Przejdź do treści
13:12 IMGW: w niedzielę w całym kraju będzie padał deszcz, największe opady prognozowane są na zachodzie i w centrum kraju. Natomiast po południu na wschodzie przelotne opady deszczu zamienią się w burze
11:34 Rzym: papież Leon XIV na zakończenie mszy z okazji Jubileuszu Młodzieży na kampusie Tor Vergata zapewnił o bliskości z mieszkańcami Strefy Gazy i Ukrainy oraz wszystkich krajów, gdzie trwa wojna
10:03 Azja: siły morskie Chin i Rosji rozpoczęły wspólne ćwiczenia morskie na Morzu Japońskim pod kryptonimem „Interakcja morska 2025”
09:45 Ukraina: w nocy z soboty na niedzielę wojska rosyjskie ostrzelały cele cywilne w obwodzie charkowskim na wschodzie Ukrainy i mikołajowskim na południu kraju. W atakach zginęła jedna osoba, a kilka zostało rannych
Wydarzenie 6 sierpnia przed Sejmem, przed oraz podczas zaprzysiężenia Karola Nawrockiego, odbędzie się wielkie zgromadzenie Polaków. Później - odbędzie się biało-czerwony Marsz na Plac Zamkowy
Wydarzenie Spotkanie z posłami PiS z Mariuszem Błaszczakiem, Jackiem Sasinem i Sebastianem Łukaszewiczem. Niedziela, 3 sierpnia 2025, godz. 12:30 w Starostwie Powiatowym w Sokółce, ul. Piłsudskiego 8
Wydarzenie Klub "GP" w Garwolinie i poseł Grzegorz Woźniak zapraszają do złożenia podpisów pod wnioskiem o referendum ws nielegalnej migracji, w niedzielę 3 sierpnia w Miętnem od g. 15 obok Festiwalu Etnograficznego i 4 sierpnia na targu w Maciejowicach od g. 7
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” Sydney zaprasza na uroczystą Mszę Św. z okazji 81. rocznicy Wybuchu Powstania Warszawskiego, 3 sierpnia 2025 r. (sobota), 12, Kościół pw. Św. Vincenta, 7 Bland St., Ashfield
Wydarzenie Klub Gazety Polskiej Aleksandrów Łódzki zaprasza na wspólne śpiewanie piosenek powstańczych w dniu 3.08. po mszy świętej o godzinie 12:00 w kościele pw. Świętych Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała w Aleksandrowie Łódzkim
Zaproszenie Klub „Gazety Polskiej” w Perth Australia zaprasza na obchody 81. rocznicy Powstania Warszawskiego, 10 sierpnia 2025 r. (niedziela), g. 9.30 Msza św. - g. 10.45projekcja filmu „Sierpniowe Niebo. 63 Dni Chwały”, 35 Eighth Ave, Maylands
Zaproszenie Katowicki Klub „Gazety Polskiej” zaprasza na Turniej Piłki Nożnej X Memoriał dr Andrzeja Mieleckiego dla uczczenia Bitwy Warszawskiej 1920 i Powstań Śląskich, 3 sierpnia (niedziela), g. 9, Obiekt MOSiR ul. Asnyka 27, Katowice
Wydarzenie Klub „Gazety Polskiej” Pabianice zaprasza na XI Festyn Patriotyczno-Rodzinny, 15 sierpnia 2025 r. godz. 10:00 Msza Św. Godz. 16:00 - rozpoczęcie, Parafia Św. Maksymiliana Marii Kolbego, ul. Jana Pawła II 46, Pabianice
Portal tvrepublika.pl informacje z kraju i świata 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Nie zasypiamy nigdy. Bądź z nami!

Pójdź, dziecię! ja cię uczyć... nie każę. Podajemy, co usunięto z podstawy programowej języka polskiego

Źródło: canva.com

Od 1 września wchodzi w życie tzw. uszczuplona podstawa programowa. Zgodnie z polityką resortu edukacji narodowej z dotychczasowego programu usunięto około 20 proc. obowiązujących dotychczas treści. Tym posunięciem ekipa ministry Nowackiej na trwałe wpisała się do historii polskiej oświaty, zaraz obok tak zasłużonych dla niej nazwisk jak Hurko, czy Apuchtin, by nie sięgać po postaci z naszych późniejszych dziejów.

Za "Dziennikiem Łódzkim" podajemy, co zniknęło z podstawy programowej języka polskiego dla liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły II stopnia. A zniknęło sporo. Co ciekawe dotyczy to zwłaszcza zagadnień związanych z budowaniem umiejętności samodzielnego, krytycznego myślenia, a także kultury antycznej. Czy to ostatnie może dziwić? Raczej nie, gdy weźmie się pod uwagę iż właśnie w starożytna Grecji, Rzym oraz Chrześcijaństwo dały podstawę autonomii jednostki ludzkiej wobec państwa i jej wolności.

