Przejdź do treści
Polska 18 maja – co wydarzyło się tego dnia
PAP, dzieje.pl; grafika własna

Tego dnia w Bydgoszczy wyjechał na trasę pierwszy tramwaj konny; na Wawelu odbył się pogrzeb marszałka Józefa Piłsudskiego; Tadeusz Góra ustanowił rekord długości lotu szybowcem; oddziały 2. Korpusu Polskiego zdobyły wzgórze Monte Cassino; zakończyła się operacja obracania Pałacu Lubomirskich w Warszawie; zakończono budowę najwyższego na świecie masztu radiowego w Konstantynowie; powstał zespół „Lombard”; Sejm RP przyjął ustawę o ustroju Warszawy. Urodzili się m. in. Władysław Hańcza, Karol Wojtyła, Władysław Terlecki, Barbara Wachowicz. Zmarli natomiast: Stanisław Lubieniecki, Eliza Orzeszkowa, Menachem Bornsztajn, Kazimierz Fajans, Stefan Świeżawski oraz Włada Majewska.

1282 - Podczas zjazdu w Miliczu doszło do ugody między księciem gdańskim Mściwojem II a krzyżakami, na mocy której otrzymali oni ziemię gniewską, część Mierzei Wiślanej i Żuław.

1675 - W Hamburgu zmarł Stanisław Lubieniecki, astronom, historyk, działacz ariański.

1792 - Wojska rosyjskie przekroczyły granice Rzeczypospolitej - początek wojny w obronie Konstytucji 3 Maja.

1800 - W Petersburgu zmarł Aleksandr Suworow, rosyjski feldmarszałek; uczestnik wojny siedmioletniej (1756-1763) i wojen z Turcją; walczył przeciwko konfederatom barskim; dowódca wojsk tłumiących Powstanie Kościuszkowskie, odpowiedzialny za rzeź warszawskiej Pragi; w 1799 r. pokonał wojska francuskie pod Cassano, nad Trebbią i pod Novi; uważany za jednego z najwybitniejszych rosyjskich dowódców.

1831 - Powstanie listopadowe: Sejm wykluczył ze swego grona posłów, którzy nie podpisali uchwały o detronizacji Mikołaja I Romanowa.

1852 - W Zamościu urodził się Icchok Lejb Perec, pisarz żydowski, tworzący w języku jidysz.

1888 – W Bydgoszczy wyjechał na trasę pierwszy tramwaj konny.

1905 - W Łodzi urodził się Władysław Hańcza, aktor, reżyser teatralny, pedagog; niezapomniany odtwórca ról Kargula w komediach Sylwestra Chęcińskiego, Macieja Boryny w „Chłopach” Jana Rybkowskiego i księcia Janusza Radziwiłła w „Potopie” Jerzego Hoffmana.

1910 - W Grodnie zmarła Eliza Orzeszkowa, pisarka, publicystka, autorka powieści „Nad Niemnem”, „Meir Ezofowicz”, „Marta”.

1920 - W Wadowicach urodził się Karol Wojtyła, arcybiskup metropolita krakowski, kardynał; 16 października 1978 r. wybrany na papieża, przyjął imię Jana Pawła II (1978-2005); beatyfikowany w 2011 r., kanonizowany 27 kwietnia 2014 r.

1922 - W swym pierwszym meczu międzynarodowym Legia Warszawa przegrała na własnym boisku z czeską Viktorią Žižkov 2:9.

1933 - W Częstochowie urodził się Władysław Terlecki, pisarz, autor powieści i opowiadań historycznych, m.in. cyklu związanego z Powstaniem Styczniowym: „Spisek”, „Dwie głowy ptaka”, „Powrót z Carskiego Sioła”, „Rośnie las” i „Lament”.

1935 - Na Wawelu odbył się pogrzeb marszałka Józefa Piłsudskiego.

1937 - W Warszawie urodziła się Barbara Wachowicz, pisarka, scenarzystka, autorka reportaży historyczno-literackich, m.in. „Dom Sienkiewicza”, „Czas nasturcji”, „Ciebie jedną kocham. Tropami Stefana Żeromskiego w najściślejszej ojczyźnie”, „Marie jego życia”, „Malwy na lewadach” oraz cyklu „Wierna rzeka harcerstwa”.

1938 - Tadeusz Góra ustanowił rekord długości lotu szybowcem, pokonując dystans 577,8 km z Bezmiechowej w Bieszczadach do Małych Solecznik pod Wilnem; za pokonanie bariery 500 km w locie swobodnym, jako pierwszy pilot na świeci wyróżniony został przez Międzynarodową Federację Lotniczą (FAI) - Medalem Lilienthala.

1939 - Dokonano oblotu wyczynowego szybowca PWS-102 Rekin, zaprojektowanego i wyprodukowanego w Podlaskiej Wytwórni Samolotów.

1943 - Żandarmeria niemiecka i oddziały ukraińskiej policji pomocniczej dokonały pacyfikacji wsi Szarajówka na Zamojszczyźnie, podczas której co najmniej 58 mieszkańców, w tym wiele kobiet i dzieci, wepchnięto do kilku domów i stajni i spalono żywcem.

