Przejdź do treści
Polska 10 lipca – co wydarzyło się tego dnia
PAP, dzieje.pl; grafika własna

Tego dnia we Wrocławiu założono Ogród Zoologiczny, zwodowany został ORP „Wicher”; początek Bitwy o Anglię, Sejm uchwalił ustawę o obowiązkowych dostawach zbóż; na GPW w Warszawie weszła spółka KGHM Polska Miedź SA; prezydent Lech Kaczyński powierzył Jarosławowi Kaczyńskiemu misję utworzenia rządu. Urodzili się m. in. Henryk Wieniawski, Stanisław Krasnodębski, Edmund Niziurski, Henryk Kasperczak, Emilian Kamiński, Sylwester Maciejewski. Zmarli natomiast: Bogumił Kobiela, Czesław Centkiewicz, Krystyna Kersten oraz Konrad Strycharczyk.

1277 – W dokumencie o reorganizacji kapituły warmińskiej wydanym w Nowej Cerkwi (najprawdopodobniej w dzisiejszym Pogrodziu) biskup Anzelm wspomina o oddaniu ze swojej części diecezji pewnego obszaru kapitule warmińskiej: „darujemy i nadajemy im [kanonikom] i ich następcom odtąd na zawsze hojnie trzecią część wszystkich dochodów naszego biskupstwa (...) z wyjątkiem owych pól, jakie własnym kosztem uprawiamy, które to pola do 100 włók, a nie więcej, powinny się rozciągać” i dalej: „dorzucamy tymże naszym współbraciom 60 włók, leżących przy ich katedrze [we Fromborku], z łąkami, pastwiskami i krzewami, i wszystkimi ich przynależnościami, aby je uprawiali na swój użytek”. Ponadto bp Anzelm potwierdził i odnowił powołaną kapitułę warmińską.

1289 – Kustoszem kapituły we Fromborku został Volquinus i godność tę sprawował jeszcze 23 lipca 1290 r. Przed 14 marca 1297 r. prałaturę odstąpił Henrykowi, kanonikowi warmińskiemu i równocześnie proboszczowi elbląskiemu, a sam został scholastykiem.

1289 – Przed tą datą kanonię warmińską uzyskał syn pierwszego właściciela Wierzna – Bartłomiej Rautenterg. Rezydował na ogół przy katedrze, a 14 maja 1308 r. po raz pierwszy wystąpił z tytułem kantora. Zmarł po 4 marca 1311 r.

1649 - Powstanie Chmielnickiego: początek obrony Zbaraża.

1682 – Król Jan III Sobieski mianował Stanisława Węgłowskiego na stanowisko króla cygańskiego w Koronie i Wielkim Księstwie Litewskim.

1715 – Wmurowano kamień węgielny pod budowę kościoła Świętej Trójcy we Wrocławiu.

1737 – We Wschowie podpisano konkordat ze Stolicą Apostolską.

1835 - W Lublinie urodził się Henryk Wieniawski, wirtuoz skrzypiec i kompozytor. W swoich kompozycjach nawiązywał m.in. do ludowych tradycji muzycznych, wykorzystując motywy poloneza, mazurka czy kujawiaka. Jego najsłynniejsze kompozycje to m.in. Polonez D-dur, Polonez A-dur, Koncert skrzypcowy d-moll, Fantazja faustowska, Scherzo-tarantela, Etiudy, Wariacje. Patron organizowanego od 1935 r. Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego.

1865 - We Wrocławiu założono Ogród Zoologiczny.

1904 - W Woli Osowińskiej urodził się Zdzisław Krasnodębski, pilot, założyciel i pierwszy dowódca Dywizjonu 303.

1920 - W Spa podpisany został układ pomiędzy państwami Ententy a Polską, która zobowiązała się do podjęcia rokowań i podpisania rozejmu z Rosją sowiecką.

1925 - W Kielcach urodził się Edmund Niziurski, autor książek dla młodzieży m.in. „Księga urwisów”, „Sposób na Alcybiadesa”, „Niewiarygodne przygody Marka Piegusa”.

1928 - We francuskiej stoczni Blainville zwodowany został ORPWicher”, pierwszy duży okręt Polskiej Marynarki Wojennej.

1930 - Ukazało się pierwsze wydanie czasopisma „Skrzydlata Polska”.

1934 - Władze państwowe rozwiązały Obóz Narodowo-Radykalny (ONR).

1940 - Początek Bitwy o Anglię, kilkumiesięcznego starcia powietrznych sił nazistowskich Niemiec i Wielkiej Brytanii, w którym po stronie brytyjskiej wzięły udział cztery polskie dywizjony lotnicze: bombowe 300 i 301 oraz myśliwskie 302 i 303.

1941 - Pogrom Żydów w Jedwabnem; w toku śledztwa IPN ustalono, że 10 lipca 1941 r. w Jedwabnem grupa miejscowej polskiej ludności cywilnej z inspiracji Niemców dokonała zabójstwa nie mniej niż 340 Żydów.

1944 - Początek likwidacji w KL Auschwitz-Birkenau tzw. rodzinnego obozu Theresienstadt, utworzonego dla Żydów z getta w Terezinie koło Pragi - w komorach gazowych Niemcy zamordowali około 7 tys. Żydów.

1946 - W Zabrzu urodził się Henryk Kasperczak, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski, trener.

1952 - Sejm uchwalił ustawę o obowiązkowych dostawach zbóż.

