Przejdź do treści
12:27 Hiszpania: były ukraiński polityk Andrij Portnow został zastrzelony przez niezidentyfikowanego sprawcę przed wejściem do szkoły amerykańskiej w Madrycie
11:49 IPN: na terenie Ukrainy, na poziomie administracji obwodowej, mamy sześć zgód na poszukiwania i jedną zgodę na ekshumację
10:53 Pierwsze słowa papieża Leona XIV do Polaków: słuchajcie Słowa Bożego, by dokonywać mądrych wyborów
10:48 Łódzkie: policjanci ze Skierniewic zatrzymali 46-letniego mieszkańca powiatu, który przechowywał w domu niebezpieczne urządzenia wybuchowe własnej konstrukcji i amunicję
10:37 Śląskie: 54 miliony złotych będzie kosztowała utylizacja odpadów, porzuconych przez członków mafii śmieciowej, oskarżonych przez katowicką prokuraturę. Według śląskiej policji, chodzi w sumie o co najmniej 5300 ton odpadów niebezpiecznych
09:26 Sejm opowiedział się za dalszym czasowym ograniczeniem prawa do składania wniosków o ochronę międzynarodową na granicy z Białorusią
WAŻNE W najbliższą niedzielę 25 maja w Warszawie odbędzie się Wielki Marsz Za Polską! Rozpoczęcie o godz. 12:00 na rondzie gen. Charles'a de Gaulle'a
CPAC Polska 2025 Największe wydarzenie konserwatywne w Polsce! 27 Maja 2025, Rzeszów-Jasionka. Bilety można kupić już dziś na stronie: cpacpolska.pl
Spotkanie Zapraszamy na spotkanie z Robertem Bąkiewiczem w Piotrkowie Trybunalskim. Data: 22 maja (czwartek), godz, 18:00. Miejsce: Sala Sara (Dawna Altamira) ul. Dmowskiego 38c, Piotrków Trybunalski
Spotkanie W czwartek, 22 maja o 17:00 odbędzie się spotkanie Klubów Gazety Polskiej z Europosłem Danielem Obajtkiem w Wejherowie! Wydarzenie odbędzie się w Szkole Podstawowej nr 9. Wstęp otwarty
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Środa Wielkopolska zaprasza na spotkanie z Redaktorem Naczelnym ”Gazety Polskiej” TOMASZEM SAKIEWICZEM, a także PAWŁEM PIEKARCZYKIEM, które odbędzie się 22 maja 2025 roku o godz. 17.00 w Bibliotece Publicznej (Plac Zamkowy 7)
Spotkanie Mateusz Morawiecki, Marcin Horała, Szymon Szynkowski vel Sęk, Ryszard Bartosik, Witold Czarnecki oraz Katarzyna Rzepecka-Andrzejak spotkają się z mieszkańcami Konina - 23 maja, 17:00, ul. ks. J. Popiełuszki 4, Aula ANS
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Kościerzyna zaprasza na spotkanie otwarte z Posłem do PE - Danielem Obajtkiem. 23 maja (piątek), g. 16. Sala widowiskowa REMUS ul. 3 Maja 9, Kościerzyna
Spotkanie Klub „Gazety Polskiej” Łuków zaprasza na PROTEST – NIE dla nielegalnej imigracji. 23 maja (piątek), g. 16 Plac Solidarności i Wolności, Łuków
Wydarzenie W najbliższą niedzielę tj. 25 maja br. o godz. 12.00 w Warszawie odbędzie się Wielki Marsz Za Polską, który rozpocznie się na rondzie gen. Charles'a de Gaulle'a i ruszy w kierunku placu Zamkowego
Spotkanie Klub "GP" Aleksandrów Łódzki zaprasza na spotkanie z Mariuszem Błaszczakiem. Spotkanie odbędzie się 29 maja (czwartek) o godz. 18:00. Miejsce: Hotel&Restauracja Pelikan, ul. Wierzbińska 58, Aleksandrów Łódzki
Wydarzenie 27 maja 2025 roku od godz. 16:00 zapraszamy Państwa do Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL na konferencję naukową
NBP NBP informuje: Prof. Adam Glapiński, Prezes NBP: „Polska ma już 509 ton złota – więcej niż Europejski Bank Centralny! To dowód na skuteczną strategię, która wzmacnia wiarygodność Polski i buduje bezpieczeństwo finansowe obywateli"

W Bibliotece KUL znajduje się kopia części II Dziadów z poprawkami samego wieszcza

Źródło: dzieje.pl

W Bibliotece Uniwersyteckiej KUL w Lublinie przechowywana jest kopia części II Dziadów z poprawkami naniesionymi przez Adama Mickiewicza. Archiwum Filomatów było przewożone w tajnych transportach z Wilna do Polski w latach 1960-1980.

