Odznakę zaprojektował ppłk Artur Sarzyński, weteran, Kawaler Orderu Krzyża Wojskowego klasy Komandorskiej, który na co dzień służy w Dowództwie WOT. – Chciałem stworzyć odznakę, która będzie noszona z dumą i godnością, odznakę która będzie nawiązywała do naszych tradycji. Tworząc projekt zależało mi aby kolorem przewodnim odznaki był kolor czarny, nawiązujący do symboliki oznaki rozpoznawczej DWOT oraz do zwyczaju malowania w okupowanej Warszawie symboli Polski Walczącej farbą smolistą przez pododdziały harcerzy i żołnierzy Armii Krajowej, której tradycje dziedziczymy i kultywujemy w DWOT – podkreśla twórca projektu odznaki.

Po zasięgnięciu opinii Komisji Historycznej do Spraw Symboliki Wojskowej i Tradycji Orężnych Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak zaakceptował projekt i decyzją nr 129/MON podpisaną w dniu 23 września 2020 r. wprowadził odznakę pamiątkową Dowództwa Wojsk Obrony Terytorialnej.

Odznaka pamiątkowa Dowództwa Wojsk Obrony Terytorialnej jest znakiem przynależności, solidarności żołnierskiej oraz współpracy w służbie wojskowej pełnionej w DWOT. Stanowi istotną formę wyróżnienia żołnierzy i pracowników resortu obrony narodowej za nienaganną służbę i pracę oraz uhonorowania osób i instytucji szczególnie zasłużonych dla DWOT.

Zaprojektowana przez ppłk. Artura Sarzyńskiego odznaka jest jedyna w swoim rodzaju. Odznaka ma kształt krzyża kawalerskiego w kolorze czarnym z obramowaniem w kolorze srebrnym. W centralnej części odznaki znajduje się stylizowany wizerunek orła Ministerstwa Obrony Narodowej, symbolizujący powszechność obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Na bocznych ramionach krzyża umieszczone są litery „DW” i „OT” – skrót nazwy DWOT. Tło odznaki wypełniają symbole Polski Walczącej oparte na wieńcu laurowym.

Wyjątkowość odznaki polega również na tym że jest dwustronna, a na jej rewersie widnieje łacińska wersja motta WOT - Zawsze gotowi zawsze blisko - Semper Paratus Semper Prope. Pod nią symbol Polski Walczącej wg. wzoru Anny Smoleńskiej z 1942 r. Trzpień odznaki umieszczono na górnym ramieniu krzyża a nad nim kolejny nr odznaki. 

Prawo do otrzymania odznaki przysługuje Dowódcy DWOT, żołnierzom zawodowym, po co najmniej dwóch latach nienagannej służby w DWOT, żołnierzom terytorialnej służby wojskowej lub rezerwy za wybitne zasługi dla DWOT, byłym żołnierzom zawodowym WOT oraz weteranom i kombatantom za zasługi wniesione w kultywowanie tradycji DWOT, pracownikom resortu obrony narodowej, po przepracowaniu w DWOT co najmniej dwóch lat oraz innym osobom i instytucjom, szczególnie zasłużonym dla DWOT.