W czwartek w Kościele katolickim przypada uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, zwana Bożym Ciałem. Centralnym punktem obchodów tej uroczystości w Polsce jest msza św. i procesja eucharystyczna.

W tym roku z powodu epidemii w części diecezji nie odbędą się tradycyjne procesje ulicami miejscowości, ale skromne wokół kościołów. Jednak w niektórych diecezjach biskupi zdecydowali o organizacji głównej procesji ulicami miasta.

Centralna procesja ulicami miasta odbędzie się m.in. w Krakowie. W komunikacie opublikowanym na stronie archidiecezji krakowskiej czytamy, że główne obchody rozpoczną się o godz. 9 mszą św. sprawowaną przy ołtarzu polowym na dziedzińcu przed katedrą wawelską.

„Następnie Drogą Królewską wyruszymy z Najświętszym Sakramentem na Rynek Główny. Zatrzymując się przy kolejnych ołtarzach, zbudowanych przy kościołach świętego Idziego, świętych Apostołów Piotra i Pawła, świętego Wojciecha i przy bazylice Mariackiej, będziemy rozważać słowo Boże i w jego świetle adorować Pana Jezusa utajonego w Tajemnicy Eucharystii” – napisał w zaproszeniu do udziału w obchodach metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski.

Zaapelował, by w obliczu wciąż zagrażającej pandemii pamiętać o zachowaniu „stosownych przepisów państwowych, które stoją na straży naszego bezpieczeństwa, zdrowia i życia”.

Kazanie przy ostatnim ołtarzu

W archidiecezji poznańskiej centralna procesja eucharystyczna jak co roku wyruszy z kościoła Bożego Ciała przy ul. Strzeleckiej po mszy św. o godz. 10.00 i przejdzie ulicami: Krakowską, Garbary, Wielką i Chwaliszewo na Ostrów Tumski.

Jak poinformowali autorzy komunikatu opublikowanego na stronie internetowej archidiecezji, zakończenie procesji przewidziane jest na godz. 13 na placu katedralnym.

„Kazanie przy ostatnim ołtarzu wygłosi arcybiskup Stanisław Gądecki, metropolita poznański, który przedstawi także neoprezbiterów” – czytamy w komunikacie.

Z kolei w archidiecezji gdańskiej centralne uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej rozpoczną się mszą św. o godz. 10 w bazylice Mariackiej.

Autorzy komunikatu opublikowanego na stronie archidiecezji gdańskiej poinformowali, że Eucharystii przewodniczyć będzie metropolita gdański abp Tadeusz Wojda. Po mszy św. odbędzie się tradycyjna procesja z Najświętszym Sakramentem, która przejdzie ulicami: Piwną, Chlebnicką, Kuśnierską, Długi Targ, Długą, Tkacką, Węglarską, Pańską i Katarzynki na plac przed bazyliką św. Brygidy. Ołtarze zlokalizowane będą na przedprożu Ratusza Głównego Miasta, przy siedzibie Rzemiosła Gdańskiego, przy bazylice św. Mikołaja i przed bazyliką św. Brygidy.

„Obchody uroczystości Bożego Ciała organizowane są po konsultacji z pomorskim państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, przy czym ze względu na ciągle trwający stan epidemii w Polsce odbywać się będą z zachowaniem reżimu sanitarnego” – zapewnili autorzy komunikatu.

 centralna procesja z Najświętszym Sakramentem

Centralna procesja Bożego Ciała przejdzie także ulicami Białegostoku. Autorzy komunikatu zaznaczyli, że uroczystości rozpoczną się w czwartek o godz. 10 mszą św. przed archikatedrą Białostocką. Eucharystii przewodniczył będzie abp senior Edward Ozorowski, a homilię wygłosi bp Henryk Ciereszko, który następnie poprowadzi ulicą Rynek Kościuszki i Lipową do kościoła św. Rocha tradycyjną procesję eucharystyczną.

W Lublinie centralna procesja z Najświętszym Sakramentem wyruszy o godz. 11:15 z archikatedry lubelskiej. Trasa przemarszu będzie wiodła ulicami: z Placu Katedralnego ul. Królewską, Prymasa Wyszyńskiego, Bernardyńską, przez Plac Wolności, ul. Wróblewskiego, Krakowskim Przedmieściem, Królewską na Plac Katedralny. Przed wymarszem mszę św. odprawi metropolita lubelski abp Stanisław Budzik.

Jak poinformowały władze archidiecezji warszawskiej, w tym roku w stolicy nie będzie centralnej procesji Bożego Ciała.

„W związku z aktualną sytuacją epidemiczną, tegoroczne procesje Bożego Ciała mogą się odbyć w parafiach archidiecezji warszawskiej, według roztropnej decyzji księdza proboszcza, z zachowaniem aktualnie obowiązujących przepisów sanitarnych” – napisał w komunikacie opublikowanym na stronie internetowej archidiecezji moderator wydziałów duszpasterskich Kurii Metropolitalnej Warszawskiej ks. Tadeusz Sowa.

Podobny komunikat wydały władze diecezji warszawsko-praskiej. Tu również - jak zaznaczył biskup pomocniczy tej diecezji Jacek Grzybowski - kwestia zorganizowania procesji Bożego Ciała pozostawiona została decyzji księży proboszczów, a „każda parafia ma zorganizować procesję we własnym zakresie”.