Od ponad 50 lat w Bibliotece Uniwersyteckiej KUL w Lublinie przechowywane jest Archiwum Filomatów, zawierające m.in. poezje Towarzystwa Filomatów, dokumenty z zebrań (np. protokoły, przemówienia, odezwy, statuty), korespondencję między członkami stowarzyszenia. Wśród 69 sygnatur są również tzw. autografy np. „Romantyczność” napisana własnoręcznie przez Adama Mickiewicza oraz kopie utworów wieszcza. Jedną z takich kopii jest część II Dziadów, zaczynająca się od znanego powszechnie cytatu „Ciemno wszędzie, głucho wszędzie, co to będzie, co to będzie?”.

Posiadania przez nas kopia przepisana jest przez przyjaciela autora, Jana Czeczota. Co istotne, poprawki zostały naniesione przez samego Mickiewicza. Mowa przede wszystkim o dwóch dopiskach na początku tekstu” – poinformował dr Dominik Maiński z Oddziału Zbiorów Specjalnych Biblioteki Uniwersyteckiej KUL.

Chodzi o przedmowę wyjaśniającą, na czym polegają dziady. Mickiewicz dopisał: „Dziady, tak się nazywa uroczysty obrzęd na pamiątkę zmarłych obchodzony pospolicie w wigilią wszystkich swiętych, w cerkwi na cmentarzu; całe wymyślenie wzięte iest ze spiewów wieyskich a nawet, formuły zaklinania, i inkantancye, tłumaczyliśmy z języka litewskiego. Ułamek ktory tu przyłączamy iest czastką obszernieyszego Pöematu” (pisownia oryginalna). Drugi dopisek wieszcza na początku dramatu stanowi cytat po angielsku z „Hamleta” Williama Szekspira, który następnie podał po polsku: „Są dziwy w niebie i na ziemi, o których ani śniło się naszym filozofom”.

Urszula Jańczyk z Instytutu Literaturoznawstwa KUL dodała, że Mickiewicz, przejrzawszy kopię Czeczota, naniósł także drobne korekty. „Pamiętajmy, że wprowadził również zasadnicze zmiany tekstowe, nazewnictwo postaci (np. Xiądz zamieniony na Guślarza), zmiana tytułu (zamiast „Dziady” – Ułamki z poematu „Dziady”), czy właśnie dodane motto poprzedzające całość dzieła” – zwróciła uwagę badaczka. Przekazała, że według Stanisława Pigonia, edytora dzieł Adama Mickiewicza, kopia „Dziadów” cz. II została wykonana przez Czeczota w celu wyproszenia u władz uniwersyteckich odwołania Mickiewicza z Kowna do Wilna. „Poeta chciał uwolnić się od swoich nauczycielskich obowiązków i powrócić do Wilna, gdzie aktualnie przebywali jego przyjaciele. Kopia +Dziadów+ cz. II miała być prezentem dla prof. Leona Borowskiego, wykładowcy Uniwersytetu Wileńskiego, by uzmysłowić mu, jaki talent marnuje się z dala od Uniwersytetu w prowincjonalnym Kownie. Dlatego Stanisław Pigoń datuje sporządzenie tego odpisu na 1820 r.” – podkreśliła Jańczyk.

Towarzystwo Filomatów, tj. miłośników wiedzy, było tajnym stowarzyszeniem studentów i absolwentów Uniwersytetu Wileńskiego działającym między 1817 a 1823 rokiem. Celem ugrupowania było przede wszystkim samokształcenie, wzajemna pomoc w nauce, przygotowanie metodyczne do tworzenia literatury, a także kształtowanie postaw moralnych i patriotycznych. Do zakończenia działalności filomatów przyczyniło się śledztwo w sprawie tajnych związków młodzieży i studentów Uniwersytetu Wileńskiego prowadzone przez kuratora Nikołaja Nowosilcowa. Po 1824 roku członkowie grupy zostali zesłani w głąb Rosji. „Archiwistą tego stowarzyszenia był Onufry Pietraszkiewicz, który przed władzami carskimi ukrywał bardzo bogatą dokumentację filomatów. W 1908 roku dokumenty trafiły jako depozyt do Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie. Potem z powrotem wróciły do Wilna, gdzie przetrwały II wojnę światową” – przekazał pracownik Biblioteki Uniwersyteckiej KUL.

