Program badań profilaktycznych dla Polaków w wieku od 40 lat i więcej oraz zniesienie limitów do specjalistów – to dwa kolejne elementy Programu odbudowy zdrowia Polaków, które przedstawił minister zdrowia dr Adam Niedzielski. Oba zaczynają funkcjonować już 1 lipca.
– Epidemia koronawirusa wpłynęła na zmianę naszego stylu życia. Nagłe ograniczenie aktywności fizycznej oraz wzrost natężenia stresu spotęgował ryzyko zachorowania na choroby cywilizacyjne. W tym czasie zauważyliśmy mniejszą liczba przeprowadzonych badań w porównaniu do poprzedniego roku, które umożliwiłyby ich wczesne wykrycie, dlatego zdecydowaliśmy się na wprowadzenie programu badań profilaktycznych 40 PLUS – poinformował dr Adam Niedzielski, minister zdrowia.
Szef resortu zdrowia podkreślił, że w tym roku każdy Polak, który ma 40 lat lub więcej będzie mógł otrzymać jednorazowy dostęp do bezpłatnego pakietu badań diagnostycznych obejmującego od 6 do 12 rodzajów badań.
Każdy uprawniony będzie mógł skorzystać z pakietu badań diagnostycznych w punkcie, który będzie realizował program Profilaktyka 40 PLUS. NFZ nie będzie organizował konkursu ofert. Placówki medyczne będą mogły zgłosić się do programu.
Aby skorzystać z pakietu badań, pacjent wypełnia ankietę, która pozwoli na ocenę czynników ryzyka, umieszczoną w Internetowym Koncie Pacjenta. Wypełnienie ankiety będzie powodować wygenerowanie zlecenia pakietu badań odpowiedniego dla płci oraz czynników ryzyka zidentyfikowanych u danej osoby. Przewiduje się również możliwość wsparcia przez konsultanta w ramach infolinii Domowej Opieki Medycznej https://www.gov.pl/web/domowaopiekamedyczna. Takie rozwiązanie byłoby przeznaczone dla osób, które nie skorzystają z formularza umieszczonego w IKP.
Informacja o tym, że dla danego uczestnika programu Profilaktyka 40 PLUS wystawione zostało e-skierowanie na badania, nie wymaga wydrukowania ani pobrania go z Internetowego Konta Pacjenta. Placówka medyczna, do której zgłosi się pacjent w celu wykonania badań, pobierze tę informację z systemu informatycznego – wystarczy zgłosić się do niej z dowodem osobistym.
Trzy pakiety badań
Profilaktyka 40 PLUS zakłada realizację badań diagnostycznych w formie pakietów dedykowanych oddzielnie dla kobiet i mężczyzn oraz pakietu wspólnego.
Pakiet badań diagnostycznych dla kobiet zawiera:
morfologia krwi obwodowej ze wzorem odsetkowym i płytkami krwi
stężenie cholesterolu całkowitego albo kontrolny profil lipidowy
stężenie poziomu glukozy
oznaczenie hemoglobiny glikowanej HbA1c
kreatynina
badanie ogólne moczu
kwas moczowy
krew utajona w kale
Pakiet badań diagnostycznych dla mężczyzn zawiera:
morfologia krwi obwodowej ze wzorem odsetkowym i płytkami krwi
stężenie cholesterolu całkowitego albo kontrolny profil lipidowy
stężenie poziomu glukozy
oznaczenie hemoglobiny glikowanej HbA1c
kreatynina
badanie ogólne moczu
kwas moczowy
krew utajona w kale
PSA (badanie w kierunku raka prostaty)
Pakiet wspólny dla kobiet i mężczyzn
pomiar ciśnienia tętniczego
pomiar masy ciała, wzrostu, obwodu w pasie oraz obliczenie wskaźnika masy ciała (BMI)
ocena miarowości rytmu serca
Cel wprowadzenia Profilaktyki 40 PLUS
Głównym celem jest profilaktyka chorób z powodu obniżonej zgłaszalności do lekarzy w 2020 r. w związku z pandemią koronawirusa. Wiele chorób, zwłaszcza w swoim początkowym stadium rozwoju, nie daje niepokojących objawów. Dzięki badaniom profilaktycznym można wykryć chorobę bardzo wcześnie i uniknąć długotrwałego, a czasem nieskutecznego leczenia, które jest konsekwencją zbyt późnej diagnozy.
Dominującymi przyczynami zgonów Polaków wciąż pozostają choroby układu krążenia i nowotwory. Choroby układu krążenia są w Polsce główną przyczyną śmierci (ok. 43,3 proc. ogółu zgonów), a zaraz po nich plasują się nowotwory (ok. 25,8 proc. ogółu zgonów w 2016 r.).
Wśród Polaków prawdopodobieństwo zgonu spowodowanego przez choroby układu krążenia jest około 60 proc. wyższe niż u przeciętnego mieszkańca UE. Nowotwory złośliwe są drugą co do częstości grupą przyczyn zgonów ludności Polski. Choroby układu krążenia i nowotwory są łącznie przyczyną ponad dwóch trzecich wszystkich zgonów w Polsce.
By zwiększyć dostępność do lekarzy specjalistów, także od 1 lipca do końca 2021 r. zostają zniesione limity przyjęć. Dzięki temu pacjenci będą mogli szybciej dostać się do specjalisty lub na specjalistyczne badania diagnostyczne.