Gościem Antoniego Trzmiela w "Wolnych Głosach" był historyk Michał Gruszczyński z Grupy Rekonstrukcyjnej Wolność i Niezawisłość oraz z Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce.

– W kwaterze Ł, na tzw. Łączce, zaczęło się przenoszenie grobów z lat 80 - dowiedział się reporter RMF FM Mariusz Piekarski. Od tego, jak szybko uda się przenieść prawie 200 grobów zależy, kiedy IPN wznowi prace archeologiczne i poszukiwania szczątków m.in. rotmistrza Witolda Pileckiego i generała Fieldorfa "Nila" – poinformowało wczoraj radio RMF FM.

Michał Gruszczyński przyznał, że "takich kwater jest pełno w całej Polsce". – Przy każdym lesie, nieraz możemy sobie nie zdawać sprawy, ze możemy mieszkać na miejscach pochówków takich ludzi, bo były tam budowane osiedla – powiedział historyk. – Jest przypuszczenie, że warszawskie Bródno jest takim właśnie osiedlem – dodał. Gość Antoniego Trzmiela sprecyzował, że "wiele dokumentów spalono". – Gdybyśmy chcieli dowiedzieć się, gdzie są groby żołnierzy wyklętych no to... Moskwa – powiedział.

"Sądy były marionetkami władzy"

Historyk przypomniał, że w czasach Polski Ludowej "sądy były marionetkami władzy". – Sąd tego dnia, w którym zapaść miał wyrok, dostawał w aktach kartkę z symbolami. Krzyżyk oznaczał karę śmierci, kółko – dożywocie, zaś cyfra – wysokość wyroku. Przykre jest to, że wyroki wydawali żołnierze armii krajowej, to byli zdrajcy, nie ukrywajmy. Ludzie dali się oszukać, bo funkcjonariusze w sądach byli w mundurach Wojska Polskiego, a na stole sędziego stał krzyż. Trzeba pamiętać, ze ci sędziowie byli zakładnikami tego ustroju. Gdyby złamali wytyczne, chociażby z Moskwy, to cierpiałyby też ich rodziny. To jest charakterystyczne dla sytemu totalitarnego – odpowiedzialność zbiorowa – powiedział Gruszczyński.

"Żołnierze wyklęci, to nie była wojna domowa, to było powstanie antykomunistyczne"

Mówiąc o pochówkach naszych bohaterów historyk wskazał, że "chowano ich w workach, w mundurach niemieckich, nieśmiertelnikach armii niemieckiej". – Wyciągając te szczątki myśli się, że to ktoś z Niemiec. Jak to powiedział kiedyś Jan Pietrzak "życie jest mądrzejsze od każdego mądrali w ministerstwie", nie przewidzieli czegoś takiego jak genetyka – przyznał.

Na pytanie o to, czy warto wracać do przeszłości, gość "Wolnych Głosów" odpowiedział, że jest to "przywracanie świadomości narodu". – Żołnierze wyklęci, to nie była wojna domowa, to było powstanie antykomunistyczne – przypomniał. – Prawdopodobnie nigdy nie dowiemy się ile osób w Polsce wymordowała władza komunistyczna – dodał historyk.