1944 - Oddziały 2. Korpusu Polskiego zdobyły wzgórze Monte Cassino; w czasie walk zginęło 923 polskich żołnierzy, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych; kilka dni później wojska alianckie przełamały linię Gustawa w całym pasie natarcia - 4 czerwca 1944 r. do Rzymu wkroczyły oddziały amerykańskie.

1958 - Spektaklem „Bal w Operze” Richarda Heubergera rozpoczął działalność Teatr Muzyczny w Gdyni.

1960 - W Łodzi zmarł Menachem Bornsztajn, „Ślepy Maks”, słynny gangster przedwojennej Łodzi, nazywany królem Bałut, łódzkim Alem Capone.

1967 – W ramach „Operacji 1001–Frombork” pierwszy turnus harcerzy ze szkół budowlanych rozpoczął prace przy budowie pomieszczeń gospodarczych i remizy strażackiej.

1970 - Zakończyła się trwająca od 30 marca operacja obracania Pałacu Lubomirskich w Warszawie. Pałac odcięto od murów i fundamentów i na specjalnych kratownicach, po torach, powoli przesuwano na wyznaczone miejsce. W efekcie budowlę z powodzeniem obrócono o 74 stopnie. Część kratownic i podtorza (belki obrzeżne) została pod pałacem. Budynek miał wymiary 16,0 x 65,0 m, kubaturę 20 260 m sześciennych i masę ok. 8000 t.

1974 – Ukończono budowę najwyższego na świecie (646,38 m) masztu radiowego w Konstantynowie koło Płocka. Obecnie maszt nie istnieje – zawalił się 8 sierpnia 1991 r.

1975 - W Ann Arbor w stanie Michigan zmarł Kazimierz Fajans, fizykochemik, pionier nauki o promieniotwórczości.

1981 - Premiera filmu „Polonia Restituta” w reżyserii Bohdana Poręby.

1981 - Pierwsza próba zespołu Lombard w sali Estrady Poznańskiej. Data ta uważana jest za dzień powstania zespołu.

1984 - Premiera filmu „To tylko rock” w reżyserii Pawła Karpińskiego.

1990 - Sejm RP przyjął ustawę o ustroju Warszawy.

1992 - W Warszawie podpisany został polsko-ukraiński traktat o dobrym sąsiedztwie, przyjaznych stosunkach i współpracy.

2003 - Papież Jan Paweł II kanonizował Urszulę Ledóchowską, założycielkę Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego.

2004 - W Konstancinie zmarł prof. Stefan Świeżawski, filozof, tomista, historyk filozofii średniowiecznej i nowożytnej; autor publikacji „Dzieje filozofii europejskiej XV wieku” oraz „Dzieje europejskiej filozofii klasycznej”; przez wiele lat związany z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim.

2009 – Himalaistka Kinga Baranowska weszła na szczyt Kanczendzongi w Himalajach, dzięki czemu Polska została pierwszym krajem, którego himalaistki (Anna Okopińska, Halina Krüger-Syrokomska, Wanda Rutkiewicz, Krystyna Palmowska, Anna Czerwińska, Ewa Panejko-Pankiewicz, Kinga Baranowska) zdobyły wszystkie 14 ośmiotysięczników.

2011 - W Chislehurst pod Londynem zmarła Włada Majewska, aktorka, pieśniarka, legenda przedwojennej „Wesołej Lwowskiej Fali”; działaczka emigracyjna i wieloletnia pracowniczka Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.



PAP

Wiadomości

Zalewska: straty powodzi liczone są już w dziesiątkach miliardów złotych

TYLKO U NAS! Bocheński szczerze o aborcji [wideo]

Alerty IMGW dalej obowiązują. Jaka będzie pogoda tej nocy?

Uwaga! Poważne problemy z dostępem do gotówki na południu kraju

Ataki polityków na WOT i OSP

Mocne słowa Trumpa: to wina Harris i Bidena, że do mnie strzelają!

Republika: „W Punkt” o godz.21:10

Ludzie stracili dorobek życia, a Premier wrzuca zdjęcie, że je zupę!

Czarnek: rząd powinien bezwzględnie organizować pomoc dla powodzian!

Kolejny dowód na to, że rząd nie radzi sobie w ogóle z powodzią. ZOBACZ WIDEO

Szef BBN Jacek Siewiera: czeka nas bardzo trudny czas, to niestety nie koniec

Republika pomaga! Pomoc dla powodzian

Niż genueński powoli ustępuje, jednak sytuacja powodziowa jest nadal dramatyczna. Prognoza na najbliższe godziny

Jak dziś czuje się poseł KO Małgorzata Tracz, która występowała przeciwko wzmocnieniu Nysy Kłodzkiej

Straż Graniczna zatrzymała Azera za przemyt ludzi!

Najnowsze

Zalewska: straty powodzi liczone są już w dziesiątkach miliardów złotych

Ataki polityków na WOT i OSP

Mocne słowa Trumpa: to wina Harris i Bidena, że do mnie strzelają!

Republika: „W Punkt” o godz.21:10

Ludzie stracili dorobek życia, a Premier wrzuca zdjęcie, że je zupę!

TYLKO U NAS! Bocheński szczerze o aborcji [wideo]

Alerty IMGW dalej obowiązują. Jaka będzie pogoda tej nocy?

Uwaga! Poważne problemy z dostępem do gotówki na południu kraju