Para prezydencka Andrzej Duda i Agata Kornhauser-Duda złożą w poniedziałek i we wtorek oficjalną wizytę w Turcji. Zaplanowano rozmowy z prezydentem Recepem Tayyipem Erdoganem, m.in. o bezpieczeństwie i gospodarce. Para prezydencka odwiedzi też żołnierzy z PKW Turcja oraz Polonię w Adampolu.
Szef prezydenckiego Biura Polityki Międzynarodowej Krzysztof Szczerski zaznaczył, że prezydent Erdogan odwiedził Polskę w 2017 r. Poprzednia wizyta polskiego prezydenta — Bronisława Komorowskiego — w Turcji miała miejsce w 2014 r. Turcję odwiedził też w 2007 r. prezydent Lech Kaczyński.
Podczas wizyty w Turcji Andrzejowi Dudzie będą towarzyszyli m.in. ministrowie: kultury i dziedzictwa narodowego i sportu, wicepremier Piotr Gliński oraz obrony narodowej Mariusz Błaszczak, a także wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska.
W czasie wizyty zaplanowano rozmowy polityczne prezydentów Dudy i Erdogana oraz obu delegacji. Szczerski przekazał, że będą one dotyczyły kwestii bezpieczeństwa oraz współpracy w ramach Sojuszu Północnoatlantyckiego w kontekście szczytu NATO, który odbędzie się w połowie czerwca w Brukseli.
Polska i Turcja odgrywają szczególną rolę w NATO
- Pozycja Polski i Turcja w swoich regionach są bardzo istotne dla bezpieczeństwa całego sojuszu — podkreślił Szczerski. Prezydencki minister zaznaczył, że rozmowy będą też dotyczyły potencjalnej współpracy trójstronnej w zakresie bezpieczeństwa w trilogach: Polska-Rumunia-Turcja oraz Polska-Ukraina-Turcja.
- Z naszego punktu widzenia szczególnie istotna jest kwestia bezpieczeństwa południowej części wschodniej flanki NATO, czyli regionu Morza Czarnego i wschodniej części Morza Śródziemnego — zaznaczył Szczerski. Poinformował, że prezydent Duda odwiedzi Polski Kontyngent Wojskowy, który stacjonuje w Turcji w ramach misji NATO monitorowania bezpieczeństwa w basenie Morza Czarnego i Morza Śródziemnego.
Tematem rozmów prezydentów będzie też sytuacja na Bliskim Wschodzie, polityka Rosji, relacje transatlantyckie, a także współpraca Unii Europejskiej z Turcją, przede wszystkim w zakresie polityki migracyjnej, ale też w zakresie współpracy gospodarczej. W rozmowach obu przywódców pojawi się również kwestia sytuacji na południu Kaukazu — dodał minister.
Tematem będzie również współpraca gospodarcza
- Rozmowy będą dotyczyły też współpracy banków centralnych Polski i Turcji, współpracy sektorów motoryzacyjnych oraz handlu — powiedział Szczerski. Zaznaczył, że ważnym elementem kontaktów polsko-tureckich jest też edukacja. „W Polsce przebywa ponad dwa tysiące tureckich studentów w ramach unijnego programu Erasmus. Polska jest jednym z pierwszorzędnych kierunków wyjazdów tureckich studentów w ramach Erasmusa do Unii Europejskiej” - powiedział szef prezydenckiego Biura Polityki Międzynarodowej.
Duda i Erdogan omówią też sprawy związane z turystyką. „Mamy więc bardzo duży obszar rozmów politycznych i gospodarczych między Polską a Turcją” - zaznaczył prezydencki minister.
Jak poinformował, podczas wizyty prezydenta dojdzie do podpisania umów dwustronnych, m.in. dotyczących współpracy w ramach bezpieczeństwa oraz współpracy gospodarczej w tym w sektorze rolnictwa oraz sportu i turystyki. Tematem rozmów będzie też współpraca Turcji z państwami Inicjatywy Trójmorza, szczególnie w obszarze bezpieczeństwa energetycznego.
Andrzej Duda spotka się z patriarchą Konstatnynopola
Prezydent spotka się też z patriarchą Konstantynopola Bartłomiejem I. „Ma to ważny wymiar dla społeczności prawosławnej mieszkającej w Polsce” - podkreślił Szczerski. Poinformował, że para prezydencka odwiedzi też Polonię mieszkającą w historycznej polskiej osadzie Adampol (Polonezkoy).
Podczas wizyty spodziewane jest podpisanie dokumentów o współpracy związanej z bezzałogowymi statkami powietrznymi dla wojska. Zdjęcie modelu drona średniego zasięgu Bayraktar TB2 szef MON umieścił przed kilku dniami na Twitterze. Zakup systemów bezzałogowych statków powietrznych rozpoznawczych i bojowych o różnych wielkościach, zasięgach i udźwigach przewidują od lat plany modernizacji technicznej wojska. Jeden z nich — Gryf – zakłada wprowadzenie bezzałogowych statków powietrznych zapewniających rozpoznanie na poziomie dywizji. W listopadzie ub. r. MON informowało o rozpoczęciu negocjacji z potencjalnymi dostawcami systemów taktycznych średniego zasięgu, zdolnych do przenoszenia nie tylko środków rozpoznania, ale i uzbrojenia.
Prezydent odwiedzi Polski Kontyngent Wojskowy Turcja
Rzecznik prasowy Biura Bezpieczeństwa Narodowego Marcin Skowron zaznaczył, że PKW Turcja, który odwiedzi prezydent w towarzystwie m.in. szefa MON, szefa Sztabu Generalnego WP gen. Rajmunda Andrzejczaka oraz dowódcy operacyjnego gen. Tomasza Piotrowskiego, to najmłodszy polski kontyngent wojskowy. PKW Turcja uruchomiony został na początku maja i jest polską odpowiedzią na apel Turcji do sojuszników z NATO o wsparcie w związku z pogorszeniem się sytuacji bezpieczeństwa w regionie.
Polska wysłała do Turcji samolot patrolowo-rozpoznawczy Bryza oraz 65 żołnierzy i pracowników wojska. Polskie zaangażowanie nie ma charakteru bojowego; wykonujemy loty patrolowe we wschodnim rejonie Morza Śródziemnego oraz Morza Czarnego. Jak wskazał rzecznik prasowy BBN, nasze Siły Zbrojne mają dobre doświadczenie w takich działaniach, od 2018 r. prowadzimy bliźniaczą operację na Sycylii, związaną z kryzysem migracyjnym (Operacja Unii Europejskiej SOPHIA, a następnie IRINI).
Przygotowania do szczytu NATO
Skowron zaznaczył, że „wizyta prezydenta – z racji tego, że mamy do czynienia z operacją NATO oraz jedną z najważniejszych baz sojuszniczych w regionie (m.in. USA składują tu broń jądrową) – jest też elementem przygotowań do szczytu Sojuszu Północnoatlantyckiego, który odbędzie się 14 czerwca w Brukseli”.
W lipcu 2019 r. Stany Zjednoczone wykluczyły Turcję z programu samolotu bojowego F-35 (wybranego także przez Polskę) z powodu zakupu przez ten kraj rosyjskiego systemu obrony powietrznej S-400, wskazując, że wprowadzenie tego systemu oznacza zagrożenie dla NATO. Kilka miesięcy później za „znaczące transakcje” z rosyjskim przemysłem zbrojeniowym nałożyły sankcje na turecką państwową agencję przemysłu obronnego, zakazujące m.in. amerykańskiej pomocy kredytowej dla tej instytucji.