Potrójna korona papieży. Czym jest tiara?

W dniu inauguracji pontyfikatu papieża Leona XIV warto przypomnieć historię jednego z najbardziej charakterystycznych insygniów papiestwa – tiary. Przez stulecia symbolizowała potrójną władzę papieży.
Od zawoju do korony
Tiara, czyli triregnum, to bogato zdobiona korona papieska, składająca się z trzech diademów i zakończona krzyżem. Co ciekawe, nigdy nie była używana podczas liturgii. Noszono ją wyłącznie przy okazjach państwowych, procesyjnych lub uroczystości takich jak błogosławieństwo Urbi et Orbi.
Korzenie tiary sięgają głęboko w starotestamentalną symbolikę. W Księdze Wyjścia, wśród licznych nakazów związanych z kultem Boga Izraela, pojawia się polecenie wykonania specjalnego diademu dla arcykapłana Aarona. Ten złoty znak, umieszczany na czole, miał przypominać, że kapłan nosi na sobie odpowiedzialność za grzechy ludu. W źródłach biblijnych określenie to występuje zamiennie jako „diadem” lub „zawój”, czyli pas materiału owinięty wokół głowy – forma prosta, ale pełna znaczenia. To pierwszy teologiczny i rytualny ślad przyszłego papieskiego insygnium.
Wraz z rozwojem instytucji Kościoła i samego papiestwa, także zewnętrzne znaki jego godności zaczęły przybierać bardziej złożoną postać. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa nie było mowy o koronie – raczej o prostym nakryciu głowy, przypominającym biały, stożkowaty kaptur. Noszono go w sposób praktyczny, ale i symboliczny. Z czasem przyjął nazwę camelaucum, co może wskazywać na jego bizantyjskie pochodzenie. Być może był to element zapożyczony z dworu cesarskiego, gdzie także noszono podobne insygnia jako oznaki godności.
Pierwszy diadem dodano prawdopodobnie w X wieku. W XIII wieku papież Bonifacy VIII dodał drugi, a nieco później pojawiła się trzecia korona. Od pontyfikatu Benedykta XII (1334–1342) tiara z trzema koronami stała się normą. Z czasem przybrała też coraz bardziej okazałą formę – bogato zdobioną perłami, kamieniami szlachetnymi i złotem.
Współcześnie
Tiara była oznaką najwyższej władzy – nie tylko duchowej, ale i świeckiej. Stąd często interpretowano jej trzy korony jako symbole: władzy nad Kościołem, światem i niebem. Inni widzieli w niej znak potrójnej roli papieża: kapłana, nauczyciela i króla.
Ostatnią oficjalną koronacją z użyciem tiary przeprowadzono w 1963 roku – był to Paweł VI. Niedługo potem, w symbolicznym geście pokory, przekazał tiarę na cele charytatywne. Od tamtej pory kolejni papieże rezygnowali z jej noszenia.
Źródło: Republika
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
Jesteśmy na Youtube: Bądź z nami na Youtube
Jesteśmy na Facebooku: Bądź z nami na FB
Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X