Przejdź do treści
REPUBLIKA Dziś o godz. 20:20 gościem Danuty Holeckiej w Republice będzie Karol Nawrocki, obywatelski kandydat na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
15:29 Ukraina: Szef ukraińskiego MSZ poinformował, że strona ukraińska chciałaby, aby do przyszłego spotkania Zełenski-Putin dołączył prezydent USA D. Trump
14:32 Donald Trump: Chiny "totalnie pogwałciły" umowę w sprawie ceł
14:30 Mazowieckie: Zmarła kobieta poparzona w pożarze kamienicy w Piastowie
13:51 Karol Nawrocki: zbrodnia wołyńska była w istocie ludobójstwem
13:26 IMGW: od południowego zachodu napływa cieplejsze powietrze
11:33 Piłkarska LM: Podczas finału policja wzmocni środki bezpieczeństwa w Paryżu
11:31 Włochy: Około 15 milionów osób w podróży w długi weekend przy pierwszej fali upałów
11:00 Francja: Od 1 lipca zakaz palenia na plażach i w parkach w całym kraju
10:32 Gorzów Wielkopolski: Pijany mężczyzna uciekał przed patrolem, rozbił kilka aut, w tym radiowóz
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Zgorzelec zaprasza - Nie Trzaskaj - Przyjdź na Wrotki, 30 maja (piątek), g. 18:00, Skwer im. Ks. Jerzego Popiełuszki w Zgorzelcu
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej we Wrocławiu zaprasza 30 maja, o godz. 17.30 na uroczystą Mszę św. w intencji Ojczyzny, w kościele NMP na Piasku, ul. Katedralna 4. Po mszy przemarsz pod pomnik papieża Jana XXIII, gdzie odbędzie się łączenie z TV Republika
Wydarzenie Finał kampanii wyborczej Karola Nawrockiego: 30 maja (piątek) godz. 22:00, plac przy Miejskim Ośrodku Kultury w Wysokiem Mazowieckiem
Spotkanie Europoseł Patryk Jaki weźmie udział w spotkaniu w Ostrowi Mazowieckiej 30 maja godz. 18.00 (Stara Elektrownia ul. 11 Listopada 7)
Wydarzenie "Warsaw Boxing Cup" - Pamięci Żołnierzy Walczących w Bitwie Pod Monte Cassino. 31 maja godz. 16:00. "107 Granda na pięści". 1 czerwca godz. 11:00. Ul. Łazienkowska 6a, Warszawa
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” w Nysie zaprasza na spotkanie z Danielem Obajtkiem oraz Michałem Dworczykiem, 5 czerwca (czwartek), g. 19:00, Nyski Dom Kultury ul. Wałowa 7
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Gdańsk II zaprasza na protest - Nie dla nielegalnej imigracji!, 8 czerwca (niedziela), g. 12, pod Radą Miasta Gdańska ul. Wały Jagiellońskie 1
Wydarzenia Manifestacja przeciwko budowie ośrodka dla imigrantów! Gdzie? Poręba/Zawiercie, ul. Dworcowa – skwer przed M OK. Sobota – 31.05 godz. 12:00
NBP NBP informuje: Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: „Polska ma już 509 ton złota – więcej niż Europejski Bank Centralny! To dowód na skuteczną strategię, która wzmacnia wiarygodność Polski i buduje bezpieczeństwo finansowe obywateli"
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej w Bełchatowie zaprasza na spotkanie z Danielem Obajtkiem, 30 maja (piątek), g. 17.00, Oratorium Jana Pawła II w Bełchatowie
Wydarzenie Maków Maz. zaprasza na wspólne czuwanie modlitewne w intencji Karola Nawrockiego. 30 maja 2025 roku, godz. 20:00 w Parafii św. Józefa w Makowie Mazowieckim

Zbieżność nazwisk zupełnie przypadkowa. To zrobił Sikorski 81 lat temu

Źródło: Telewizja Republika

81 lat temu, 14 lutego 1942 r., Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski wydał rozkaz o przekształceniu Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. AK jest uważana za najlepiej zorganizowane podziemne wojsko działające w okupowanej przez Niemców Europie. Latem 1944 r. jej struktury liczyły ok. 400 tys. żołnierzy.

