Naukowcy z Karolinska Institutet wykazali, że dużą aktywność stosunkowo słabo poznanej grupy neuronów - brzusznego jądra przedsuteczkowatego (ang. ventral premammillary nucleus, PMv) - można powiązać z agresją u myszy.
Poprzez stymulację lub hamowanie tych komórek naukowcy byli w stanie kontrolować agresje u myszy. Wyniki opublikowane w czasopiśmie naukowym Nature Neuroscience przyczyniają się do nowego zrozumienia mechanizmów biologicznych zachowań agresywnych.
Agresja to zachowanie występujące w naszym życiu, które przewija się przez ludzkie życie od najwcześniejszych lat do starości. Podobnie jak wszystkie zachowania, agresja pochodzi z mózgu. Jednak tożsamość neuronów, które są zaangażowane i ich właściwości przyczyniają się do stereotypowego wyrażania się, że często pojawiają się konflikty międzyludzkie, pozostaje w dużej mierze zagadką. Naukowcy z Karolinska Institutet podkreślają, że PMv z podwzgórza to dobrze zachowana ewolucyjnie część mózgu, która odgrywa kluczową rolę w zapoczątkowaniu i organizacji agresywnego zachowania.
Badając samce myszy, które przejawiały agresję, gdy w ich klatkach umieszczano nowego samca, zespół zauważył, że neurony z ich PMv były bardziej aktywne. Co więcej, aktywując PMv za pomocą metod optogenetycznych, dało się inicjować agresję w sytuacjach, w których zwykle zwierzęta nie atakują, zaś hamując PMv, można było zaburzyć trwający atak.
Mapowanie neuronów PMv pokazało również, że z kolei mogą aktywować inne regiony mózgu, takie jak centra nagrody.
Stefanos Stagkourakis, autor badania, doktorant na Wydziale Neurologii, Karolinska Institutet, wyjaśniał:
„Odkryliśmy, że krótka aktywacja PMv może wyzwalać przetrwały afekt, co wyjaśnia znany nam wszystkim fenomen: antagonizm utrzymujący się długi czas po zakończeniu kłótni”.
Według autorów badania, agresja u samców ma często charakter rytualny i służy nie tyle wyrządzeniu krzywdy, co ustaleniu hierarchii. Zjawisko to można badać w ramach tzw. testu rurki; myszy spotykają się w wąskim korytarzu i na podstawie przebiegu ich kontaktów można określić kwestię uległości i dominacji. Gdy podczas eksperymentów Szwedzi hamowali PMv u dominującego samca i pobudzali te same neurony u samca uległego, hierarchia ulegała odwróceniu.
Christian Broberger, lider badań i profesor nadzwyczajny na Wydziale Neuronauki, mówi:
"Jednym z najbardziej zaskakujących odkryć w naszym badaniu było to, że zmiana roli, którą osiągnęliśmy poprzez manipulowanie aktywnością PMv podczas spotkania trwała do dwóch tygodni"
Naukowcy mają nadzieję, że wyniki mogą przyczynić się do opracowania nowych strategii zarządzania agresją.
"Agresywne zachowanie i przemoc powodują u wielu osób obrażenia i trwałe traumy psychiczne, wiążą się z kosztownymi konsekwencjami dla społeczeństwa" - mówi dr Broberger. "Nasze badania dodają podstawowej wiedzy biologicznej na temat jej pochodzenia."