1952 - W Warszawie urodził się Emilian Kamiński, aktor, śpiewak, reżyser teatralny, przez wiele lat związany z warszawskim Teatrem Ateneum, założyciel warszawskiego Teatru Kamienica; wystąpił m.in. w filmach „Akcja pod Arsenałem”, „Bez miłości”, „Szaleństwa panny Ewy”, „Trzy stopy nad ziemią”, „U Pana Boga w ogródku”, a także w serialu „M jak miłość”.

1955 - W Żyrardowie urodził się Sylwester Maciejewski, aktor, występował w warszawskim Teatrze Komedia i w Teatrze Powszechnym; znany m.in. z serialu „Ranczo”, zagrał również w filmach „Przypadek”, „Pieniądze to nie wszystko”, „Ławeczka” oraz w serialu „Lato leśnych ludzi”.

1957 - W Londynie zmarł Szalom Asz, urodzony w Kutnie żydowski prozaik, dramaturg, eseista, piszący w języku jidysz; jego znane dzieło to „Bóg zemsty”.

1964 - Premiera filmu sensacyjnego „Spotkanie ze szpiegiem” w reżyserii Jana Batorego.

1969 - W wyniku obrażeń doznanych w wypadku samochodowym zmarł Bogumił Kobiela, aktor, jeden z najwybitniejszych artystów w historii polskiego kina; niezapomniany Jan Piszczyk w „Zezowatym szczęściu” i sekretarz Drewnowski w „Popiele i diamencie”; znany również z ról w filmach „Eroica”, „Rękopis znaleziony w Saragossie”, „Małżeństwo z rozsądku”, „Ręce do góry”, „Człowiek z M-3” i „Wszystko na sprzedaż”; w latach 1955-1958, razem ze Zbigniewem Cybulskim, współtworzył w Gdańsku studencki teatrzyk „Bim-Bom”; występował w Teatrze Wybrzeże, Teatrze Ateneum i Teatrze Komedia, a także w kabaretach „Wagabunda” i „Dudek”.

1973 - W wyniku połączenia dwóch kieleckich klubów sportowych - „SHL” i „Iskry” - utworzono „Koronę” Kielce.

1982 - Na XII Mistrzostwa Świata w piłce nożnej rozgrywanych w Hiszpanii reprezentacja Polski pokonała w meczu o trzecie miejsce Francję 3:2.

1983 - Tadeusz Krawczyk wygrał 40. Tour de Pologne.

1992 – Rząd premier Hanny Suchockiej uzyskał wotum zaufania Sejmu; została ona pierwszą kobietą-premierem RP.

1996 - W Warszawie zmarł Czesław Centkiewicz, pisarz, podróżnik, reportażysta, autor książek dla dzieci i młodzieży, twórca tzw. nurtu polarnego w polskiej literaturze.

1997 – Na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie weszła spółka KGHM Polska Miedź SA.

2001 - W czasie obchodów 60. rocznicy pogromu w Jedwabnem, prezydent RP Aleksander Kwaśniewski złożył przeprosiny „w imieniu swoim i tych Polaków, których sumienie jest poruszone tamtą zbrodnią”.

2006 - Prezydent Lech Kaczyński powierzył Jarosławowi Kaczyńskiemu misję utworzenia rządu.

2008 - W Warszawie zmarła prof. Krystyna Kersten, historyk, publicystka, profesor Instytutu Historii PAN, autorka prac dotyczących najnowszej historii Polski, m.in. „Między wyzwoleniem a zniewoleniem. Polska 1944-1956”.

2008 – Na Politechnice Wrocławskiej uruchomiono polski superkomputer „Nova”.

2012Waldemar Fornalik został selekcjonerem reprezentacji Polski w piłce nożnej.

2015 – W Szczecinie zmarł kpt. Konrad Strycharczyk ps. Słowik, żołnierz podziemia antyniepodległościowego w oddziale mjr. Hieronima DekutowskiegoZapory”, żołnierz WiN i więzień UB, śpiewak operowy i operetkowy.

PAP

Wiadomości

Na Bałkanach najgorętsze lato od ponad 130 lat!

5 ofiar śmiertelnych rosyjskich ataków na Konstantyniwkę i Toreck

Powstrzymamy korporacje i Chiny. Trump zapowiada walkę o zdrowie

Jaki o Tusku: To opętany człowiek

Niedźwiedź zaatakował mężczyznę w parku!

Maliszewski: zamiast reformy sądownictwa, mamy chaos

Co będzie z subwencją dla Prawa i Sprawiedliwości?

Dyplomacja kulinarna na 16. Edycji Europejskiego Festiwalu Smaku

Dymisja Macrona? Demonstrowało 150 miast!

Ryba: nasz rząd zajmuje się wojną domową, a nie zewnętrzną

Bagiński: niewybudowanie CPK to zdrada gospodarcza

Co ciekawego można robić na Lubelszczyźnie?

85 lat temu skapitulowała polska załoga Westerplatte...

Express Republiki | 07.09.2024

Ratował syna, sam utonął! Co z dzieckiem?

Najnowsze

Na Bałkanach najgorętsze lato od ponad 130 lat!

Niedźwiedź zaatakował mężczyznę w parku!

Maliszewski: zamiast reformy sądownictwa, mamy chaos

Co będzie z subwencją dla Prawa i Sprawiedliwości?

Dyplomacja kulinarna na 16. Edycji Europejskiego Festiwalu Smaku

5 ofiar śmiertelnych rosyjskich ataków na Konstantyniwkę i Toreck

Powstrzymamy korporacje i Chiny. Trump zapowiada walkę o zdrowie

Jaki o Tusku: To opętany człowiek