Armia Krajowa była kontynuacją zawiązanej w nocy z 26 na 27 września 1939 r. przez grupę wyższych rangą oficerów z gen. Michałem Karaszewiczem-Tokarzewskim, przy współudziale prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, konspiracyjnej organizacji Służba Zwycięstwu Polski. Stała się ona zalążkiem struktur cywilnych i wojskowych Polskiego Państwa Podziemnego.

Utworzona 27 września 1939 r. SZP została przekształcona najpierw w 1940 r. w Związek Walki Zbrojnej, a następnie rozkazem Naczelnego Wodza w Armię Krajową, w której skład weszło ok. 200 organizacji wojskowych, zarówno spod okupacji niemieckiej, jak i sowieckiej.

Decyzja o powstaniu AK była podyktowana koniecznością scalenia polskich konspiracyjnych oddziałów zbrojnych i podporządkowania ich rządowi RP w Londynie, któremu podlegały Siły Zbrojne RP. W zamierzeniach rządu miała być organizacją ogólnonarodową, ponadpartyjną, a jej Komendant Główny jedynym, upełnomocnionym przez rząd dowódcą krajowej siły zbrojnej.

Głównym zadaniem AK było prowadzenie walki o odzyskanie niepodległości przez organizowanie i prowadzenie samoobrony oraz przygotowanie armii podziemnej na okres powstania, które miało wybuchnąć na ziemiach polskich w okresie militarnego załamania Niemiec.

Formalna zmiana nazwy nie oznaczała, że przez kolejne dwa lata Armia Krajowa ujawniała się i używała oficjalnie swojej nowej nazwy; zastępowano ją kryptonimem PZP, stosowanym od kwietnia 1942 aż do maja 1944 r. Dopiero w czasie realizacji planu „Burza” i nadawania ujawniającym się oddziałom podziemnej armii nazw dywizji i pułków Wojska Polskiego z 1939 r. zaczęto używać określenia Armia Krajowa.

AK od początku była organizacją masową, zwiększającą szeregi przez werbunek ochotników i kontynuowanie akcji scaleniowej, rozpoczętej przez Związek Walki Zbrojnej. W latach 1940–1944 do ZWZ i AK przystąpiły m.in. Tajna Armia Polska, Polska Organizacja Zbrojna „Znak”, Gwardia Ludowa PPS-WRN, Tajna Organizacja Wojskowa, Konfederacja Zbrojna, Socjalistyczna Organizacja Bojowa, Polski Związek Wolności oraz częściowo Narodowa Organizacja Wojskowa, Bataliony Chłopskie i Narodowe Siły Zbrojne.

Liczba zaprzysiężonych żołnierzy AK wynosiła na początku 1942 ok. 100 tys., a latem 1944 r. już ok. 400 tys., w tym: ok. 10,8 tys. oficerów, 7,5 tys. podchorążych i 87,9 tys. podoficerów. Kadra AK rekrutowała się z oficerów i podoficerów armii przedwrześniowej oraz z absolwentów tajnych Zastępczych Kursów Szkoły Podchorążych Rezerwy i Zastępczych Kursów Podoficerów Piechoty, a także przerzucanych do kraju oficerów, tzw. cichociemnych.

Od 1943 r. w jednostkach podporządkowanych Komendzie Głównej AK tworzono kompanie i bataliony, od 1944 r. – pułki, brygady, dywizje, zgrupowania pułkowe i dywizyjne.

Kulminacją wysiłku zbrojnego AK była akcja „Burza” rozpoczęta rozkazem gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” w listopadzie 1943 r. Działania zbrojne w ramach planu tej akcji rozpoczęły się 15 stycznia 1944 r. na Wołyniu wraz z przekroczeniem przez Armię Czerwoną granic RP ustalonych Traktatem ryskim.

Mimo wspólnej walki z Niemcami NKWD rozbrajało i internowało polskie oddziały. Taki los spotkał m.in. oddziały AK walczące o wyzwolenie Wilna w lipcu 1944 r. Polacy byli aresztowani, rozbrajani, a często nawet rozstrzeliwani. Aresztowanych żołnierzy przymusowo wcielano do armii Berlinga lub wywożono do obozów w głąb ZSRS.

