...strzeżcie się agentur. 90 lat temu zmarł Józef Piłsudski

12 maja 2025 roku mija 90 lat od śmierci Józefa Piłsudskiego, jednego z najwybitniejszych Polaków, architekta polskiej niepodległości, wizjonera, wodza i męża stanu. Tego dnia w 1935 roku, o godzinie 20:45, w warszawskim Belwederze odszedł człowiek, który, jak powiedział prezydent Ignacy Mościcki, „dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek”.
Józef Piłsudski, urodzony 5 grudnia 1867 roku w Zułowie, był nie tylko politykiem i wojskowym, ale także symbolem polskiej determinacji. Jego życie było naznaczone konspiracją, więzieniem, walką zbrojną i przywództwem po zamachu majowym w 1926 roku. Był twórcą Legionów Polskich, zwycięzcą Bitwy Warszawskiej 1920 roku, a przede wszystkim człowiekiem, który wierzył w siłę polskiego ducha. Jego śmierć, będąca końcem pewnej epoki, wywołała ogólnonarodową żałobę – tysiące Polaków żegnało go w Belwederze, katedrze warszawskiej i na Wawelu, gdzie spoczął w krypcie św. Leonarda.
W Warszawie, przy pomniku Marszałka przy ul. Belwederskiej odbędą się państwowe uroczystości z ceremoniałem wojskowym, otwarte dla wszystkich, którzy chcą uczcić jego pamięć.
12 maja o godz. 10.00 przed pomnikiem Józefa Piłsudskiego przy ul. Belwederskiej 52 odbędzie się uroczystość o charakterze państwowym z udziałem dr. hab. Karola Polejowskiego, zastępcy prezesa IPN połączona z ceremonią złożenia wieńców w asyście Wojska Polskiego. Uroczystość jest otwarta dla wszystkich tych, którzy chcą oddać hołd Marszałkowi.
Tego samego dnia o godzinie 17:00 IPN wraz z Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie organizuje także spacer edukacyjny śladami Józefa Piłsudskiego po Łazienkach Królewskich i okolicach Pałacu Belwederskiego. Spacer poprowadzi dr Mariusz Kolmasiak z Działu Badań Naukowych Muzeum Łazienki Królewskie, znawca biografii Marszałka i autor monografii Belwederu, prywatnie krewny Walentego Wójcika, żołnierza Legionów i wachmistrza żandarmerii, w latach 1922 – 1935 pełniącego rolę osobistego ochroniarza Józefa Piłsudskiego.
Józef Piłsudski pozostawił po sobie nie tylko niepodległą Polskę, ale także inspirację dla kolejnych pokoleń. Jak zauważył historyk Grzegorz Nowik, „nie było wtedy osobowości, która by miała taki magnetyczny wpływ na ludzi”.
Jego słowa, często ostre, ale zawsze szczere, są lustrem, w którym Polacy mogą przeglądać się do dziś. W Suwałkach, gdzie w 2014 roku stanął jego pomnik, mieszkańcy wspominają, jak wieść o jego śmierci w 1935 roku przerwała zabawy i zgromadziła tłumy na żałobnych uroczystościach.
W 90. rocznicę śmierci Marszałka warto wrócić do jego myśli i czynów, by przypomnieć sobie, że wolność i niepodległość wymagają nie tylko poświęcenia, ale i ciągłej pracy.
Niech jego słowa: „Chcemy Polski niepodległej, abyśmy mogli tam urządzić życie lepsze i sprawiedliwsze dla wszystkich” będą dla nas drogowskazem.
Najpiękniejsze cytaty Józefa Piłsudskiego:
Piłsudski słynął z ciętego języka, żołnierskiej dosadności, ale i głębokich refleksji o Polsce, wolności i patriotyzmie. Oto wybór jego najlepszych myśli, które wciąż niosą się echem po Polszcze...
„Choć nieraz mówię o durnej Polsce, wymyślam na Polskę i Polaków, to przecież tylko Polsce służę.”
Te słowa, wypowiedziane z charakterystyczną szczerością, oddają miłość Piłsudskiego do ojczyzny, mimo jej wad i trudności.
„Myślałem już nieraz, że umierając przeklnę Polskę. Dziś wiem, że tego nie zrobię. Lecz gdy po śmierci stanę przed Bogiem, będę go prosił, aby nie przysyłał Polsce wielkich ludzi.”
Refleksja ta pokazuje jego troskę o losy kraju i świadomość, że wielcy przywódcy często rodzą się w czasach trudnych.
„Być zwyciężonym i nie ulec to zwycięstwo, zwyciężyć i spocząć na laurach to klęska.”
Maksyma, która podkreśla znaczenie wytrwałości i niepoddawania się przeciwnościom.
„Polacy chcą niepodległości, lecz pragnęliby, aby ta niepodległość kosztowała dwa grosze i dwie krople krwi. A niepodległość jest dobrem nie tylko cennym, ale bardzo kosztownym.”
Cytat przypominający o cenie wolności, szczególnie aktualny w kontekście współczesnych wyzwań.
„Naród, który traci pamięć, przestaje być Narodem – staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium.”
Wezwanie do pielęgnowania historii i tożsamości narodowej, które dziś brzmi jak testament Marszałka.
„Towarzysze, jechałem czerwonym tramwajem socjalizmu aż do przystanku 'Niepodległość', ale tam wysiadłem. Wy możecie jechać do stacji końcowej, jeśli potraficie, lecz teraz przejdźmy na 'Pan'!”
Barwna metafora, w której Piłsudski tłumaczy swoje odejście od socjalizmu na rzecz niepodległości Polski.
„Kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie jest godzien szacunku, teraźniejszości ani prawa do przyszłości.”
Słowa te przypominają o znaczeniu historii w budowaniu przyszłości.
Źródło: Republika
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
Jesteśmy na Youtube: Bądź z nami na Youtube
Jesteśmy na Facebooku: Bądź z nami na FB
Jesteśmy na platformie X: Bądź z nami na X