Madrycie do tytułu ostatniej książki św. Jana Pawła II było niejako formą oddania hołdu pochodzącemu z Polski papieżowi.
Dr Orella Martinez wskazał, że polski papież potępił w swojej książce z 2005 r. nazizm oraz komunizm:
- Ostrzegł też w niej przed nowym totalitaryzmem związanym z ideologią gender - dodał hiszpański historyk.
Jose Luis Orella Martinez, który koordynował oraz współtworzył kilka prac naukowych porównujących współczesną historię Polski i Hiszpanii wskazał, że głównym celem naukowym nowej katedry jest uświadamianie społeczeństwu skali przestępstw popełnionych przez ideologie totalitarne, a także ich stałe oddziaływanie na świat.
Szef nowego wydziału wskazał, że wśród misji nowej jednostki badawczej jest pogłębianie studiów służących prewencji przed rozszerzaniem się ideologii totalitarnych. Zaznaczył też, że nowa katedra zamierza rozwijać swoją działalność we współpracy z uczelniami wyższymi z USA i Europy, w tym szczególnie z regionu Europy Środkowo-Wschodniej.
Wśród zagadnień podejmowanych na wydziale Historii, Pamięci i Tożsamości, wchodzącego w skład Instytutu Studiów Historycznych CEU San Pablo, są też m.in. kwestie dotyczące prześladowania Kościoła Katolickiego w Polsce oraz innych państwach Bloku Wschodniego w XX w.
Uruchomiona na CEU San Pablo katedra jest drugim w ciągu ostatnich lat wydziałem naukowym w Hiszpanii zainaugurowanym w oparciu o nauczanie św. Jana Pawła II. W listopadzie 2018 r. na katolickim Uniwersytecie Mistyki w Avili (CITeS) erygowana została jednostka naukowa zadedykowana nauczaniu i duchowości św. Jana Pawła II.
Pierwsza w Hiszpanii katedra służąca promowaniu myśli Jana Pawła II powstała we współpracy z Uniwersytetem Papieskim w Krakowie, a jej głównym zadaniem jest prowadzenie analizy i badań myśli oraz dorobku Karola Wojtyły. Szczególnie ważne miejsce w pracy katedry w Avili zajmują aspekty mistyczne życia i twórczości Jana Pawła II.