Czy Beethovenowi można by dziś uratować słuch? Niezwykła książka prof. Skarżyńskiego

Wady słuchu są chorobą cywilizacyjną. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia 466 mln ludzi na świecie ma bardzo poważne wady słuchu, a inne zaburzenia słyszenia dotyczą około miliarda osób.

Te liczby będą rosnąć, a mimo to wiedza o problemach ze słuchem oraz o skutecznych możliwościach ich leczenia wciąż nie jest powszechna. Z tego powodu prof. Henryk Skarżyński napisał powieść filmową „Powrót Beethovena”, w której przez pryzmat tragedii znanego kompozytora i pianisty pokazane są osiągnięcia artystyczne jego pacjentów w Światowym Centrum Słuchu i innych miejscach oraz osiągnięcia programu leczenia głuchoty w Polsce. Powieść trafia do czytelników 26 marca, a więc w rocznicę śmierci Ludwiga van Beethovena, który tworzył arcydzieła muzyczne pomimo walki z postępującą głuchotą.

W książce przedstawione zostały drogi życiowe osób, które urodziły się głuche w różnych miejscach na świecie. Bohaterowie powieści zmagają się z wieloma przeciwnościami. Pokazane są ich losy – jako początkowo niesłyszących, a następnie dzięki zastosowaniu odpowiedniego leczenia – słyszących młodych ludzi, ich problemy w szkole, środowisku młodzieżowym, sportowym, uniwersyteckim oraz dorosłym. Pokazane są problemy i osiągnięcia związane z rozwojem słuchu, mowy, opanowywania kolejnych języków, kształcenia i doskonalenia umiejętności artystycznych – muzycznych i wokalnych. Czytelnik towarzyszy bohaterom w ich drodze powrotu do świata dźwięku i swobodnej komunikacji z otoczeniem.

Jak pomóc Beethovenowi

– Pomysł napisania powieści zrodził się już kilka lat temu. Moi pacjenci czasem żartowali, że gdyby Beethoven żył w naszych czasach, to na pewno bym umiał i mógł mu pomóc. Choć jestem pewien, że w Światowym Centrum Słuchu kompozytor mógłby otrzymać najlepszą pomoc z możliwych, to zawsze nurtowało mnie pytanie czy wówczas stworzyłby tak wiele pięknych utworów, którymi się zachwycamy. Te myśli w końcu zaowocowały rozpoczęciem prac nad scenariuszem filmu fabularnego oraz powieści o osiągnięciach współczesnej nauki, medycyny, moich pacjentów, przeplatanej elementami autobiograficznymi i wspomnieniami Beethovena – powiedział prof. Henryk Skarżyński, autor książki, założyciel i dyrektor Światowego Centrum Słuchu i Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu.

W książce pokazane zostały także osiągnięcia polskiej nauki i medycyny, które stały się podstawą najnowszych osiągnięć technologicznych pozwalających nieść pomoc prawie każdemu. Opisany został również fragment działalności Światowego Centrum Słuchu Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu – największej w skali międzynarodowej jednostki, w której wykonywanych jest najwięcej w świecie operacji poprawiających słuch.

Znaczenie muzyki w rozwoju człowieka

– Osiągnięcia bohaterów książki, ich bliskich i otoczenia, które ich wspierało i wspiera, wpisują się w aktualne, rzeczywiste, międzynarodowe kontakty naukowe lekarzy i innych specjalistów oraz tragiczne wydarzenia, jakie miały miejsce i dotknęły polskie społeczeństwo. Międzynarodowy charakter wielu zdarzeń oraz różna narodowość bohaterów pokazują, że nauka i medycyna nie zna granic, tak jak nie znamy nadal granic możliwości człowieka, który rodząc się głuchym może być – po zastosowaniu skutecznego leczenia – wspaniałym artystą, np.: muzykiem. To uświadamia nam wszystkim, jak wielkie znaczenie ma muzyka w rozwoju człowieka oraz w jakim stopniu wpływa ona na rozwój współczesnych społeczeństw. Muzyka posiada również właściwości terapeutyczne, które dają wsparcie pacjentom w terapii wielu schorzeń – mówi prof. Henryk Skarżyński.

Jednym z celów tej powieści jest pokazanie, że wiedza o problemach ze słuchem oraz o skutecznych możliwościach ich leczenia nie jest we współczesnym społeczeństwie wystarczająca. Bohaterowie książki zmagają się na co dzień z wieloma przeciwnościami, a śledzenie ich losów przypomina zmultiplikowany symbolicznie powrót do naszej świadomości wielkiego kompozytora Ludwika van Beethovena.

Lisy i zapiski artysty

W „Powrocie Beethovena” czytelnik ma okazję poznać historie dotyczące tytułowej postaci, napisane z perspektywy jego niego emocji i zmagań z postępującą głuchotą. Prof. Skarżyński wykorzystał fragmenty listów i zapisków artysty, dzięki którym czytelnik poznaje Beethovena przez pryzmat codziennych zmagań z go rzeczywistością, w której na plan pierwszy wysuwały się nieustanna troska o byt i walka z przewlekłymi chorobami. Poznajemy niezwykle bogaty świat uczuć kompozytora – jego radości i uniesienia, ale też ból, strach i cierpienie.

W powieści zostało umieszczonych kilkadziesiąt rycin dotyczących różnych sytuacji nawiązujących do toczących się równolegle akcji. Czytelnik może skorzystać z umieszczonych obok nich kodów QR i odtworzyć historie filmowe oraz animacje z ostatnich 48 lat, które zachowały się w zbiorach autora lub Światowego Centrum Słuchu. Stanowią one pewną dodatkową atrakcję, dokumentującą zwyczajne i przełomowe wydarzenia.

Każdy pacjent Instytutu to inna historia powrotu do świata dźwięków. Ten wielki sukces to efekt pracy prof. Henryka Skarżyńskiego, pomysłodawcy, inicjatora, założyciela placówki i jego zespołu, który 30 lat temu rozpoczął program leczenia głuchoty w Polsce, następnie przeprowadził wiele pionierskich w skali światowej operacji.

Źródło: materiały prasowe