"Pójdź dziecię! ja cię uczyć... nie każę", to parafraza wiersza Marii Konopnickiej pt. "Przed sądem". Do tej pory w naszej mowie potocznej i świadomości powszechnej istnieje tylko jedna, a szkoda, linijka tego utworu: "Pójdź, dziecię! ja cię uczyć każę". Przypomnijmy więc, że wiersz Konopnickiej opisuje chłopca-sierotę, którego postawiono przed sądem - za drobne, jak należy sądzić, przewinienie. Sędzia, który ma wydać wyrok,  w pewnym momencie zdaje sobie sprawę z tego, że i on i jemu podobni sami stanąć mogą przed osądem przyszłych pokoleń, jako ci, którzy nie zadbali o to, by wszyscy - w tym zwłaszcza ubogie sieroty - mogli skorzystać z dobrodziejstw edukacji.

Wiersza "Przed sądem" nie ma w nowej podstawie programowej. Czego jeszcze w niej brakuje? Lista jest długa.

I. Zmiany w zakresie podstawowym kształcenia literackiego i kulturowego

1. Czytanie utworów literackich

- usunięto rozpoznawanie konwencji literackiej (fantastycznej, symbolicznej, mimetycznej, realistycznej, naturalistycznej i groteskowej) i określanie ich cech w utworach. W zamian: uczeń rozpoznaje w utworze literackim elementy fantastyki, symbolizmu, realizmu;
- usunięto rozróżnianie jako gatunku kroniki, sielanki, powieści poetyckiej. W zamian: dodano sonet;
- usunięto rozpoznawanie w tekście takich środków wyrazów jak eufonia, epifora; elipsę przeniesiono do zakresu rozszerzonego;
- zmodyfikowano treści związane z groteską - uczeń rozpoznaje ją w tekście, ale nie musi określać jej artystycznego i wartościującego charakteru;
- usunięto poddawanie refleksji tematykę i problematykę poznanych tekstów i ich związku z programami epoki;
- usunięto wartościowanie sposobów kreowania świata przedstawionego;

2. Odbiór tekstów kultury

- usunięto rozpoznawanie specyfiki laudacji i homilii;
- usunięto określanie wpływu starożytnego teatru greckiego na rozwój sztuki teatralnej; rozumienie pojęcie katharsis i charakteryzowanie jego roli w kształtowaniu odbioru dzieła;
- usunięto stosowanie kryteriów pozwalających odróżnić arcydzieło od kiczu;

II. Zmiany w zakresie podstawowym kształcenia językowego

1. Gramatyka języka polskiego

Nie wprowadzono zmian w treściach dotyczących gramatyki języka polskiego w zakresie podstawowym.

2. Zróżnicowanie języka

- usunięto rozpoznawanie stylizacji mitologicznej;
- usunięto określanie rodzajów zapożyczeń i sposób ich funkcjonowania w polszczyźnie różnych epok i odnoszenie wskazanych zjawisk do współczesnej polszczyzny. W zamian: wprowadzono rozpoznanie zapożyczeń i rozumienie ich funkcji.

3. Komunikacja językowa i kultura języka

- usunięto rozróżnianie typów znaków językowych i ich funkcji w tekście;
- usunięto rozpoznawanie funkcji metajęzykowej tekstu;
- usunięto rozpoznawanie elipsy;
- usunięto rozróżnianie pojęć takich jak postprawda, bańka informacyjna, wiralność oraz rozpoznawanie tych zjawisk i ich charakteryzację; pozostało: rozpoznawanie w tekstach manipulacji, dezinformacji i stereotypu językowego.

4. Ortografia i interpunkcja

Nie wprowadzono zmian.

III. Zmiany w zakresie podstawowym tworzenia wypowiedzi

1. Elementy retoryki

Nie wprowadzono zmian w zakresie podstawowym.

2. Mówienie i pisanie

- usunięto: tworzenie form użytkowych takich jak protokół, opinia, zażalenie, stosowanie zwrotów adresatywnych i etykiety językowej;
- usunięto tworzenie wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: szkic interpretacyjny, szkic krytyczny, hasło encyklopedyczne;
- usunięto: stosowanie zasad poprawności językowej i stylistycznej w tworzeniu własnego tekstu i weryfikację własnych decyzji poprawnościowych.

