Przejdź do treści
Prof. Żaryn: Dmowski to wizjoner, jeśli chodzi o tę kategorię „męża stanu”
Telewizja Republika

– Roman Dmowski to bez wątpienia jeden z najwybitniejszych, polskich polityków, mężów stanu, ale także osób, które stworzyły pewien program. Jego celem nie było tylko odzyskanie niepodległości w 1918 r., ale także program budowania tego co on sam nazwał nowoczesną polskością – powiedział w programie „Republika na Żywo” prof. Jan Żaryn, historyk, senator PiS.

– Ta nowoczesna polskość na przełomie XIX i XX wieku oznaczała coś innego. To było hasło demokratyzmu, czyli warstw ludowych, które miały wejść w nurt narodowego dziedzictwa i być za ten nurt dziedzictwa odpowiedzialne. Warstwy ludowe, jako warstwy odpowiedzialne za bieg polskich dziejów i jednocześnie jako beneficjent państwa polskiego, opartego na demokratycznym systemie, demokratycznym ustroju. Natomiast bez wątpienia w nowoczesnym nacjonalizmie istniała kontestowana do dziś zasada, która mówiła, że między narodami istnieje miłość, jak między ludźmi, ale dominującą relacją między narodami jest gra interesów – zauważa prof. Żaryn.

"Znaleźliśmy się w obozie państw, które zwyciężyły I wojnę światową"

– To powoduje, że trzeba widzieć wspólnotę w perspektywie rywalizacji, ta rywalizacja może mieć różny przebieg rzecz jasna. W warunkach przełomu XIX i XX wieku, budował spoistość wewnętrzną na łamach obrony i walki o to co jest nam należne. Niepodległą, suwerenną Polskę. Dmowski to wizjoner, przede wszystkim jeśli chodzi o tę kategorię jak ją określiliśmy „męża stanu”. Znaleźliśmy się w okresie I wojny światowej w obozie państw, które zwyciężyły I wojnę światową, a jak wiemy to zwycięzca tworzy pokój i warunki pokojowe. Tak się składa, że w styczniu 1917 r., czyli dokładnie sto lat temu, Woodrow Wilson, przemawiając do Kongresu Stanów Zjednoczonych, mówił o tym, że powinna zaistnieć polska suwerenna i niepodległa. Dwa tygodnie wcześniej prosił Ignacego Jana Paderewskiego, najbliższego współpracownika Romana Dmowskiego, by ten przygotował mu taki draft dotyczący postulatów polskich – dodał gość programu.

"Dmowski musiał toczyć ciężkie, dyplomatyczne boje"

–Naprawdę nie ma cienia wątpliwości, że głos Woodrowa Wilsona, przedstawiciele Stanów Zjednoczonych, które to za rok z kawałkiem wygrają I wojnę światową, był dużo istotniejszy niż 15 głosów austriacko - niemieckich, które mówiły, że Królestwo Polskie ma powstać, ale de facto nie określali granic, żadnych kompetencji tego państwa, a na dodatek przegrali wojnę Dmowski był wizjonerem, postawił na dobrego konia. Przewidział, że Polska odzyska niepodległość tylko jak przegrają Niemcy, a wygra koalicja – Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i Francja. Gdy te państwa wygrały i stanął na czele delegacji w Wersalu to musiał toczyć ciężkie, dyplomatyczne boje, by udowodnić wielkiej trójce, że sprawa polska jest jedną z najważniejszych dla porządku europejskiego. Bez jej należytego rozwiązania nie będzie pokoju europejskiego – zakończył prof. Jan Żaryn.

Telewizja Republika

Wiadomości

Nieoficjalny kandydat PiS na prezydenta ścigany listem gończym przez Rosję

Dlaczego Tusk nie pomaga powodzianom?

Sikorski czy Trzaskowski? Dziś głosowanie w prawyborach KO

KO rządzi. Prawie połowa Polaków ma problemy finansowe

Karambol na A4. Jest ofiara śmiertelna

Przełom w Szwecji? Wzywa do wstrzymania nadawania obywatelstw

Byli na wysokości 9 km! Powiedział stewardesie, że musi wyjść...

Startuje Puchar Świata w skokach narciarskich. Będzie 100?

Bolsonaro jak Trump. Chcą uniemożliwić start byłemu prezydentowi

Netanjahu może lecieć do Argentyny. Milei kontestuje wyrok MTK

Demonstracje na Kubie. Dramatyczne hasła protestujących

Kanada aresztuje Netanjahu. Trudeau jasno przeciw Izraelowi

Kobieta prokuratorem generalnym USA. Kartele mają problem

Nazwał decyzję MTK "antysemickim posunięciem"

Sejm debatował nad projektem w sprawie dodatkowego urlopu

Najnowsze

Nieoficjalny kandydat PiS na prezydenta ścigany listem gończym przez Rosję

Karambol na A4. Jest ofiara śmiertelna

Przełom w Szwecji? Wzywa do wstrzymania nadawania obywatelstw

Byli na wysokości 9 km! Powiedział stewardesie, że musi wyjść...

Startuje Puchar Świata w skokach narciarskich. Będzie 100?

Dlaczego Tusk nie pomaga powodzianom?

Sikorski czy Trzaskowski? Dziś głosowanie w prawyborach KO

KO rządzi. Prawie połowa Polaków ma problemy finansowe