Przejdź do treści

Schowane w wielkich drewnianych skrzyniach, teraz ujrzą światło dzienne

Źródło: Leon Bielewicz (Radio Poznań)

Premier Mateusz Morawiecki oraz wicepremierzy prof. Piotr Gliński i Mariusz Błaszczak podpisali w Poznaniu akt przekazania Muzeum Narodowemu zbioru sreber z Funduszu Obrony Narodowej (FON). Fundusz powołano w 1936 r. Zgromadzone w Poznaniu srebra niebawem mają zostać zaprezentowane Polakom w całym kraju. Dotąd większość z nich przechowywana była w muzealnym sejfie.

Fundusz Obrony Narodowej został utworzony dekretem Prezydenta RP w kwietniu 1936 r. Miał za zadanie pozyskać drogą składki społecznej dodatkowe środki na dozbrojenie armii w obliczu zagrożenia państwa polskiego przez hitlerowskie Niemcy. Polacy zasilili FON gotówką, nieruchomościami, kosztownościami, także zbożem, zwierzętami rzeźnymi i nieodpłatną pracą na rzecz armii.

We wrześniu 1939 roku niewykorzystane dary rzeczowe wywieziono za granicę. Złoto i srebro zostało podzielone; "srebrny" FON powrócił do Polski w 1976 r.

"Niech te precjoza przekazane do Funduszu Obrony Narodowej będą wspaniałym symbolem gotowości do obrony ojczyzny. Tak jak one są po dzień dzisiejszy symbolem chwały narodu polskiego, tak niech arsenał wojskowy dzisiaj w różnych częściach Europy nie będzie symbolem wstydu dla innych, bo on musi służyć współczesnym, dzisiejszym celom wolności", powiedział w trakcie uroczystości w Muzeum Narodowym w Poznaniu premier Mateusz Morawiecki.

Minister kultury i dziedzictwa narodowej Piotr Gliński powiedział, że FON "to był wielki, piękny gest serca; wszystko, co Polacy mogli dać naszej wspólnocie, żeby jej bronić".

"To były przedmioty powszechnego użytku, przedmioty artystyczne, pamiątki rodzinne, emblematy stowarzyszeń, puchary sportowe, obrączki, oszczędności całego życia, wdowi grosz - wszystko, co Polacy mogli dać naszej wspólnocie, żeby jej bronić. Przecież to był 1936 rok, całkiem niedawno odzyskana niepodległość. Ceniono tę niepodległość, suwerenność. To był wielki, piękny gest serca naszej wspólnoty".

"Po latach możemy go zwrócić symbolicznie społeczeństwu. Chcemy, żeby on był zaprezentowany, nawet w niewielkich fragmentach, w całej Polsce. Żeby każdy mógł mieć niedaleko, mógł przyjść i zobaczyć, jak wyglądała ta wspólnota w 1936 roku – podzielona, ale jednak silna miłością do ojczyzny",
powiedział wicepremier.

We wrześniu 1939 r. po niemieckiej napaści na Polskę skrzynie z niewykorzystanymi darami rzeczowymi FON ewakuowano do ambasady RP w Bukareszcie (Rumunia), gdzie podzielono je na część "srebrną" i "złotą". 61 skrzyń ze srebrem trafiło do Francji. Przechowywano je w skarbcu oddziału Banku Francji w Marsylii, potem w Castres, po wojnie przeniesiono je do Tuluzy.

Srebrną część FON (2408 kg srebra w wyrobach) Polska odzyskała w grudniu 1976 r. Zbiór zaprezentowano w 1977 r. w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, następnie w Biurze Wystaw Artystycznych w Katowicach, a później złożono w Muzeum Narodowym w Poznaniu.

W latach 1978–1988 zespół pracowników Muzeum Narodowego w Poznaniu zinwentaryzował ponad 18 tys. przedmiotów, z czego 1840 najbardziej wartościowych włączono do zbiorów poznańskiego Muzeum Narodowego.

PAP

Wiadomości

Jakie jeszcze aktywności zaproponuje Rafał Trzaskowski?

Romanowski kontratakuje. Domaga się natychmiastowych działań Tuska

Bodnarowcy Tuska realizują politykę opiłowywania katolików

Marcin Daniec w nielegalnej TVP. Żenada zamiast zabawy

Trump kończy z szaloną lewicową ideologią

Właściciele domów mają nowy obowiązek

37 procent Polaków doświadczyło próby wyłudzenia danych osobowych przez telefon

Republika. Poranek z red. Adrianem Klarenbachem

IMGW ostrzega przed marznącymi opadami

Znaleźli notatki północnokoreańskiego żołnierza. Co zdradzają?

El Al zawiesił loty z Tel Awiwu do Moskwy

Trump zapowiedział: pod moimi rządami będą tylko dwie płcie - męska i żeńska

Samolot azerski zestrzelony w Rosji. Pierwsza półoficjalna wersja

Trudeau przypomniał Trumpowi czym jest Kanada. Oh Canada...

Szef ONZ potępia eskalację między rebeliantami Huti a Izraelem

Najnowsze

Jakie jeszcze aktywności zaproponuje Rafał Trzaskowski?

Trump kończy z szaloną lewicową ideologią

Właściciele domów mają nowy obowiązek

37 procent Polaków doświadczyło próby wyłudzenia danych osobowych przez telefon

Republika. Poranek z red. Adrianem Klarenbachem

Romanowski kontratakuje. Domaga się natychmiastowych działań Tuska

Bodnarowcy Tuska realizują politykę opiłowywania katolików

Marcin Daniec w nielegalnej TVP. Żenada zamiast zabawy