IV. Zmiany w zakresie podstawowym samokształcenia

- usunięto wzbogacenia wypowiedzi pozajęzykowymi środkami komunikacji;
- usunięto sporządzanie bazy danych (ale uczeń wciąż gromadzi i przetwarza informacje);
- usunięto znajomość pojęcia hipertekstu, rozpoznawanie jego realizacji i korzystania z niego w gromadzeniu informacji.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Zmiany w zakresie rozszerzonym języka polskiego

Kształcenie literackie i kulturowe:

- usunięto odczytywanie funkcji cech prądów literackich i artystycznych;
- usunięto rozpoznawanie konwencji turpistycznej i postmodernistycznej; dodano: rozpoznawanie konwencji fantastycznej, symbolicznej, realistycznej, naturalistycznej, groteskowej i określanie ich cech;
- usunięto rozpoznawanie takich środków artystycznego wyrazu jak: paronomazja, metonimia, synekdocha, odmiany inwersji;; dodano: elipsę.

Odbiór tekstów kultury:

- zmodyfikowano: uczeń wykorzystuje teksty naukowe w interpretacji tekstów kultury (było: dzieł sztuki);
- usunięto rozpoznawanie i charakterystykę głównych stylów w architekturze.

Gramatyka języka polskiego:

- usunięto rozumienie procesu kształtowania się systemu gramatycznego i wskazywanie jego elementów we fleksji, fonetyce i składni.

Zróżnicowanie języka:

- usunięto rozumienie i wyjaśnianie różnicy między etymologicznym a realnym znaczeniem wyrazu;
- usunięto rozpoznawanie prozodycznych elementów stylu takich jak akcent, intonacja, dynamika, rytmizacja i określanie ich funkcji w tekście;
- usunięto rozumienie pojęcia socjolektu, rozpoznawanie i określanie jego funkcji komunikacyjnych;
- usunięto określanie cech stylu wypowiedzi internetowych oraz wartościowanie wypowiedzi tworzonych przez internautów.

Ortografa i interpunkcja:

- usunięto stosowanie fonetycznej, morfologicznej, historycznej i konwencjonalnej zasady pisowni polskiej w zachowaniu poprawności zapisu wypowiedzi.

Elementy retoryki:

- usunięto stosowanie sylogizmu w wypowiedzi dowodzącej;
- usunięto rozumienie pojęcia rubaszności i sarkazmu oraz wskazywanie ich funkcji w tekście i przedstawianie propozycji ich odczytania.

Źródło: "Dziennik Łódzki", Strefa Edukacji

Wiadomości

Czarnek: Tusk potrzebował “wariata”. Żurek przejął rolę po Bodnarze!

Małecki: Donald Tusk stał się dla młodego pokolenia symbolem obciachu

Zmarła mama Mateusza Morawieckiego. "To Jej zawdzięczam swoją wiarę, wytrwałość i dumę z naszej Ojczyzny"

Kallas uderza w Hamas: nagrania zakładników obnażają barbarzyństwo tej grupy

Kapelan prezydenta Nawrockiego o swojej misji. Ks. Wąsowicz szczerze o powołaniu

Wykryto korupcję "na dużą skalę" przy zakupie dronów. Zełenski: może być jedynie zerowa tolerancja

Finał Ligi Narodów: o 13 nasi siatkarze zmierzą się z Włochami w walce o złoto!

"Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba". 79. rocznica skazania na śmierć przez komunistyczny reżim Danuty Siedzikówny - „Inki"

Papież Leon XIV zachęca młodych: nie zadawalajcie się czymś mniejszym

Dominik Tarczyński, Janusz Kowalski, Piotr Masłowski i Mirona Hołda gośćmi "Politycznej Kawy" Tomasza Sakiewicza o godzinie 11.30

Msza na zakończenie Jubileuszu Młodzieży. Przybyło około miliona pielgrzymów

Kolejne trzęsienie ziemi na Wyspach Kurylskich. Jest ostrzeżenie przed tsunami

Granice Polski nadal nieszczelne. Przedłużono kontrole na granicach Polski z Niemcami i Litwą

Ukraińskie drony poraziły rosyjskie zakłady zbrojeniowe i magazyny paliwa [WIDEO]

Niemiecka policja skontrolowana na przejściu w Gubinie. Działała pod przykrywką "wspólnych patroli" [WIDEO]

Najnowsze

Czarnek: Tusk potrzebował “wariata”. Żurek przejął rolę po Bodnarze!

Kapelan prezydenta Nawrockiego o swojej misji. Ks. Wąsowicz szczerze o powołaniu

Wykryto korupcję "na dużą skalę" przy zakupie dronów. Zełenski: może być jedynie zerowa tolerancja

Finał Ligi Narodów: o 13 nasi siatkarze zmierzą się z Włochami w walce o złoto!

"Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba". 79. rocznica skazania na śmierć przez komunistyczny reżim Danuty Siedzikówny - „Inki"

Małecki: Donald Tusk stał się dla młodego pokolenia symbolem obciachu

Zmarła mama Mateusza Morawieckiego. "To Jej zawdzięczam swoją wiarę, wytrwałość i dumę z naszej Ojczyzny"

Kallas uderza w Hamas: nagrania zakładników obnażają barbarzyństwo tej grupy