Po wojnie część archiwum została skradziona w Wilnie. Kolejną partię zbiorów sprzedano Bibliotece Uniwersyteckiej w Wilnie, a trzecia część miała trafić do Polski – do instytucji oświatowo-kulturalnej o charakterze katolickim. W 1959 roku tę część zbiorów zakupił prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński. „Najtrudniejsze było wtedy przewieźć zbiory do Polski z Wilna, które znajdowało się w Związku Radzieckim. Dlatego transporty dokumentów były tajne. Między 1960 a 1980 rokiem było ich aż osiem. Feralny okazał się ten z 1964 roku, kiedy rosyjscy celnicy na granicy w Brześciu odkryli dokumenty i je zatrzymali” – wyjaśnił dr Dominik Maiński. Dodał, że utracony fragment zbiorów został ostatecznie przekazany przez Ministerstwo Kultury Związku Radzieckiego jako „dar Związku dla Polski”. „Ta partia trafiła do Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Jest to druga instytucja w Polsce, która posiada fragment Archiwum Filomatów” – wyjaśnił pracownik biblioteki.

Kolejne transporty po wojnie w tajemnicy organizował m.in. filolog prof. Czesław Zgorzelski, który później przechowywał je u siebie. Czasami ze względów bezpieczeństwa, zbiory przetrzymywane były przez osoby wyznaczone do tego przez rektora KUL. W 1970 roku oficjalnie prymas Polski Stefan Wyszyński przekazał pierwsze partie Archiwum Filomatów do Biblioteki Uniwersyteckiej KUL. „Materiały pochodzące ze zbioru Archiwum Filomatów powracały do kraju stopniowo i nie były od razu, w miarę ich przybywania, przekazywane Bibliotece KUL. Warto podkreślić, że wszystkie transporty organizowała Maria Rzeuska, która pracowała wcześniej w Wydziale Kultury w Urzędzie Głównego Pomocnika Rządu Do Spraw Ewakuacji w Wilnie. To dzięki niej mickiewicziana pochodzące z Archiwum Filomatów nie uległy zniszczeniu” – wyjaśniła Urszula Jańczyk z Instytutu Literaturoznawstwa KUL.

 

PAP

Wiadomości

Cenckiewicz: komisja ds. służb specjalnych odwołana po ujawnieniu afery przemytniczej

To oni zagrają w ćwierćfinale hokejowych mistrzostw świata!

Sandra Kubicka i Baron wciąż razem na zdjęciach, ale ich rozwód zbliża się wielkimi krokami. Pierwsza rozprawa już za kilka dni.

Tottenham vs Manchester United, czyli finał Ligi Europy

Moskal i Śliwka ostro o spektaklu finansowanym przez Trzaskowskiego

Biden zignorował badanie raka prostaty przez dekadę. Kto ukrywał stan zdrowia prezydenta?

Tusk w TVP w likwidacji: będzie rekonstrukcja rządu i renegocjacja umowy koalicyjnej

UJAWNIAMY: Rafał Trzaskowski kryje szkolnego kolegę, który jest oskarżonym w procesie dotyczącym śmierci nastolatki

„Kwiat Lublina” — poznajcie Alicję Habzę i jej muzyczną podróż [wideo]

Politycy komentują ustalenia Republiki ws. Kramka

UJAWNIAMY: Milionowe zasięgi w jeden dzień. Reklamowa ofensywa Fundacji „Twój Głos Jest Ważny”

Hubert Hurkacz z solidnym startem w Genewie

Izrael zaatakuje Iran? CNN mówi o realnym zagrożeniu, Trump nie byłby z tego powodu zadowolony

Posłanka PiS ostro o szczerości posła PO: „Tak funkcjonuje uśmiechnięta Polska”

Chodakowska o hejcie po kontrowersyjnej wypowiedzi: „Parę lat temu by mnie to złamało”

Najnowsze

Cenckiewicz: komisja ds. służb specjalnych odwołana po ujawnieniu afery przemytniczej

Moskal i Śliwka ostro o spektaklu finansowanym przez Trzaskowskiego

Biden zignorował badanie raka prostaty przez dekadę. Kto ukrywał stan zdrowia prezydenta?

Tusk w TVP w likwidacji: będzie rekonstrukcja rządu i renegocjacja umowy koalicyjnej

UJAWNIAMY: Rafał Trzaskowski kryje szkolnego kolegę, który jest oskarżonym w procesie dotyczącym śmierci nastolatki

To oni zagrają w ćwierćfinale hokejowych mistrzostw świata!

Sandra Kubicka i Baron wciąż razem na zdjęciach, ale ich rozwód zbliża się wielkimi krokami. Pierwsza rozprawa już za kilka dni.

Tottenham vs Manchester United, czyli finał Ligi Europy