Uroczystości Najświętszych Ciała i Krwi Pańskiej

W „Wytycznych dotyczących organizacji Uroczystości Najświętszych Ciała i Krwi Pańskiej” opublikowanych na stronie archidiecezji katowickiej czytamy, że na jej terenie „nie łączymy procesji eucharystycznych (kwestia dotyczy szczególnie dużych aglomeracji) w ramach kilku parafii”.

„Każda wspólnota parafialna organizuje to wydarzenie liturgiczne na własnym terenie przy współpracy ze stosownymi służbami” – zaznaczyli autorzy.

Dodali, że można też rozważyć uproszczoną formę procesji Bożego Ciała, np. wokół kościoła, a postawione – skromniejsze niż dotąd – ołtarze mogą być wykorzystane podczas procesji w dniach dawnej oktawy uroczystości Bożego Ciała.

Autorzy komunikatu opublikowanego na oficjalnej stronie diecezji kaliskiej zaapelowali, aby „nie rezygnować z tradycyjnych form liturgicznych z zachowaniem obowiązujących na ten dzień przepisów sanitarnych”.

„Obecne regulacje nie zabraniają zorganizowania procesji eucharystycznych. Według Rozporządzenia Rady Ministrów w zgromadzeniach liturgicznych sprawowanych na zewnątrz należy przestrzegać odległości między zgromadzonymi przynajmniej 1,5 metra, natomiast nie ma nakazu noszenia maseczki na świeżym powietrzu” – zaznaczyli autorzy.

Podkreślili, że tam gdzie jest to możliwe, celebrację mszy św. przed lub na zakończenie procesji należy zorganizować na zewnątrz kościoła.

Uroczysta adoracja eucharystyczna

Sekretarz Wydziału Duszpasterskiego Kurii Metropolitalnej w Częstochowie ks. Adam Polak poinformował, że na terenie archidiecezji częstochowskiej procesję eucharystyczną do czterech ołtarzy należy zorganizować wyłącznie wokół kościoła, w obrębie placu przykościelnego, a ołtarze należy urządzić na placu kościelnym.

„Jeśli urządzenie procesji nie jest możliwe, po mszy świętej organizuje się uroczystą adorację eucharystyczną, przedłużoną i poszerzoną o rozważanie Słowa Bożego i teksty mówiące o eucharystii, zakończoną błogosławieństwem Najświętszym Sakramentem. Końcowego błogosławieństwa na cztery strony świata można udzielić sprzed drzwi świątyni” – napisał duchowny.

Zastrzegł, że wszystkie uroczystości należy organizować z uwzględnieniem obowiązujących obostrzeń dotyczących liczby osób w kościele, dystansu między osobami oraz obowiązku zasłaniania ust i nosa.

W sprawie organizacji procesji Bożego Ciała w diecezji płockiej komunikat wydał wikariusz biskupi ds. sakramentalnych ks. Piotr Grzywaczewski. Zaznaczył, że kwestia ta została pozostawiona „roztropnej decyzji księdza proboszcza”.

Podkreślił, że ewentualną organizację procesji poza terenem przykościelnym, należy uzgodnić z odpowiednimi władzami. „W tym dniu należy stworzyć wiernym możliwość całodniowej adoracji Najświętszego Sakramentu w świątyni (połączonej z możliwością spowiedzi). Gorąco zachęcamy by był to Dzień Eucharystyczny w parafiach” – zaapelował ks. Grzywaczewski.

W specjalnych wskazaniach opublikowanych na stronie diecezji elbląskiej biskup Jacek Jezierski zaznaczył, że decyzję, czy organizować procesję poza terenem przykościelnym podejmą księża proboszczowie.

Procesje parafialne

„Dla uniknięcia dużych zgromadzeń polecam, aby w tym roku nie organizować procesji wspólnych kilku parafii” – zastrzegł biskup elbląski.

Bezpośrednią przyczyną ustanowienia święta Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa były objawienia Julianny Cornillon z Francji, która w 1209 r. miała widzenia jasnej tarczy księżyca z zarysowaną ciemną plamą. Widzenia te zostały zinterpretowane jako skutek braku wśród świąt kościelnych dnia poświęconego Najświętszemu Sakramentowi.

Pod wpływem tych widzeń biskup Robert w 1246 r. ustanowił takie święto dla diecezji Liege. W 1264 r. papież Urban IV bullą „Transiturus” ustanowił święto Bożego Ciała dla całego Kościoła. Stało się to rok po cudzie eucharystycznym w Bolsenie we Włoszech – wówczas zaczęła krwawić hostia w rękach księdza wątpiącego w transsubstancjację (przemiana chleba i wina w ciało i krew Jezusa Chrystusa).

W Polsce pierwszy raz obchody święta Bożego Ciała w Polsce wprowadził w diecezji krakowskiej w 1320 r. bp Nanker.

Głównym celem obchodów Bożego Ciała jest publiczne wyznanie wiary w obecność Jezusa Chrystusa w Najświętszym Sakramencie, oddanie mu czci i podziękowanie za łaski płynące przez ten sakrament, a także przebłaganie go za zniewagi wyrządzone przez słabość i oziębłość ludzką oraz bluźnierstwa niewiernych.