Do planu akcji „Burza” włączono Warszawę. 1 sierpnia 1944 r. do walki przystąpiło 40–50 tysięcy powstańców. Jednak zaledwie co czwarty z nich mógł liczyć na to, że rozpocznie ją z bronią w ręku. Trwające 63 dni Powstanie Warszawskie było największym zrywem podziemia w okupowanej Europie. Po jego klęsce jednostki AK na terenach zajętych przez Armię Czerwoną zostały zdemobilizowane. 19 stycznia 1945 r. Komendant Główny gen. Okulicki wydał rozkaz o rozwiązaniu AK. Straty Armii Krajowej wyniosły ok. 100 tys. poległych i zamordowanych żołnierzy, ok. 50 tys. zostało wywiezionych do ZSRS i uwięzionych.

Wobec represji sowieckich i polskich służb bezpieczeństwa nie wszystkie oddziały AK podporządkowały się rozkazowi o demobilizacji. Powstały nowe organizacje konspiracyjne, m.in.: Ruch Oporu Armii Krajowej i Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”. Resztki podziemia akowskiego walczyły z okupacją sowiecką do początku lat pięćdziesiątych. Ostatnim żołnierzem WiN poległym z bronią w ręku był Józef Franczak ps. Laluś, który zginął od kul milicji 21 października 1963 r.

Żołnierze AK byli prześladowani przez władze komunistyczne, zwłaszcza w okresie stalinizmu, wielu z nich skazano na karę śmierci lub wieloletniego więzienia. Dopiero po odwilży roku 1956 mogli wstępować do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, jedynej istniejącej w PRL organizacji kombatanckiej.

 

PAP

Wiadomości

Mistrzostwa Świata w Trondheim finansową katastrofą!

Pogoda kontra frekwencja. Wybory 2025 w cieniu burzowych chmur

Czas pokazał! Zenek Martyniuk u Karola Nawrockiego

Brutalna czystka w cieniu kompromitacji Tuska? Żaryn: uderzenie w ABW po wywiadzie w Polsacie

Oświadczenia majątkowe bez kontroli? Przypadek szefowej sztabu KO

Co stanie się z rządem po wyborach? Jakubiak: szkodników trzeba pogonić!

HIT KAMPANII! Daniel Nawrocki przeprowadza wywiad z rodzicami tuż przed II turą wyborów

Wieczór Wyborczy Republiki. Polacy wybierają, my komentujemy!

Finał NHL: Florida Panthers zagrają z Edmonton Oilers

Gajewska i worek ziemniaków. Patoelity Tuska gardzą zwykłymi Polakami

Sikorski kpi z Kaczyńskich w kontekście "ustawek". Dołączył Mądel szydząc o Smoleńsku [KOMENTARZE]

Cieszy się Kloska, cieszą się Niemcy. Nie będzie żeglugi na Odrze

Semeniuk-Patkowska: Tusk odgraża się koalicjantom rekonstrukcją rządu

Budka chyba nie dosłyszał co Trzaskowski mówił o TVP. Borys wychwala media w likwidacji [WIDEO]

Kolejna wpadka: wietnamskie serduszka Gajewskiej. Kto tak naprawdę pompuje lajki opozycji?

Najnowsze

Mistrzostwa Świata w Trondheim finansową katastrofą!

Oświadczenia majątkowe bez kontroli? Przypadek szefowej sztabu KO

Co stanie się z rządem po wyborach? Jakubiak: szkodników trzeba pogonić!

HIT KAMPANII! Daniel Nawrocki przeprowadza wywiad z rodzicami tuż przed II turą wyborów

Wieczór Wyborczy Republiki. Polacy wybierają, my komentujemy!

Pogoda kontra frekwencja. Wybory 2025 w cieniu burzowych chmur

Czas pokazał! Zenek Martyniuk u Karola Nawrockiego

Brutalna czystka w cieniu kompromitacji Tuska? Żaryn: uderzenie w ABW po wywiadzie w Polsacie