Republika wspomina. Papcio Chmiel, rysownik, powstaniec, Kawaler Orderu Uśmiechu
W wieku 97 lat, 22 stycznia zmarł rysownik Henryk Jerzy Chmielewski, słynny Papcio Chmiel, autor serii komiksów o przygodach Tytusa, Romka i A\'Tomka, Powstaniec Warszawski. Papcio Chmiel (niegdyś zwany także Dziadziem Chmielem) urodził się 7 czerwca 1923 r. w Warszawie.
Należał do Armii Krajowej, w jego domu odbywały się tajne spotkania podziemia. Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie został artylerzystą w Wojsku Polskim.
Hej! Tu Papcio Chmiel!
— PL1918 (@PL1918) June 7, 2020
Taki pozytywny film nagraliśmy 2 lata temu, kiedy Papcio gościł w Pałacu.
Dziś 97 urodziny Henryka J. Chmielewskiego. Dobra okazja do policzenia tych, którzy wychowali się na Jego komiksach.
➡️ Podaj dalej jeśli czytałeś!#TytusRomekATomek
???????????? pic.twitter.com/d34OVbR0Xf
W Powstaniu, którego sam był uczestnikiem Chmielewski, w 2009 umieścił bohaterów swojego komiksu – Tytusa, Romka i A'Tomka. – Od 50 lat, czyli od czasu powstania Tytusa, chodził za mną ten temat (...) Ale jak pokazać Tytusa z jego małpimi dowcipami na tle tragicznych wydarzeń martyrologicznych, niepewności życia w każdej sekundzie, ginących kolegów, łez matek, walących się domów i niemieckich mordów? To, co narysowałem, nie może oczywiście służyć jako dokument historyczny, lecz mimo że jest fantazją, opiera się na prawdziwych wydarzeniach powstańczych – mówił Papcio Chmiel po ukazaniu się komiksu.
W tym samym roku Chmielewski namalował w Muzeum Powstania Warszawskiego mural, przedstawiający Tytusa, Romka i A'Tomka jako uczestników Powstania. Na muralu Tytus, Romek i A'Tomek pracują w harcerskiej poczcie polowej. Tytus jest listonoszem, na obrazie Papcia Chmiela z radością depcze hitlerowską flagę.
– Ten mural to dla mnie osobista zemsta na Niemcach, mogłem się ucieszyć, że Tytus depcze flagę hitlerowską, tym bardziej, że niestety należę do pokolenia, które ma okupację wciąż przed oczami – mówił dziennikarzom Henryk Chmielewski.
Karierę rysownika komiksów Chmielewski rozpoczął, rysując dla „Świata Przygód”, kontynuację losów Sierżanta Kinga z królewskiej konnicy (rok 1947), a potem w „Świecie Młodych” humoreski takie jak „Półrocze bumelanta” (rok 1951) czy „Witek Sprytek” (lata 1955-56).
W roku 1956 wpadł na pomysł komiksu o Romku, A'Tomku i małpie wysłanej w kosmos – czyli Tytusie. Historia ta nie znalazła uznania w redakcji „Świata Młodych”. Wydrukowano ją dopiero rok później, kiedy Rosjanie wystrzelili pierwszy sputnik.
Od tamtego czasu aż do lat 80. przygody trójki bohaterów systematycznie ukazywały się na łamach „Świata Młodych”.
Popularność komiksu przerosła oczekiwanie autora. Czytelnicy stale domagali się informacji o Tytusie. Od drugiej połowy lat 60., kiedy Tytus, Romek i A'Tomek pojawili się w książeczkach, przygody publikowane w piśmie coraz częściej stawały się fragmentami nowych albumów. Na podstawie komiksów powstał pełnometrażowy film animowany „Tytus, Romek i A'Tomek wśród złodziei marzeń”.
Chmielewski był też autorem autobiografii pod tytułem „Urodziłem się w Barbakanie” oraz będącej drugim tomem tej biografii książki „Tytus zlustrowany”.
W wieku 97 lat odszedł dzisiaj Papcio Chmiel. W związku z tą smutną informacją, TVP1 zmienia ramówkę. O 20:10 wyemituje premierowo dokument Petra Aleksowskiego poświęcony legendarnemu twórcy. Rozmowy w filmie są ostatnimi zarejestrowanymi wypowiedziami śp. Henryka Chmielewskiego pic.twitter.com/EaibAxcUDq
— Tomasz Piechal (@TomaszPiechal) January 22, 2021
Był Kawalerem Orderu Uśmiechu. W 2007 roku został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a w 2009 roku podczas uroczystości z okazji 65. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej.
W 2019 roku prezydent Andrzej Duda nadał mu Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości.